Deneysel ve diĞer biLİmsel amaçlar iÇİn kullanilan deney hayvanlarinin korunmasi, deney hayvanlarinin üretim yerleri İle deney

Bakım odalarında hayvanlara ağrı veren ya da onları strese sokabilecek (enjeksiyon, kan alma v.b.) hiçbir işlem yapılmamalıdır. Çiftlik hayvanları kapsam dışındadır.

Kimyasal ve biyolojik maddeler koşullarına uygun olarak saklanmalı ve güvenliği sağlanmalıdır

Isı üreten cihazların bulunduğu laboratuvarların ortam sıcaklığı optimumda tutulmalıdır

Laboratuvar ve Araştırma birimlerinde oluşan biyolojik ve tıbbi atıklar “Tıbbi Atıkların Kontrolü” ile ilgili mevzuata göre depolanmalı ve uzaklaştırılmalıdır. Bu madde üretim tesislerine de aynen aktarılacak.

Güvenlik ve Alarm Sistemleri:

Madde 16. Laboratuvar ve araştırma birimleri için gerekli olan şartlar aşağıda belirtilmiştir.

1. Yangına karşı gerekli önlemleri alınmış olmalı ve tüm odalarda yangın uyarı detektörleri bulunmalıdır. Yangın alarmları ve yangın söndürme tüpleri, büyük ekipmanların hareketi sırasında zarar görmeyeceği bir şekilde yükseğe monte edilmelidir.

2. Gereksiz trafiği önleyecek şekilde sınırlı ve güvenlik kontrollü giriş ve çıkışlar bulunmalıdır.

3. Havalandırma sisteminde meydana gelebilecek arızaların anında tespit edilebilmesi amacıyla bir alarm sistemi bulundurulmalıdır.

4. Güç kaynağında meydana gelebilecek bir problem (örn. elektrik kesintisi) meydana geldiğinde aydınlatma, havalandırma ve güvenlik sisteminin çalışmasını devam ettirebilecek yedek bir güç kaynağı ya da jeneratör bulunmalıdır.

Madde 17. Araştırma birimleri sadece kendi birimlerinde kullanacakları deney hayvanlarını üretirlerse üretim ve araştırma birimi olarak tek bir izin alabilirler. Fakat hem üretim birimlerindeki hem de araştırma birimlerindeki tüm şartlara uymaları ve gerekli personeli sağlamaları mecburidir. Bu tür birimlerin başka araştırma kuruluşlarına, tedarikçilere veya herhangi bir kurum, kuruluş ya da araştırma birimine deney hayvanı satamazlar.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Sağlık ve Hijyenik Şartlar
Sağlık ve Hijyenik Şartlar:

Madde 18. Üretim ve barınma tesislerinde uyulması gereken sağlık ve hijyenik şartlar aşağıda belirtilmiştir.
A) Genel Hususlar:

a) Deney hayvanlarının genel durumları veteriner hekimler tarafından günlük olarak gözlenmelidir.

b) Tüm personel, zoonoz hastalıklar, kimyasal, fizyolojik ve mikrobiyolojik zararlar konusunda eğitilmeli, tıbbi atık maddeleri ile temas, personel hijyeni ve çalışma alanlarında risk taşıyan diğer hususlar konusunda bilgilendirilmelidir.

c) Deney hayvanlarının barındırıldığı odalarda kesinlikle yiyecek, içecek ve nikotinli maddeler tüketilmemelidir.

d) Bazı dezenfektan ve insektisit ilaçların deney hayvanları üzerinde olumsuz etkileri göz önünde bulundurulmalı ve bu tür ilaç ve maddelerin deney hayvanlarının barındırıldıkları odalarda kullanımlarına özel bir dikkat gösterilmeli ve yüzeylerde, alet ve ekipmanların üzerinde kalmaması için çok iyi durulanmalıdır.

e) Veteriner hekimin talimatları doğrultusunda tüm personelin temizlik ve sağlık, hijyen şartlarına (özel çalışma kıyafetlerinin giyilmesi, bu kıyafetlerin düzenli aralıklarla temizlenmesi, aynı kıyafetle tesis dışına çıkılmaması) uyulması zorunludur.Tesis içine tüm giriş ve çıkışların (personel, ziyaretçi, deney hayvanı, alet, ekipman, yem ve altlık materyali vb.) çift yönlü enfeksiyon girişini önleyen bir sistemle düzenlenmesi ve kıyafet değişimi, galoş, bone, eldiven ve maske kullanılması ve ellerin yıkanması gibi önlemler alınması gereklidir.

f) Personel deney hayvanları ile aynı türden hayvanları özel amaçlarla beslememelidir.

g) Tesis içindeki birimlerde bulunan sterilizatörler, düzenli olarak kalibre edilmeli, güvenlikleri ve etkinlikleri açısından gözlenmelidir.

h) Deney hayvanları zoonoz hastalıkları taşımamalıdır.
B) Altlık değişimi:

a)Kafeslerde barındırılan deney hayvanlarının altlıkları kesinlikle hayvan odalarında değiştirilmemelidir.

b) Genel bir kural olarak tüm deney hayvanlarının altlıkları haftada en az 2 defa değiştirilmelidir.

c) Kafeslerden toplanan kirli altlık materyali özel atık poşetlerine alınarak geçici atık konteynırında depolanmalıdır.

C) Kafes temizliği ve dezenfeksiyonu:

a) Kafeslerin içinde bulunan kirli altlık malzemesi bekletilmeden hemen uzaklaştırılmalıdır ve kafesler hijyenik kurallara uygun olarak temizlenmeli, dezenfekte ve gerektiğinde de sterilize edilmelidir.

b) Temiz kafesler dezenfeksiyonu ve sterilizasyonu takiben kontaminasyonu en aza indirecek şekilde yedek malzeme deposuna alınmalıdır.
D) Deney hayvanı odalarının temizlik ve dezenfeksiyonu.

Odaların temizlik ve dezenfeksiyonu, yeterli sıklıkta ve sağlık-hijyenik kurallara uygun olarak sorumlu yönetici talimatları doğrultusunda deney hayvanlarının mikrobiyolojik konumlarına göre belirlenen prosedürler kapsamında yapılmalıdır.

E) Haşere ve Kemirgen Kontrolü:

Üretim ve barınma tesisleri ile laboratuvarlara her türlü haşere, kemirgen girişini engelleyecek şekilde gerekli önlemlerin alınması ve bariyer sistemlerinin olması gerekmektedir.

F) Karantina Koşulları:

a) 3285 Sayılı Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanunu ve bu kanuna bağlı Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Yönetmeliği çerçevesinde inkubasyon süresi belirli olan ihbarı mecburi, salgın ve bulaşıcı hastalıklar için (örneğin kuduz gibi) ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.

b) Karantina süresi (a) bendinde bildirilen mevzuatla veya diğer özel mevzuatlarıyla belirlenmeyen hastalıklar ve bu hastalıklara duyarlı türlerde karantina bekletme süreleri tesisten sorumlu veteriner hekim tarafından belirlenir.

Özel mevzuatla karantina süresi belirlenmeyen hastalıklar ve bu hastalıklara duyarlı türler için önerilen karantina süreleri Tablo XII‘de bildirilmiştir.

Tablo XII.

TÜR	SÜRE (GÜN)
Fare	5-15
Sıçan	5-15
Gerbil	5-15
G. Pig (Kobay)	5-15
Suriye Hamsterı	5-15
Tavşan	20-30
Kedi	20-30
Köpek	20-30
İnsan dışı primatlar	40-60