Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ azərbaycan miLLİ konservatoriyasi
Yüklə 4,04 Kb. Pdf görüntüsü
|
Musiqi xadimləri UOT 78.071 Əfsanə Babayeva - Musiqidə yaşayan ömür ı 2016 No 3 (33) 7 “K o ns er v a to riy a ” ju rn alı 20 16 No 3( 3 3 ) saylı Macar rəqsi”, A.Dvorjakın “2 saylı Slavyan rəqsi” daxil edilərək kamança alətinin repertuarını həm zənginləşdirmiş, həm də onun ifa imkanlarını genişləndirmişdir. Məcmuəyə ön söz yazmış Azərbaycan Milli Konservatoriyasının rektoru, xalq artisti, professor Siyavuş Kəriminin qeyd etdiyi kimi, “...Tərtibçi bu dərs vəsaitində kamança ifaçılığının bütün xüsusiyyətlərini nəzərə almış və bunları əks etdirə bilmişdir... Bu da müəllifin aləti çox gözəl bildiyindən irəli gəlir”. Bunun ardınca Yaqut xanım professor M.Kərimov ilə birgə hazırladığı “Azərbaycan və xarici ölkə bəstəkarlarının əsərləri. Ney və fortepiano üçün işləmələr”(2016) məcmuəsi də xalq çalğı alətləri repertuarının zənginləşməsi yolunda geniş imkanlar açır. Burada A.Məlikov, T.Quliyev, S.Rüstəmov, S.Ələsgərovla yanaşı, rus və qərb bəstəkarlarından S.Raxmaninov, J.Bize və Quno- nun əsərlərindən də maraqlı parçalar istifadə edilmişdir. Yaqut Şıxseyidin daha bir fəaliyyət sahəsi onun uğurla apardığı elmi-tədqiqat işidir. O, milli musiqi alətimiz olan kamançanı təkcə təcrübi cəhətdən deyil, həm də elmi-nəzəri baxımdan öyrənilməsinin daha səmərəli olduğunu düşünür. Bununla bağlı onun 2008-ci ildə sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsini almaq üçün müvəffəqiyyətlə müdafiə etdiyi “Azərbaycan bəstəkarlarının əsərlərində kamançanın istifadəsi və ifa xüsusiyyətləri” mövzusunda dissertasiyası diqqətə- layiqdir. Bu işində müəllif ilk dəfə olaraq kamançanın sırf milli musiqi aləti kimi Azərbaycan bəstəkarlarının yaradıcılığında Avropa musiqi janrlarında istifadəsi problemlərini işıqlandırmışdır. İşdə ilk dəfə olaraq Azərbaycan bəstəkarlarının kamança üçün yazdıqları kiçik və iri həcmli əsərlərin ifaçılıq xüsusiyyətləri araşdırılaraq, alətin ifaçılıq ənənələrinə məlum olmayan yeni imkanları aşkarlanmışdır. Dissertasiyada müəllif S.Rüstəmovun, S.Ələsgərovun solo kamança üçün kiçik həcmli əsərlərini, H.Xanməmmədovun, Z.Bağırovun, T.Bakıxanovun kamança və simfonik orkestr üçün konsertlərini, həmçinin, F.Əmirov və A.Baba- yevin Fortepiano və Azərbaycan xalq çalğı alətləri orkestri üçün konsertində kamançanın rolunu professional ifaçı kimi dərindən təhlil edərək alətin özünəməxsus ifa prinsiplərini müəyyənləşdirmiş və gələcəkdə onun ifaçılıq imkanlarının daha da genişlənməsi və inkişafı üçün əsas perspektivləri göstərmişdir. Elmi-tədqiqata olan maraq Yaqut xanımda hələ tələbəlik illərindən oyanmışdı. Həmin dövrdə Tələbə Elmi Cəmiyyətinin üzvü kimi fəaliyyəti ona gələcəkdə daha dərin tədqiqat işlərilə məşğul olmağa stimul vermişdir. Dördüncü kursda oxuduğu zaman Respublika elmi konfransında “Müasir musiqidə millilik və beynəlmiləlçilik” kimi aktual mövzuda etdiyi məruzəsinə görə diploma layiq görülmüş, Tallində keçirilən Ümumittifaq Elmi-tələbə konfransında isə dahi bəstəkar Qara Qarayev haqqında məruzəsi maraqla qarşılanmışdır. Tələbəlik illərində Respublikanın musiqi həyatında baş verən hər bir hadisə Yaqut xanımı maraqlandırırdı. Bu maraq onu həmin dövrdə çox sanballı və nüfuzlu sayılan “Ədəbiyyat və incəsənət” qəzeti ilə əməkdaşlıq etməyə gətirib çıxarır. Burada o, Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasında keçən simfonik konsertlər, Süley- “K o ns er v a to riy a ” ju rn alı 20 16 No 3( 3 3 ) 8 Musiqi xadimləri UOT 78,071 Əfsanə Babayeva – Musiqidə yaşayan ömür ı 2016 No 3 (33) 8 man Ələsgərovun yubileyi ilə bağlı təəssüratlar, Fərhad Bədəlbəyli ilə söhbətlər və s. haqqında öz düşüncələrini bölüşürdü. Belə bir təcrübə, şübhəsiz ki, daha mükəmməl elmi işlərin meydana gəlməsinə zəmin yaradırdı. Məhz musiqi mədə- niyyətinin müxtəlif tərəflərini öyrənən və müşahidə edən Yaqut xanım onu həyatı boyu müşayiət edən kamançanın Azərbaycan musiqi mədəniyyətində rolunu araşdırmağa imkan verir. Bununla bağlı Yaqut xanımın Azərbaycanda çox sevilən və geniş yayılan kamança alətinin musiqi mədəniyyətimizdə yerini və rolunu düzgün qiymət- ləndirərək bu sənətin YUNESKO-nun qeyri-maddi mədəni irs siyahısına daxil edilməsi ilə bağlı bu mötəbər təşkilatın baş direktoru, xanım İrina Bokovaya ünvanladığı məktubu da çox önəmlidir. Məktubda Yaqut xanımın düzgün qeyd etdiyi kimi, “Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKO və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri Mehriban xanım Əliyevanın bilavasitə təşəbbüsü və rəhbərliyi ilə həyata keçirilən muğam layihələrində kamança ifaçılığının da özünəməxsus yeri vardır. Bütün bu layihələrin sayəsində milli musiqi alətlərimizlə yanaşı, kamança alətinə də maraq olduqca artmış, alətşünaslıq elmində kamança aləti ilə bağlı mövzuların xüsusi olaraq işlənilməsi aktuallaşmışdır”. Onu da qeyd edək ki, Yaqut Şıxseyidqızı Heydər Əliyev Fondunun və Fondun Prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın təşəbbüsü və təşkilatçılığı ilə keçirilməsi artıq Azərbaycanda ənənə halını almış “Muğam aləmi” Beynəlxalq Muğam Festivallarının (2009, 2011, 2013, 2015) dördündə də bu festivalların təşkili üzrə İşçi qrupunun üzvü kimi fəal iştirak etmişdir. Bundan əlavə o, həm də Təhsil Nazirliyi tərəfindən təşkil olunan “Muğam aləmi” festivalı çərçivəsində keçirilən Respublika və Beynəlxalq muğam müsabiqələrinin təşkilat komitəsinin üzvü kimi də yorulmadan çalışmışdır. Yaqut xanım əsl vətənpərvərdir. Harada olursa olsun, hər hansı şəraitdən asılı olmayaraq o, həmişə Azərbaycan musiqisinin yorulmaz təbliğatçısıdır. Bu məqsədlə o, 1990-cı ildə Mədəniyyət Nazirliyinin Metodik mərkəzinin nəzdində fəaliyyət göstərən “Səyyah” uşaq vokal-xoreoqrafik ansamblı yaratmışdır. Bu kollektiv dünyanın bir çox ölkələrində, müxtəlif Beynəlxalq festivallarda çıxış edərək Azərbaycan musiqisinin təbliğinə öz töhvəsini vermişdir. Həmçinin, 2002-ci ildə Milli Konservatoriyada ilk dəfə olaraq xalq çalğı alətlərindən ibarət ansambl yaradılmışdır. Bu ansambl kiçik müddət ərzində geniş dinləyici auditoriyası qazanmışdır. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, ansamblın ilk çıxışı 2 fevral “Gənclər günü”nə təsadüf etmişdir. Tələbələrdən ibarət ansambl Prezident seçkiləri ərəfəsində bir çox rayonlarda və dövlət tədbirlərində böyük konsert proqramı ilə maraqlı çıxışlar etmişdir. Y.Şıxseyidin belə fəal ictimai fəaliyyəti özünün həyat ritminə və tempe- ramentinə tamamilə uyğundur. Təsadüfi deyil ki, Azərbaycan Milli Konservatoriyası yarandığı vaxtdan bu günədək Yaqut xanım burada İstehsalat təcrübə və Konsert təşkili üzrə rəhbər kimi əzmlə çalışaraq müxtəlif yığıncaq, yaradıcılıq gecələri, digər mühüm tədbirlərin hazırlanması və keçirilməsində yaxından iştirak edir. Bunların Yüklə 4,04 Kb. Dostları ilə paylaş:
|