Cəlal Abdullayev
Yüklə 1,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
289 Dostumla keçirdiyim günlərə dair xatirimdə qalanlardan bəzi məqamların oxucular üçün maraqlı olacağına inanaraq bir daha xatırlatmaq istəyirəm: Bir dəfə Firidunla bulvarda – Dəniz sahilində gəzərkən, (o zamanlar bulvarda gəzmək çox dəbdə idi: bütün ziyalıların görüş yeri sayılan parkda müxtəlif adamlarla görüşür, çayxanada oturub şeir- sənət barədə gözəl və şirin söhbətlər edərdik. – C.Abdullayev). Firidun zarafatla dedi: – Cəlal, yazıq olduq. Bu saat şairlər ordusu bizi mühasirəyə alacaq, gəl yavaş-yavaş buradan uzaqlaşaq. Biz yolumuzu kukla teatrının yanındakı yeraltı keçiddən salaraq, köhnə univermağın yanından ötüb, indiki Fəvvarələr parkına yaxınlaşarkən Firidun mənalı-mənalı gülərək dedi ki, aya, bir kirmişcə arxaya bax, birdən şairlər dalımızca bura da gələrlər. Dedim arxayın ol, elə burada da biz bir dəstə şairlə görüşəcəyik. Elə bunu demişdim ki, doğrudan da, bir dəstə şair peyda oldu. Hamısı da bizlə çox mehriban görüşdülər, hərəsi özünü təriflədi. Onlar Firidunu çox istəyirdilər, elə bil ki, ondan nə isə gülməli, ağıllı bir söz eşitmək istəyirdilər. Həmin sözü Firidun heç fikirləşmədən tapdı: – Aya, bir xalqın nə qədər şairi olarmış, ay allah! Hərəsi də üç qəpiklik bir şeir kitabı buraxdıracaq (o zaman gənc şairlərin komsomolun Mərkəzi komitəsinin xətti ilə balaca kitabçaları buraxılırdı, qiyməti də, doğrudan da üç qəpik idi. – C.A.), döşlərinə döyərək nə Füzulini, nə Vaqifi, nə də Vurğunu bəyənmirlər. Firidun haqlı idi: həmin şairlərdən biri demişdi ki, Səməd Vurğunun əla şeirləri bir-iki dənədən artıq ola bilməz. Firidun 290 demişdi ki, bəs səninkilər? O cavab vermişdi ki, mənimkilərin hamısı əladır. Bir dəfə «Azərbaycan» kinoteatrının, (Natəvan heykəli) yanındakı bir kitab mağazasına girərək, satıcıdan soruşdu ki, çox xahiş edirəm mənə Fətəli Sahibin çoxcildliyinin III cildini tapasınız. Satıcı kitabın və müəllifin adını yazıb götürdü və hökmən o kitabı tapacağına qəti söz də verdi. Sonra məlum oldu ki, Fətəli Sahibin o zaman vur-tut bir-iki şeir kitabçası çıxıbmış. Və şair həmin kitab mağazasına gələndə bu əhvalatı ona danışmışlar. Şair o saat bilmişdi ki, bu, olsa-olsa Firidunun haqq-hesabıdır. Və gülə-gülə demişdi ki, a qızım, o səni də dolayıb, məni də. Hardadır məndə o bəxt ki, çoxcildliyim çıxa. Bu indi prezident təqaüdünə layiq görülmüş, hazırda da yaşayıb-yaradan şair dostumuz Fətəli Sahibdir. Bir dəfə də mən, Firidun və dostlarımızdan biri gəzə-gəzə gəlib kitab pasajına çıxdıq. Bəzi kitablar aldıq və Vətən kinoteatrına tərəf yolumuza davam etdik, xeyli getmişdik ki, birdən Firidun qolunda saata baxaraq dedi ki, baax, yubanıram, Lalə ilə (nişanlısı – C.A.) görüşüm var, məni bağışlayın, ora getməliyəm. Elə bu zaman yanımızdakı həmin dostumuz çox böyük təəssüf hissi ilə zarafatyana dedi: – Eh, səni də bizim əlimizdən Lalə xanım aldı. Son zamanlar heç bizlə əməlli-başlı yoldaşlıq da eləmirsən. Bizdən beş- altı addım ancaq uzaqlaşan Firidun bizə tərəf dönərək ekspromtom dedi: – Ey xanə-xərab, belə çıxır ki, sənin planında deyəsən, heç evlənmək, ailə qurmaq məsələlərinə dair heç bir punkt və ya maddə belə yoxdur. Hamımız gülüşdük. Firidunun sinəsi ləl- 291 cəvahirat xəzinəsi idi, şeirlər, beytlər, işıq üzü görməmiş deyimlər, aforizmlər, lətifələr onun qiymətsiz sərvəti idi. Firidunun həm də güclü müşahidə qabiliyyəti var idi: o, böyük adamların danışığını olduqca məharətlə təqlid edirdi. Çox qəribə idi, onların sintaksisi, cümlə quruluşu, sözlərin inversiyası, yerləşməsi, sıralanması, növbələşməsi onun ifadəsində necə də gözəl səslənirdi. Belə adamlardan ikisi mənim indi də xatirimdədir. Onlardan biri filologiya elmləri doktoru, prof.Əkrəm Cəfər, digəri isə BDU-nun dosenti, hamımızın sevimli dostumuz Kamil Mirbağırov idi. Bunların hər ikisi klassik şeirimizin, Füzulinin ən sədaqətli, fanatikcəsinə pərəstişkarları idilər. Bir halda ki, söhbət onlardan düşdü, mənə elə gəlir ki, onların Firidunla maraqlı sözlərindən bir necəsini burada xatırlamaq yerinə düşərdi. Xüsusilə, Kamil Mirbağırovla bir kafedrada işlədiyimizə görə, daha maraqlı epizodlar xatırlaya bilərik: Bir dəfə kafedrada dissertantlardan birinin elmi əsəri müzakirə olunarkən onu oxuyan və çıxış edən K.Mirbağırov demişdi: –Tədqiqatçı əsərin filan səhifəsində yanlış olaraq Azərbaycanı yarımmüstəmləkə ölkə hesab edir. –Alə, nöş yarımmüstəmləkə, hələ müstəmləkədir də?! Elə bu zaman mən, Firidun, Təhsin və kafedranın digər üzvləri gülməyə başladıq, bu ki, siyasi səhv etdi. Bunu eşidən Kamil müəllim öz ləhcəsi ilə dedi: –Alə, inqilaba qədər! Alə, inqilaba qədər! 292 Xatirimdə qalan əhvalatlardan biri də belədir: anam bizə gəlmişdi: Firidun da bir dost və qonşu kimi anamla görüşmək üçün yoldaşı ilə bizə qalxdı. Firidun 3-cü, biz isə 4-cü mərtəbədə olurduq. Firidun anamla hal-əhvaldan sonra yenə növbəti zarafatlarına başladı və mənə tez-tez Cəlal yox, «Şeyx» deyə müraciət etməyə başladı. Onun söhbətlərinə maraq və diqqətlə qulaq asan anam ondan soruşdu: Qurban olum, Firidun (anam onun adını iki «d » ilə ifadə edirdi -C.A.), sən ona niyə Şeyx deyirsən? Firidun elə bu suala bənd imiş kimi başladı özündən bəzi şeylər uydurmağa: Bəs de- məzsənmi sovet hökuməti bizə həm də dini rütbə verir, sənin oğlun da məhz «Şeyx» rütbəsinə layiq görülmüşdür. Bu söhbət anamın çox xoşuna gəlmiş və kəndə qayıdandan sonra, guya mənim «Şıx», yəni Şeyx olduğumu fəxrlə qonşulara dönə-dönə danışar- mış. Firidun son dərəcədə həyatdan, dünyadan razı adam idi: işi lap çətinə düşsə belə, ondan bədbinləş- məz, küskünləşməzdi. Əksinə, özünü elə aparırdı ki, guya zərrə qədər də onu ürəyinə salmır. İş elə gətirmişdi ki, hər ikimizin doktorluq dissertasiyasının təsdiqi Moskvada AAK-da yubadılırdı. Düzünü deyim ki, bu, məni çox incidir, çox narahat edirdi. Və Firidunla rastlaşanda onun üz- gözündən heç bir təlaş, heç bir nigarançılıq hiss etmir- dim. Əksinə, hər dəfə bu məsələdən söhbət salarkən eşitdiyim yalnız bu sözlər olurdu: Sən nə qoyub, nə axtarırsan? Cəhənnəmə ki təsdiq etməsinlər, lazım gələrsə, birini də yazarıq, kefini pozma. Bu, onun Yüklə 1,32 Mb. Dostları ilə paylaş:
|