_____________________Milli Kitabxana_______________________
10
t xir salınmaz, refleksiv q rarq buletm metodlarına sövqt bii f hml keçid
almaq zamanın ça ırı ına çevrildi. M ml k ti t hdid ed n qeyrimü yy n inki af
vektorlarının xaotik çul a dı ı bir m qamda, srl rl realla ması arzu olaraq
qalan suveren Az rbaycan dövl tinin var olmasına aparacaq yalnız bir, yegan
düzgün yolun seçimini etm yi bacaran, müst qilliy h yat ver n, onu dönm z v
b di ed n qüvv nin sad c bir insanın Heyd r
liyevin simasında c ml ndiyin
heyr t etm y bilmirs n.
nsanlara sarsılmaz inamı müqabilind , onların etibar v d st yini qazanaraq
siyasi müdrikliyi v f hmi, ictimai erudisiyası, n z riyy si v praktiki pe karlı ı,
q tiyy t v t mkini bir araya g tirm k, qeyriadi probleml rin yegan optimal h lli
variantlarını sezm k tarixi xsiyy tin f rqli keyfiyy tidir. Az rbaycanın
özün m xsus inki af paradiqmasını mü yy nl dirm k, bütün f aliyy ti dövründ
xalq m h bb tinin gerç k nümayi ini gör bilm k yalnız ulu önd rimiz n sib
olmu dur.
Dövl tçilik ya ı srl rl sayılan ölk l rl müqayis d , tarixin bir anı sayılan
zaman müdd tind Az rbaycanın strateji geosiyasi, ideoloji, sivilizasion
vektorlarının seçilm si, dövl t yaradıcılı ının hansı institusional genezis
formalarına ön m verilm si, intellektual, siyasi, iqtisadi resursların s f rb r
edilm si, c miyy tin siyasi palitrasındakı n müxt lif m nb l rd n idar olunan,
ziddiyy tli siyasi maraq v oriyentasiyaları bir nüv d c ml m y , bir h d f
vurma a nail olmaq siyas t dahisinin Heyd r
liyevin xidm tl rinin adi üur
prizmasından görün n natamam bir rakursudur.
XIX srd n Az rbaycanın taleyind ba ver n miqyaslı tarixi olayların s b bi,
bu vaxtad k ba qalarının n sibi olan t bii s rv tin neftin strateji m hsul kimi ilk
d f Az rbaycanın ba lıca s rv ti olan insanların v qeyrineft sektorunun rifah v
yüks li i vasit sin çevrilm sini, Az rbaycan üçün mövcud olmasını t min etdi.
Qlobal güc m rk zl rinin nisb ti v dinamikasına d rin b l d olmaqla
Az rbaycanın geosiyasi mövqel rinin üstünlükl rind n istifad etm y , yalmz
t bii s rv tl r hesabına deyil, siyasi sabitlik yaratmaqla
_____________________Milli Kitabxana_______________________
11
ölk nin investision reytinqinin artırılması, c miyy tin bütün sah l rind dövl t
t nziml nm sinin b rq rar oldu una inandırmaq say sind ölk mizi dünyaya
tanıtdırma a qadir oldu. Bütün bunların b hr si kimi Az rbaycana, bir çox ölk l r
üçün
lçatmaz arzu olan regional lider, demokratik düny vi d y rl r sadiq,
fundamental ifratçılıqdan uzaq c miyy t kimi qlobal inki af layih l rinin ideal
platsdarını statusunu qazandırdı.
Ölk daxilind , dövl tc miyy t münasib tl rind populist, baya ı frazeologiya,
subyektiv emosional radikalizmd n uzaq, real elmi saslara, h yat f ls f sin
malik hakim elitanın formala dırılmasını, "elita" sözünün etimoloji m nasına
uy un olaraq onun " n yax ı siyasi idar etm keyfiyy tl rin malik seçilmi elita"
oldu unu göz önünd ba ver n u urun t kamülü sübut edir. Yaratdı ı hakim
partiyanın siyasi konsolidasiyası, xalqla sarsılmaz alyansı, lider amalının milli
dövl tçilik amalına çevrilm si ya adı ımız tarixin reallı ıdır. Az rbaycan
dünyada ged n prosesl rin passiv mü ahid çisind n f al subyekti sırasına adladı.
Tarix v dünya siyasi x rit sin suveren Az rbaycanın adını h kk etdi.
Müst qil dövl tin v dövl t yaratmaq haqda elmin saslarını yaratdı.
Postsovet m kanındakı ba qa ölk l rl müqayis d Az rbaycanın
fövq lmür kk b start rtl ri, inki afın realla dırılması istiqam tind onun
lqolunu ba layan, "imkanlar koridoru"nu son d r c daraldan
Erm nistanAz rbaycan, Da lıq Qaraba münaqi si kimi lav a ırla dırıcı
t zyiq faktorunun mövcudlu u
raitind ba verm si ulu önd rin Az rbaycan
qar ısındakı xidm tl rinin misilsiz oldu unu ba a dü m y köm k edir.
Müst qillik azad siyas ti, y ni öz inki afını suveren milli maraqlardan çıxı
ed r k qurma ı n z rd tutur. Ümummilli liderin siyasi u urunun ana x ttini
m hz milli maraqların prioritet h d f kimi seçilm si t kil etmi dir. Hazırda bütün
postsovet m kanında çoxçalarlı "demokratiya" anlayı mı b sit m nada, kiml rins
dikt etdiyi universal model kimi ba a dü nl r, öz siyasi proqramlarını Q rb
ünvanlayan, h r bir m s l y müxt lif m nb l rd n bildiril n münasib tl r
müqabilind
_____________________Milli Kitabxana_______________________
12
h m n güz t getm yi üar tutan, buna ümid ed n t qlidçi v t slimçi siyasi
qüvv l r m
lubiyy t u ramı , marginal qurumlara çevrilmi l r. Demokratik
transferin, v t nda c miyy tinin hazır reseptl r v "ixrac modell ri"
sasında
deyil, Az rbaycanın özün m xsus tarixi, siyasi, m d ni spesifıkasından ir li g l n
milli maraq v t m ll r üz rind qurulmasını üstün tutan Heyd r
liyev siyasi
kursu davamlı q l b l rin r hnin çevrilmi dir.
Yeni dünya düz nind lider-c miyy t qar ılıqlı münasib tl rind üz çıxan
yeni keyfiyy t d yi iklikl rind n biri budur ki, siyasi prosesl rin yeni subyektl ri
xalq, c miyy t, insan qrupları d yi iklikl rin, v t nda c miyy tinin ba lıca
faktorları kimi siyasi f allı ın episentrini t kil edirl r.
Bel dön ml rd siyas ti v siyas tçil ri, onların m ram v missiyalarını
insanlara çatdırmaq üçün lider ideyalarının trayektoriyasını davam etdirm k, geni
kütl l r düzgün t hlil v t qdim etm k kimi çox mühüm v zif ortaya çıxır.
M hz bel m qamlarda milli liderin siyas tinin xalq üçün anla ıqlı dil , bütün
c miyy tin h yat devizin çevrilm sin yardımçı olan m sl kda lar siyasi liderl
xalqın arasında ümumi ünsiyy t m kanının formala masına, üfüqi v
aquli
müst vil rd xalq-lider dialoq kanalının yaranmasına, qar ılıqlı t mas nöqt l rinin
davamlılı ının t kil edilm sin yardımçı olurlar.
Son ill r bu sah d aparılan ara dırmalar v
ld edil n n tic l r g ldikd ,
görk mli dövl t xadimi, Az rbaycan Respublikası Prezidentinin cra Aparatının
r hb ri, f ls f elml ri doktoru, professor Ramiz Mehdiyevin m qs dyönlü
f aliyy ti xüsusi ön m k sb edir.
Ulu önd rin r hb rliyi altında Az rbaycanda v t nda c miyy tinin t
kkülü
v formala ması kimi tarixi hadis nin ba verm si, dövl tçiliyin institusional
saslarını s ciyy l ndir n struktur d yi iklikl ri, c miyy ti t kil ed n sosial tip
v stereotipl rin birbirini v zl m si prosesi kimi mür kk b mövzunun
siyasif ls fi t hlili d mü llifın t dqiqatlarında ilk d f t hlil c lb edilmi dir.
V t nda c miyy tinin formala ması XX srd elmi-texniki inqilabla yana ı,
ikinci, y ni sosial inqilab hesab olunur. Ramiz Mehdiyev
Dostları ilə paylaş: |