Azərbaycanda doğulan uşaqların cins nisbətinin pozulmasına zəmin yaradan mexanizmlər
Kəmiyyət əsaslı məlumatların təhlili
Yüklə 0,75 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Kəmiyyət əsaslı məlumatların təhlili Uşaq yo xdur 1 oğlan 1 qız 2 oğlan
- 5-ci FƏSİL Keyfiyyət əsaslı məlumatların təhlili
- 5.1. Oğlan uşaqlarına üstünlük verilməsi
39 Kəmiyyət əsaslı məlumatların təhlili
xdur 1 oğlan 1 qız 2 oğlan 2 qız 1 oğlan 1 qız 3 oğlan 3 qız 2 oğlan 1 qız 1 oğlan 2 qız 4+ Cəmi YAŞ
AYIŞ YERİ
Şəhər 1,2 31,5
20,8 82,5
67,0 88,7
92,3 81,1
88,4 94,9
93,0 67,6
Kənd 3,2
31,7 23,6
79,3 52,5
83,8 92,6
85,5 91,6
86,7 91,8
69,0 RE GION Bakı
2,0 30,5
23,5 82,9
67,3 91,8
97,1 88,2
97,2 95,7
100,0 69,2
Ab şer
on - 13,8 17,9 84,0
74,2 85,0
100,0 100,0
96,7 100,0
88,9 68,2
Gəncə-Qaz ax 1,8 32,8 18,0
76,9 56,5
80,3 72,7
71,4 78,1
77,5 81,0
63,6 Şəki-Z
aqa tala
3,7 38,5
12,0 82,4
62,5 86,3
100,0 86,7
91,7 95,8
93,1 69,8
Lənkər an 7,8 48,0 44,2
80,0 53,6
80,4 91,7
90,0 100,0
93,7 100,0
71,0 Quba-Xaçmaz - 20,6
14,8 85,7
58,3 85,9
100,0 100,0
100,0 95,1
91,4 67,2
Ar an 1,8 30,7 19,6
82,8 62,3
86,8 95,5
83,3 82,5
90,4 88,2
68,1 Yux
arı Qar abağ
- 27,3
12,5 73,7
28,6 93,3
100,0 75,0
66,7 89,5
92,0 64,4
Dağlıq Şir van
- 33,3
8,3 63,6
42,9 86,2
100,0 100,0
100,0 90,9
100,0 73,3
TƏHSİL İb tidai və daha aşağı 3,1 36,3
18,8 84,7
54,0 80,6
78,6 86,7
86,0 92,5
90,4 64,1
Ort 1,3 29,5
25,9 82,5
60,9 88,8
98,5 84,0
91,7 91,5
94,5 71,3
Ort a ix
tisas (t exniki)
4,3 36,2
23,1 84,0
69,7 87,5
95,5 84,2
88,0 87,6
84,3 68,6
Ali - 28,4 13,9 71,4
61,2 87,3
66,7 75,0
91,7 92,9
89,5 60,5
MADDİ İMKAN Ən y
ox sul
4,1 36,5
30,5 82,7
55,3 85,8
83,3 87,5
94,7 90,8
90,5 71,6
Bir qədər y ox sul 4,9 28,0
16,4 75,5
48,3 83,7
91,7 81,5
86,5 87,4
94,2 68,2
Ort a 0,8 34,4 26,7
85,7 68,8
82,8 94,7
84,6 90,4
89,7 87,6
66,5 Bir qədər zəngin - 31,0
14,8 79,2
64,1 89,0
100,0 81,3
83,0 94,5
94,1 67,0
Ən zəngin 2,6
28,8 21,2
84,3 65,6
91,4 96,8
81,8 97,1
94,3 100,0
68,0 CƏMİ 2,0
31,6 21,8
81,4 62,1
86,9 92,4
83,7 89,9
91,3 92,3
68,2 Cədvəl 9. Ailədəki uşaqların sa yı və cinsinə görə, habelə əsas xüsusiy yətlərə görə, artıq uşaq is təməyən 15-49 y aş ar
ası hazır da
ailəli olan qadınların f aiz gös
təriciləri, AzDSS-2011 Qe yd: St eriliz
asiy a olunmuş qadınlar daha
uşaq istəməyən qadınlar kimi
hesablanıb. Mənbə:
AzDSS-2011 sorğusunun məluma t baz
asına əsasən
İSİM tərəfindən təqdim edilən
hesablamalar 40 5-ci FƏSİL Keyfiyyət əsaslı məlumatların təhlili H esabatın bu hissəsində Azərbaycanda dünyaya gələn uşaqların cinsə görə nisbətinin pozulmasına təsir edən mexanizmləri izah etmək məqsədilə təfərrüatlı intervyular və qrup müzakirələrinin təhlili təqdim olunur. Təhlil Guilmotonun (2009) irəli sürdüyü və dölün cinsinə görə həyata keçirilən süni abortlara zəmin yaradan üç əsas amili müəyyən edən modelə əsaslanır: təminat amili – dölün cinsini müəyyən edə bilən texnologiyaların müyəssərliyi; tələbat amili – cəmiyyətin qız uşaqlarından daha çox oğlan uşaqlarına üstünlük verməsi; və valideynlərin uşağın cinsini seçmək istəyi ilə nəticələnə bilən nəsilvermə əmsalının aşağı olmasıdır. Bongaarts (2013) da qeyd edir ki, oğlan uşaqlarını daha üstün hesab edən yanaşmalar yalnız valideynləri selektiv süni abortlar vasitəsilə uşaqlarının cinsini seçmək məcburiyyətində qoyan aşağı nəsilvermə əmsalı ilə üst-üstə düşdüyü təqdirdə dünyaya gələn uşaqların cinsə görə nisbətinin pozulmasına gətirib çıxarır.
Qrup müzakirələri və təfərrüatlı intervyularda iştirak etmiş şəxslərin yanaşmaları, təcrübələri və fikirləri haqqında toplanmış məlumatlardan istifadə edərək oğlan uşaqlarına üstünlük verilməsinin səbəbləri, nəsilvermənin aşağı səviyyədə olması, dölün cinsinə görə selektiv süni abortlar və dölün cinsinin diaqnostikası məsələləri təhlil edilir. Guilmotonun modelinə əsaslanaraq bu hissədə üç mövzu üzrə təhlil və tapıntılar təqdim olunur: “oğlan uşaqlarına üstünlük verilməsi”, “nəsilvermənin tənəzzülü”, və “dölün cinsinə görə selektiv abortlar”.
Mövcud tədqiqatlar göstərir ki, oğlan uşaqlarının üstün hesab olunması ölkədə müxtəlif nəsillər, sosial və iqtisadi mənşə və regionlardan olan istər kişi, istərsədə qadınlar arasında kifayət qədər geniş təzahür edən bir münasibətdir. Soyadın davam etdirilməsi, qocalıq Yüklə 0,75 Mb. Dostları ilə paylaş:
|