Ekonomik denge iÇİn yeni vergiler ihdasi ile 1

 

7647 

 

  

 

İşsizlik sigortası primleri ile sosyal güvenlik primlerine ilişkin hükümler 

(1)(2)

 

      Madde 49 – (Değişik : 17/4/2008-5754/90 md.) 

İşsizlik sigortasının gerektirdiği ödemeleri, hizmet ve yönetim giderlerini karşılamak üze-

re,  bu  Kanunun  46  ncı  maddesi  kapsamına  giren  tüm  sigortalılar,  işverenler  ve  Devlet,  işsizlik 

sigortası  primi  öder.  İşsizlik  sigortası  primi,  sigortalının  5510 sayılı  Sosyal  Sigortalar  ve  Genel 

Sağlık Sigortası Kanununun 80 ve 82 nci maddelerinde belirtilen prime esas aylık brüt kazançla-

rından % 1 sigortalı, % 2 işveren ve %1 Devlet payı olarak alınır. (Ek cümle: 13/2/2011-6111/70 

md.)  İsteğe  bağlı  sigortalılardan  işsizlik  sigortası primini  ödeyenlerden  ise  %  1  sigortalı  ve % 2 

işveren payı alınır. (Ek cümle: 6/2/2014-6518/42 md.) Korumalı işyerlerinde çalışan ve iş gücü 

piyasasına  kazandırılmaları  güç  olan  zihinsel  veya  ruhsal  engellilerin  işsizlik  sigortası  işveren 

payı Hazine tarafından karşılanır. 

İşverenler, işsizlik sigortasına ilişkin prim yükümlülükleri nedeniyle sigortalıların ücretle-

rinden herhangi bir indirim veya kesinti yapamazlar. 

Herhangi bir nedenle işçinin sigortalılık durumunun sona ermesi halinde, o ana kadar iş-

çiden ve işverenden kesilen işsizlik sigortası primleri ile Devlet payı iade edilmez. 

İşsizlik sigortasına işverenlerce ödenen primler kazancın tespitinde gider olarak kabul edi-

lir,  sigortalılarca  ödenen  primler  de  gerçek  ücretin  hesaplanmasında  gelir  vergisi  matrahından 

indirilir. 

İşsizlik sigortası primleri ile ilgili olarak; 5510 sayılı Kanunun 80, 82, 86, 88, 89, 90, 91, 

93 ve 100 üncü madde hükümleri uygulanır. 

İşsizlik  sigortası  primlerinin  toplanmasından,  sigortalı  ve işyeri  bazında kayıtların tutul-

masından, toplanan primler ile uygulanacak gecikme cezası ile gecikme zammının Fona aktarıl-

masından,  teminat  ve  hak  edişlerin  prim  borcuna  karşılık  tutulmasından,  yersiz  olarak  alınan 

primlerin iadesinden Sosyal Güvenlik Kurumu görevli, yetkili ve sorumludur. 

Sosyal  Güvenlik  Kurumu  bir ay  içinde tahsil  ettiği primler ile  gecikme  cezası,  gecikme 

zammı ayrı ayrı göstermek suretiyle tahsil edildiği ayı izleyen ayın onbeşine kadar Fona aktarır. 

Uygulamaya ilişkin hususlar Sosyal Güvenlik Kurumu ve Kurum arasında düzenlenen bir proto-

kol ile belirlenir. 

Kurum,  Sosyal  Güvenlik  Kurumunun  ay  itibarıyla  Fona  intikal  ettirdiği  işçi  ve  işveren 

paylarını  dikkate  alarak  Devlet  payını  Çalışma  ve  Sosyal  Güvenlik  Bakanlığından  talep  eder. 

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı talep edilen miktarı talep tarihini izleyen onbeş gün içinde 

Fona aktarır. 

(3)

 

(Mülga son fıkra: 31/5/2012-6322/26 md.)

 

 

İşsizlik ödeneğinin; miktarı, ödeme süreleri ve zamanı ile sigorta primleri 

(4)

 

 

Madde 50 – (Değişik birinci fıkra: 15/5/2008-5763/15 md.) Günlük işsizlik ödeneği, si-

gortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt 

kazancının yüzde kırkıdır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, 4857 sayılı İş Kanunu-

nun 39 uncu maddesine göre onaltı yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt 

tutarının yüzde seksenini geçemez. 

–––––––– 

(1)  Bu maddenin yürürlüğe gireceği tarih için 63 üncü maddenin (c) fıkrasına bakınız. 

(2)  Bu  madde  başlığı  "İşsizlik  sigortası  primleri  ile  sağlık  sigortası  primlerine  ilişkin  hükümler" iken, 

17/4/2008 tarihli ve 5754 sayılı Kanunun 90 ıncı maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir. 

(3)  3/4/2013 tarihli ve 6456 sayılı Kanunun 32 nci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “Hazine Müsteşarlığın-

dan” ibaresi “Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından”, “Hazine Müsteşarlığı” ibaresi “Çalışma ve 

Sosyal Güvenlik Bakanlığı” şeklinde değiştirilmiştir. 

(4)  Bu  madde  başlığı  "İşsizlik  ödeneğinin;  miktarı,  ödeme  süreleri  ve  zamanı  ile  sağlık  primleri  ve  geçici 

işgöremezlik durumu” iken, 15/5/2008 tarihli ve 5763 sayılı Kanunun 15 inci maddesiyle metne işlendiği 

şekilde değiştirilmiştir. 

---

7648 

 

 

 

Hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün prim ödeyerek sürekli çalışmış olanlardan, son 

üç yıl içinde;  

 

a) 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün, 

 

b) 900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün, 

 

c) 1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün, 

 

Süre ile işsizlik ödeneği verilir. 

 

(Değişik birinci ve ikinci cümle: 28/11/2017-7061/55 md.) İşsizlik ödeneği başvuruları izleyen ayın 

sonuna  kadar  sonuçlandırılır.  İşsizlik  ödeneği,  her  ayın  beşinde  aylık  olarak  işsizin  kendisine  ödenir.  (Ek 

cümle: 28/11/2017-7061/55 md.) Ödeme tarihini öne çekmeye Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yetkilidir. 

İşsizlik  ödeneği  damga  vergisi  hariç  herhangi  bir  vergi  ve  kesintiye  tabi  tutulmaz.  İşsizlik  ödeneği,  nafaka 

borçları dışında haciz veya başkasına devir ve temlik edilemez. Sigortalının kusurundan kaynaklandığı belir-

lenen fazla ödemeler yasal faizi ile birlikte geri alınır.(Ek cümle: 15/5/2008-5763/15 md.) Ölen sigortalı işsizle-

re ait fazla ödemeler geri tahsil edilmez. (Ek cümle: 10/9/2014-6552/25 md.)

 

22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı 

İş  Kanununun  21  inci  maddesi  gereği  işe  iade  davası  nedeniyle  yatırılan  primlerin  son  günü  esas  alınarak 

işsizlik ödeneği hak sahipliği belirlenir ve işsiz geçen dönem için ödeme yapılır. 

(1)  

 

Sigortalı,  işsizlik  ödeneğinden yararlanma  süresini  doldurmadan tekrar işe  girer  ve işsizlik  sigortası 

ödeneğinden yararlanmak için bu Kanunun öngördüğü şartları yerine getiremeden yeniden işsiz kalırsa, daha 

önce hakettiği işsizlik ödeneği süresini dolduruncaya kadar bu haktan yararlanmaya devam eder. Bu Kanunun 

öngördüğü şartları yerine getirmek suretiyle yeniden işsiz kalınması halinde ise sadece bu yeni hak sahipliğin-

den doğan süre kadar işsizlik ödeneği ödenir. 

 

(Mülga  beşinci  fıkra:  31/5/2006-5510/106  md.;  Yeniden  düzenleme:  11/8/2009-5921/1  md.) 

İşsizlik  ödeneği  alanların;  işe  alındığı  tarihten  önceki  aydan  başlayarak  işe  alan  işyerine  ait  son  altı  aylık 

dönemde, prim ve hizmet belgelerinde bildirilen ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınması kaydıyla, 

5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinde sayılan ve 82 nci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt 

sınırı  üzerinden  hesaplanan  kısa  vadeli  sigorta  primi  tutarının  yüzde  biri  olmak  üzere  işçi  ve  işveren  payı 

sigorta  primleri  ile  genel  sağlık  sigortası  primi,  kalan  işsizlik  ödeneği  süresince  Fondan  karşılanır.  Bu  süre 

başlangıçta  belirlenen  toplam  hak  sahipliği  süresinden  düşülür.  Söz  konusu  primlerin  İşsizlik  Sigortası  Fo-

nundan karşılanabilmesi için işverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak 5510 sayılı Kanun uyarınca 

aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna vermesi, varsa prime esas 

alt kazanç sınırı ile prime esas kazanç arasındaki fark ve kısa vadeli sigorta kollarına ilişkin prim tutarı farkı 

ile  işsizlik  sigortası  primlerini  Sosyal  Güvenlik  Kurumuna  ödemiş  olması  şarttır.  Bu  maddede  düzenlenen 

teşvik, 5510 sayılı Kanun kapsamında bulunanlarla aynı şartlarda olmak üzere 506 sayılı Kanunun geçici 20 

nci  maddesi  kapsamındaki  sandıkların  statülerine  tabi  personeli  için  de  uygulanır.  Bu  maddeyle  düzenlenen 

destek  unsurundan  diğer  ilgili  mevzuat  uyarınca  ayrıca  yararlanmakta  olan  işverenler;  aynı  dönem  için  ve 

mükerrer  olarak  bu  destek  unsurundan  yararlanamaz.  Bu  durumda,  işverenlerin  tercihleri  dikkate  alınmak 

suretiyle  uygulama,  destek  unsurlarından  sadece  biriyle  sınırlı  olarak  yapılır.  Ayrıca,  işçinin,  işten  ayrıldığı 

işyerinde tekrar işe başlaması halinde bu teşvik hükümlerinden yararlanılamaz. Bu fıkrada düzenlenen teşvik, 

21/4/2005  tarihli  ve  5335  sayılı  Bazı  Kanun  ve  Kanun  Hükmünde  Kararnamelerde  Değişiklik  Yapılmasına 

Dair Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerlerinde çalış-

maya başlayanlar hakkında uygulanmaz. 

(2)

 

 

İşsizlik sigortasının  ödenme  süresi içinde ödenmesi gereken  geçici işgöremezlik  ödeneğinin  miktarı 

işsizlik ödeneği miktarından fazla olamaz. (Mülga ikinci cümle: 31/5/2006-5510/106  md.)(…) 

—————————— 

(1)  Bu fıkrada yer alan "İlk işsizlik ödeneği ödemesi ise ödeneğe hak kazanılan tarihi izleyen ayın sonunda 

yapılır." cümlesi 15/5/2008 tarihli ve 5763 sayılı  Kanunun 15 inci maddesiyle "İlk işsizlik ödeneği öde-

mesi ise ödeneğe hak kazanılan tarihi izleyen ayın sonuna kadar yapılır." şeklinde değiştirilmiş ve metne 

işlenmiştir. 

(2)  11/8/2009 tarihli ve 5921 sayılı Kanunla yeniden düzenlenen bu fıkra hükmü 1/10/2009 tarihinde yürü r-

lüğe girecektir. 

---