Deneysel ve diĞer biLİmsel amaçlar iÇİn kullanilan deney hayvanlarinin korunmasi, deney hayvanlarinin üretim yerleri İle deney

a) Sıcaklık ve nispi nem:

1.Tesisin ısıtma ve nem sistemleri, farklı hayvan türlerinin farklı sıcaklık ve nem ihtiyaçlarını karşılayabilecek yeterlilikte ve her odanın sıcaklığı ve nemi ayrı olarak kontrol edilebilir olmalı ve ayarlanabilmelidir.

2.Isıtma ve nem sistemleri merkezi olmalı ve gürültüsüz çalışmalıdır ve oda sıcaklıkları ve nem oranları, oda düzeyinde günlük olarak kontrol edilmelidir.

3.Deney hayvanlarının bulunduğu tüm odalarda minimum-maximum termohigrometre bulundurulması ve bunlara ait değerlerin günlük kayıtlarının tutulması ve otomatik döküm gerekmektedir.

4.Laboratuvar hayvanları için kabul edilebilir nem aralığı % 45-65 olup ortalama değer % 55’tir. % 40’ın altındaki ve % 70’in üzerindeki değerler kabul edilemez.Bu değerlerin altında ya da üstündeki değerlerde nem veya ısı düzeyi tespiti durumunda tesis sahibi ve/veya sorumlu yönetici bilgilendirilmeli ve gerekli önlemler alınmalıdır. Deney hayvanı türleri için ideal sıcaklık ve nispi nem değerleri Tablo IX‘da verilmiştir.

Tablo IX. Deney hayvanı türleri için ideal sıcaklık ve nispi nem değerleri.

TÜR	İDEAL ODA/KAFES SICAKLIĞI (C)	NİSPİ NEM (%)
BILDIRCIN	20 – 24	45 - 70
GÜVERCİN	15 – 21	45 - 70
KÜMES HAYVANI	15 – 21	45 - 70
FARE	20 – 24	50 - 70
GERBİL	20 – 24	40 - 50
HAMSTER	20 – 24	45 - 65
SIÇAN	20 – 24	50 - 55
GUINEA PIG (KOBAY)	20 – 24	50 - 60
TAVŞAN	15 – 21	40 - 50
KEDİ	15 – 21	45 - 60
KÖPEK	15 – 21	45 - 55
MAYMUN(Baboon(Papio sp)	21 – 26	45 - 60
MAYMUN (Macaca sp.)	22 – 25	45 - 60
KEÇİ	10 – 24	55 - 65
KOYUN	10 – 24	50 - 75
DOMUZ	10 – 24	55 - 75
SIĞIR	10 – 24	40 - 70
AT	10 – 24	25 - 75

Not: Tabloda verilen değerler oda ve kafeslerde serbest olarak bulunan yetişkin hayvanlar için verilmiştir. Yeni doğan, genç, immunsuprese, diğer genetik ve mikrobiyolojik yönden tanımlanmış deney hayvanları için daha yüksek sıcaklıklar gerekli olabilir.

b) Havalandırma:

1. Havalandırma sisteminin amacı ortama temiz hava sağlamak, her türlü koku, toksik gaz, toz ve enfeksiyon ajanını ortamdan uzaklaştırmak, aşırı ısı ve nem oluşumunu önlemektir. Bu nedenle havalandırma sistemi, tesis içerisindeki bütün odalarda amonyak, sülfür , karbondioksit gazı ve toz birikimini engelleyecek kapasitede olmalıdır.

2. Havalandırma sistemi, havayı mevsim şartlarına ısıtmalı ya da soğutmalı ve türlere özgü optimum ısı aralıklarında olmalıdır. Havalandırma sistemi deney hayvanı odalarındaki sıcaklığı ± 2 ⁰C, nispi nemi ise ± % 5’lik sapmalar ile sabit tutabilmeli ve dışarıdan aldığı ve dışarıya verdiği havayı filtre edebilmelidir.

3. Bir odadaki hava değişiminin (temiz havanın tamamen kirli havanın yerini alması) 15-20/saat olması gereklidir. Havalandırma (oda ve koridorlar arasında) tamamen dış ortam havası ile yapılmalıdır.

4. Havalandırma sistemi gerektiğinde devreye girecek mutlaka bir güç kaynağı ile desteklenmelidir.

5. Bariyerli üretim yapılan tesislerde odaların havalandırılması sırasında mikroorganizmaların giriş ve çıkışını engellemek amacıyla gerekli önlemler alınmalıdır.

6. Üretim tesisi ve deney hayvanı odalarında oluşabilecek bazı gazlarla ilgili sınır değerler Tablo X‘da verilmiştir. Bu gazların tesis içerisinde düzenli olarak ölçümlerinin yapılması ve belirtilen değerleri geçmemesi sağlanmalıdır.

Tablo X. Bazı gazlarla ilgili sınır değerler.

Gaz	TLV^a(ppm)	Sapma faktörü^b	TWA limit^c(ppm)