75
elektron mallar və xidmətlər ixracıdır. Bu məsələnin həll edilməsi üçün yaxın 5-10
ildə “Regional innovasiya zonası” layihəsi mərhələlər üzrə həyata keçiriləcəkdir.
Qeyd edilən bütün məsələlər “AZƏRBAYCAN - 2020: GƏLƏCƏYƏ BAXIŞ”
inkişaf konsepsiyasında öz əksini tapmışdır
“AZƏRBAYCAN - 2020: GƏLƏCƏYƏ BAXIŞ” inkişaf konsepsiyasında elmi
potensialın və innovasiya inkişafının əsas istiqamətləri nəzərdə tutulmuşdur:
- Uzunmüddətli davamlı iqtisadi inkişafının təmin edilməsi, bilikiqtisadiyyatının
formalaşdırılması, elmtutumlu texnologiyanın, məhsulun (işin, xidmətin)
yaradılmasının
sürətləndirilməsi
məqsədilə
innovasiya
fəaliyyətinin
genişləndirilməsi əsas istiqamətlərdən birini təşkil edəcəkdir.
- Bununla əlaqədar olaraq, elmin inkişafı onun ölkəmizdəki tarixinə və dünyada
gedən meyllərə əsasən prioritetləşdiriləcək və mütərəqqi dünya elminə səmərəli
inteqrasiya prosesi davam etdiriləcəkdir.
-Elmi infrastruktur təkmilləşdiriləcək, elmin maddi-texniki bazası müasirləşdiriləcək
və bu sahədə informasiya təminatı sistemlərinin elektron formaya keçirilməsi təmin
ediləcəkdir. Eyni zamanda, elmin maliyyələşdirilməsinə dövlət büdcəsi resursları
iləyanaşı, digər mənbələrin də cəlb olunması stimullaşdırılacaq ki, bu da son
nəticədəelmi fəaliyyətlə məşğul olan işçilərin sosial müdafiəsini gücləndirəcək və
“beyin axını”nın qarşısını alacaqdır.
- Ölkədə innovativ iqtisadiyyatın yaradılması məqsədilə elm və istehsalarasındakı
əlaqələr gücləndiriləcək, tətbiqi elmi araşdırmaların bazarın tələbatınamüvafiq
olaraq aparılması məqsədlə zəruri mexanizmlər yaradılacaqdır.
- İnnovasiya fəallığının yüksəldilməsi yolu ilə rəqabətqabiliyyətli məhsulların
istehsalının stimullaşdırılması, innovasiya fəaliyyətinin həyata keçirilməsi üçün
zəruri mexanizmlərin qurulması, innovasiya potensialının səmərəli istifadəsi və
inkişafının təmin edilməsi məqsədilə dövlət dəstəyi tədbirləri reallaşdırılacaq və
müvafiq qanunvericilik bazası yaradılacaqdır.
- İnnovasiya sahibkarlığının inkişaf etdirilməsi və yeni fəaliyyət növlərinin
vəməhsullarının inkişafına əlverişli mühitin formalaşdırılması ilə yanaşı, qabaqcıl
76
texnologiyaların
transferi
və
mənimsənilməsi
istiqamətində
tədbirlərin
gücləndirilməsi, elmtutumlu məhsulların və texnologiyaların işlənilməsi və tətbiqi
üçün texnoparkların və innovasiya zonalarının yaradılması nəzərdə tutulur. Bu
baxımdan, müvafiq normativ-hüquqi baza hazırlanaraq qəbul ediləcək, innovativ
sahibkarlığın və biliklərə əsaslanan iqtisadiyyatın inkişafını təmin etmək
məqsədiləİnformasiya Texnologiyalarının İnkişafı Dövlət Fondunun yaradılması
nəzərdə tutulur.
- Növbəti illərdə qabaqcıl dünya təcrübəsindən istifadə etməkləAzərbaycanda
informasiya cəmiyyətinin tələblərinə uyğun olaraq yeni bilik vətexnologiyaların
istifadəsini, mənimsənilməsini və yayılmasını təmin edən milliinnovasiya sisteminin
formalaşdırılması prosesi tamamlanacaqdır.
“Mahiyyət etibarilə milli inkişafın yeni strategiyası olan bu konsepsiya innovativ
iqtisadiyyatın yaradılması, qabaqlayıcı sosial inkişaf trendinin təmin edilməsi,
informasiya-kommunikasiya
texnologiyalarından
geniş
istifadə
olunması,
mədəniyyətin və ictimai həyatın gələcək inkişafı üçün yeni intellektual bazanın
formalaşması üzrə məsələləri konkretləşdirməlidir. Başqa sözlə desək,
konsepsiyanın reallaşdırılması yaxın gələcəkdə postsənaye (informasiya)
cəmiyyətinə keçid üçün modernləşdirilmiş fundamental iqtisadi, sosial və siyasi
zəmin yaradacaqdır. Bu, elə cəmiyyət olacaqdır ki, orada yeni mərhələdə inkişafın
lokomotivi artıq kreativ sinif, düşünməyi və fəaliyyət göstərməyi bacaran ağıllı
insanlar cəmiyyəti olacaqdır. Millətin kreativliyi və ya onun fəal hissəsinin
kreativliyi dövlətin firavanlığının əsas mənbəyi olacaqdır”(18. I Fəsil).
Azərbaycan Respublikasında 2009-2015-ci illəri əhatə edən elmin inkişafı üzrə
Milli strategiya və 2009-2015-ci illərdə elmin inkişafı üzrə Milli strategiyanın
həyata keçirilməsi ilə bağlı Dövlət Proqramı qəbul olunmuşdur. Elmin inkişafı
üzrə Milli strategiyada elmi-texnoloji və innovasiya inkişafında dövlət
siyasətinin əsas istiqamətləri muəyyənləşdirilmişdir.
-
Fundamental elmlər üzrə araşdırmaların muasir tələblər səviyyəsinə
çatdırılması;
77
-
Sosial-iqtisadi inkişafın aparıcı istiqamətləri üzrə perspektiv tədqiqatların
davam etdirilməsi;
-
Müxtəlif tədqiqat sahələrindəçalışan alim və mütəxəssislərin elmi
fəaliyyətinin əlaqələndirilməsi;
-
Elm və texnologiyaların inkişafının yeni istiqamətlərini müəyyənləşdirərək
onların reallaşdırılması üçün zəmin yaradılması;
-
Müasir
texnologiyaların
mənimsənilməsi,
yaradılması,
elmdə
və
iqtisadiyyatın müxtəlif sahələrində tətbiqi və inkişaf etdirilməsi;
-
İnnovasiya fəaliyyətinin müasir tələblərə və elmi-praqmatik meyarlara uyğun
gücləndirilməsi;
-
Elmi potensialın inkişafında iqtisadiyyatın dövlət və qeyri-dovlət
sektorlarının qarşılıqlı əlaqələrinin təşkili;
-
Elmtutumlu
məhsulların
istehsalı
və
ixracı
mexanizmlərinin
formalaşdırılması;
-
Tətbiqi elmi tədqiqatların rəqabətədavamlı sektorunun yaradılması və
inkişafı;
-
İstehsal və tədqiqat sektorları arasında fəal inteqrasiyanın təşkilinə dəstək
verilməsi;
-
İnnovasiya fəaliyyəti infrastrukturunun inkişaf etdirilməsi, o cumlədən
texnoparklar, texnolojmərkəzlər, biznes inkubatorları şəbəkəsinin genişləndirilməsi;
-
İnnovasiya fəaliyyətinə dovlət tərəfindən maliyyə dəstəyinin verilməsi.(27.
səh. 7)
3.2.Dövlət iqtisadi siyasəti və mikro səviyyədə innovasiya proseslərinin
dinamizminin stimullaşdırılması:əsas istiqamətlər
Ümumiyyətlə bəllidir ki, yüksək gəlir “resursların kombinasiyasının” (Y.Şumpeter)
tapılması ilə reallaşır və məlumdur ki, “yeni kombinasiyanı” əsl sahibkar, daha
doğrusu, bacarıqlı menecer tapır. Çünki, “ menecment - ... iş fəaliyyətinin elə bir
kordinasiyası prosesidir ki, bu fəaliyyətin effektivliyi təmin edilsin” (31, 256).Дaha
Dostları ilə paylaş: |