Азярбайжан республикасы тящсил назирлийи азярбайжан дювлят игтисад университети
Yüklə 459,85 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Tekstovinitin xassələri və tətbiqi
- Peno-poropoüvinilxloridhr
- Polivinilxlorid
- Modifikasiya edilmiş poüvinilxlorid
- 1.4. Plastik kütlələrdən olan məmulatların kevfıyvətinə verilən tələblər.
30
Plastlar süni dəri (məsələn.tekstovinitin), sukeçirməz parçalar, müşənbələr və s. hazırlanmasmda tətbiq edilir. Onlardan həmçinin tökməüsulu ilə tıxaclar, əlcəklər, uzunboğaz çəkmələr, çimmək üçün papaqlar, oyuncaqlar və s. almaq olar. Tekstovinit - pambıq parça əsash süni materialdır. Polix'inilxlorid pastasımn pambıq parça üzərinə çəkilmosi fasiləsiz prosesdir, pastanın çəkilməsi (sürtülməsi) termiki emal və sıxılma əməliyyatlanndan ibarətdir.
intervallarda temperatur, su. benzin. kerosin və yağm təsirinə davamhdır. Tekstovinitin xassələri 1 m
2 -in kütləsi, q 400-1000 20x100 mm ölçüdə zolağın dartümaya möhkəmlik həddi, kQ/mm 2
avandına görə 10-32 10000 dövr/dəq -dən sonra sürtünmə. q/sm : 50-130 Tekstovinit ayaqqabı. xırdavat məmuiatları çemodan. porifel, sumka və « s. məmulatlar hazırlanmasında tətbiq edilir. Polivinilxlorid pastalar əsasında formoplast \ə hidroplastlar da hazırlanır. Formoplast sarımtıl-qəhvəyi rəngli elastiki kütlədir. Onun qırılmaya müqaviməti 2 kQ/sm 2 və nisbi azanması 150%-dir. Ondan formalarm hazırlanmasında islifadə edilir. Formoplast alınmasında işlədilən xammal aşağıdakılardır (%): Polivinilxlorid lateksi 23-27 Dibutilftalat 71-75 Kalsiıım stearat 2 Göstərilən komponentlər qanşdırılır. polivinilxlorid plastifıkatorda şişdikdən sonra qarışıq 140-150 Ü C temperaturda qarışdırıcıda termiki emala uğradılır, bununla da formoplast alınır. Hidroplast 10-20% polivinilxloriddən. 78-88% dibutilftalat və 2 % kalsium stearatdan ibarətdir. O. 140-150°C-də komponentlərin fasiləsiz 31
qarışdırılması (polivinilxlorid plastifikatorda tanl həll olana qədər) nəticəsində alınır. Peno-poropoüvinilxloridhr. Emulsiyada sintez edilən polivinilxloridlər əsasında penoplastlar və poroplastlar alınır. Peno-poroplastlar kövrək, yarımkövrək və elastik olur. Plastifıkasiya olunmamış polivinilxlorid əsasında kövrək materiallar, plastizollar əsasında isə yarımkövrək və elastik penoplastlar hazırlanır. Polivinilxlorid əsasında hazırlanan peno-poroplastların əsas üstün cəhəti onların kiçik həcroi kütləyə və aşağı istilikkeçirmə qabiliyyətinə malik olmasındadır. Sənayedə peno-poroplastlar iki: fasiləsiz (presləmə olmadan) və presləmə iısıılu ilə ahnır.
Birinci iısul iqtisadi cəhəıdən daha əlverişlidir. Peno-poroplastların alınma prosesi xammahn hazııianması. komponentlərin qarışdınlması. kompozisiyamn preslənməsi və ahnan məhsulun köpükləndirilməsi mərhələlərindən ibarətdir. Qazəmələgətirici kinıi azo(bis) izoyaq turşusunun diniırili lətbiq edilir. Penoplastlar 500x500x45 mm ölçiidə plitələr şəklində buraxılır. Bunlar -60 +60°C temperatur intervalında istismar edilə bilər. Penoplastlar tu'rşıı, qələvi, yağ. su və kif təsirinə davamlıdır. Peno-poroplastlar soyuducuların. vaqonların termiki izolyasiyasında, radio rabitəsində, hər ciir nəqliyyat növləri iiçiin oturacaq və mebel hazırlanmasında tətbiq edilir. Polivinilxlorid. Polivinilxlorid sintetik liflərin hazııianmasında işlədilir. Sıxlığı 1,38 q/sm' olan polivinilxlorid lifləri möhkəm, işığa və kimyəvi təsirə qarşı davamlıdırlar. Onlar balıqçı torları, süzücii parçalar, paraşütlər hazırlanmasında və geyim üçü.n parça istehsahnda tətbiq olunur. İstiliyə az davanıh olması bu liflərin mənfi cəhətidir.
olan xlorlaşdınlmış polietilenlə çox yaxşı qarışdırılır. Xlorlaşdırılmış polietilen plastifikator rolunu oynayaraq onun istiliyə davamhlığını aşağı salmadan zərbəyə davamlılığım artırır və emal olunma şəraitini asanlaşdırır. Belə məhsul «qastolit» 32
adlanır. Qastolit 40-60°C-dən -40°C-yə kimi temperatur şəraitində istismar oluna bilər. Polivinilxlorid tərkibində 30-40 akrilrıitril olan butadien-nitril kauçuku ilə də yaxşı qarışdırılır. Belə məhsul tıırşıılara. qələvilərə. benzinə, yağlara və həlledicilərə qarşı davamlı şhınqlann hazııianmasmda, məftillərin elektroizolyasiyasında tətbiq edilir.
33
tələblər. Plastik məmulatlarının keyfıyyətinə verilən tələblər ümumi və spesifık tələblərə bölünür. Bunlardan ən əsasları onların tərkibinin, keonstrııksiyasının, xarıcı görünüşünün. bəzək xarakterinin standart tələblərinə uyğun gəlməsidir. Ona görə ki. plastik kütlədən olan məmulatların keyfiyyəti məmulatın hazııiandığı polimerlərin növündən, tərkibindən, İkonstruksiyasından, texnolojı rejımın düzgün yerinə yetirilməsindən, bəzək əməliyyatlarının standarta uyğun aparılmasından ibarətdir. Bunlar hamısı qüvvədə olan normativ-texniki sənədlərə uyğun olmahdır. Plastik kütlədən olan hər bir məmulatın forması. konstruksiyası. ölçüləri və xarici görünüşü təsdiq olunmuş nümunəyə və iexniki tərtibə. eləcə də standartın tələbinə uyğıın olmalıdır. Plastik kütlədən olan məmulatların keyfıyyətini təyin edərkən həmin məmıılata aid olan sahə standartları. texniki şərtlər və sınaq üsulları göstərilən standartlar əldə rəhbər tutulmahdır. Plastik kütlə məmulatlarının keyfiyyətinə qarşı verilən tələbləri düzgfın qiymətləndirmək üçün birinci növbədə onıın növünü. istehsal üsulunu, təinatını müəyyənləşdirmək lazımdır. Ona görə ki. biitün növ plastik kütlələrə eyni dərəcədə keyfıyyət tələbləri vernıək düzgün deyildir. Əmtəəşünaslığın nəzəri əsaslarından, məlunı oiduğıı kimi plastikküılə məmulatlarına verilən tələblərinin payı onun təyinatından və tətbiq sahəsindən asılı olaraq müxtəlif ola bilər. Məsələn: tətbiq sahəsində asıh oiaraq bəzi plastik kütlələr çürüməyə qarşı davamlı. bəziləri zərbəvə qarşı davamlı, bəzilərindən isə elektrik keçirməməzlik tələb oiunduğu halda. digər növ plastik kütlə məmulatından isə gigiyeniklik lələb olunur (ərzaq məhsulları üçün istifadə olan və uşaqlaıia ləmasda olan piastik küılələr və s. Məlum olduğu kimi nlastik kütlənin əksəriyyəti məişət təyinatlı olurlar. Bunlar ilk baxımda bir- birindən xarici gorünüşə görə Yüklə 459,85 Kb. Dostları ilə paylaş:
|