297
Şamil Qurbanovla mən universitetin filologiya
fakültəsində illərlə həmkar, dost, yoldaş olmuşam.
Təxminən 10-15 il ərzində o, dekan müavini, elmi
dərəcə verən elmi şuranın elmi katibi, mən isə elmi
şuranın sədr müavini (professor Ağamusa Axundov
şuranın sədri idi) kimi həm namizədlik, həm də
doktorluq
dissertasiyalarının
müzakirəsi
və
müdafiəsində bərabər iştirak etmişik. Məhz bu sahədə
də Şamil müəllimin çox xeyirxah, işgüzar fəaliyyətini
unutmaq olmaz. Səmimi şəkildə etiraf etmək lazımdır
ki, həmin müdafiə işlərinin təşkilində və səmərəli
keçməsində onun böyük rolu olurdu. Onun o zamankı
AAK (Moskvadakı Ali Attestasiya Komissiyası –
C.A.) ilə işgüzar təmasları, dostluq əlaqələri vardı ki,
bunun da sayəsində bizim elmi şurada müdafiə
olunmuş yüzlərlə dissertasiya işinin necə deyərlər, heç
burnunun ucu da qanamazdı. Məhz Şamil müəllimin
sayəsində neçə-neçə filologiya elmləri namizədi və
elmlər doktoru bu xoşbəxtliyə nail olmuşdur.
Şamil müəllim son dərəcə zəhmətkeş, fədakar
bir alim, publisist, jurnalist idi. Onun istər ədəbi-bədii,
istərsə də elmi tədqiqatçılıq diapazonu olduqca geniş
idi. O, yorulmaz, fanatikcəsinə, coşğun fəaliyyəti
nəticəsində təkcə jurnalistikamızın yox, ümumən
ədəbiyyatımızın yorulmaz tədqiqatçılarından biri kimi
özünü təsdiq etdi. Şamil müəllim rus-Azərbaycan
ədəbi əlaqələri sayəsində çox böyük və titanik əmək
sərf etmiş, zəngin və rəngarəng filoloji, tarixi
mənbələrə (rus və Azərbaycan) baş vurmuş, sanki
dərin dəryalardan, sonsuz ümmanlardan ləl-gövhər
çıxarmışdır. Təsadüfi deyildir ki, o, rus ədəbiyyatının
298
fəqərə sütununu təşkil edən XIX əsr bədii sözün
həqiqi korifeylərinin yaradıcılığından dərs deyir, həm
də gözəl deyirdi. Tələbələr onu bir müəllim, pedaqoq
kimi nə qədər sevirdilər. Şamil müəllim Tolstoydan,
Dostoyevskidən dərs deyəndə simvollaşırdı, obraz-
laşırdı. Dərsini obrazlı deyirdi, gənclərin qəlbini, ürə-
yini ələ almağı bacarırdı. Neçə- neçə gənc istedadların
ruhunda, içində məşəl yandırmağı ustalıqla bacarırdı.
Onun nitqi açıq-aşkar, dinləyicilərin diqqətinə tez
çatan idi, tədris etdiyi predmetə qarşı bir odlu- alovlu
məhəbbət aşılaya bilirdi.
Şamil müəllimin gənc kadrların hazırlanmasında
da böyük rolu olmuşdur. Onun elmi rəhbərliyi və xe-
yir-duası ilə araya-ərsəyə gələn, hazırda Respubli-
kamızın ali tədris və elmi müəssisələrində ləyaqətlə
çalışan yetişdirmələri fəaliyyətlərini davam etdirmək-
dədirlər.
Şamil dostluqda, ailədə, məişətdə, məclislərdə
arzu olunası, sözündən- söhbətindən doyulmayan elə
bir maraqlı şəxsiyyətlərdən idi ki, biz həmişə onun
məzəli, təsirli söhbətlərini dinləmək üçün öz aramızda
yoldaşlarla sövdələşirdik ki, hökmən bu məclisdə
Şamili masabəyi seçməliyik. Və hər dəfə də o, bizim
etimadımızı doğruldur, hər dəfə nə isə təzə və
maraqlı, şirin bir söz deyirdi. O, dünyanın bir çox
ölkələrində səfərdə olmuş və bunların hər birindən
gözəl, təsirli, epizodlu rəvayətlər danışmağı çox
xoşlardı. Bu ondan irəli gəlirdi ki, Şamil müəllimin
yaradıcılıq karxanası həmişə xammal axtarırdı. Çünki
o, gördüyü yerlər, təmasda olduğu adamlar haqqında
299
qeydlər edir və bunların əsasında tam, bütöv bir əsər
yaradırdı.
Şamil Qurbanovun deputatlığına, Milli Məclisin
üzvlüyünə gəlincə birmənalı olaraq deməliyik ki, o,
artıq bir neçə il ərzində özünü görkəmli bir ictimai
xadim kimi də hərtərəfli göstərə bilmişdir. Onun bu
sahədəki fəaliyyəti də digərləri ilə müqayisədə yenə
də öndə dururdu. Onun kəskin və alovlu çıxışlarını biz
dəfələrlə televiziya ekranlarından izləmişik. Şamil
müəllim vəzifəsindən, ranqından asılı olmayaraq hər
kəsi tənqid edirdi, ədalətsizliyə qarşı hər vaxt öz qəti
və məntiqli etirazını bildirir, fikrini daha öldürücü,
daha sarsıdıcı ittihamla bitirirdi. O, vətənini, xalqını,
şərəf və namusunu hər şeydən uca tuturdu. Şamil
müəllimin bacarıqlı bir ali məktəb işçisi, elm
təşkilatçısı kimi də böyük xidmətləri olmuşdur.
Ömrünün son illərini Bakı Dövlət Universitetinin
«Türk xalqları ədəbiyyatı» kafedrasına rəhbərliklə
keçirmiş, onun inkişafı üçün əlindən gələni
əsirgəməmişdir.
Son olaraq demək istəyirəm ki, Şamilin çox
işləməsi, gecəli-gündüzlü özünü şam kimi əritməsi,
xalq, vətən, millət, Qarabağ dərdini ürəyinə salması,
nəticədə elə bir fəci finala doğru çox surətlə ildırım
kimi şığıdı ki, şair demiş: dolan bulud boşalacaq! Bu,
hökmüdür təbiətin!
Gəlin etiraf edək ki, Şamilin ölümü, ömrünün
finalı, ürəyinin son akkordu bəlkə də, elə bu cür
olmalı idi.
Bunlarla bərabər, Şamili yaxından tanıyanların
əvəzsiz bir təsəllisi də vardır ki, bu da onun ömrünün
300
mənalı keçməsi, yaratdığı əsərləri, övladlarıdır. O,
dünyadan gözü-könlü dolu getdi.
Onsuz da insanın ömrü gödəkdir,
Ömür bir quş kimi uçacaq əldən.
Bizə də elə bir gün gələcəkdir,
Tarix öz hökmünü vermiş əzəldən.
Ömür bir quş kimi uçacaq əldən.
2005
Dostları ilə paylaş: |