Az rbaycan özü q d r b di
Yüklə 5,16 Mb. Pdf görüntüsü
|
_____________________Milli Kitabxana_______________________ 44 Bel likl , barı maz destruktiv müxalif tin ideya v t bli ati imkanlarını heç endir n, onu halid n v potensial seçicil rd n t crid ed n ba qa bir s b b ondan ibar tdir ki, uzun ill r siyasi arenada f aliyy t göst r n bu qüvv l r c miyy td "ideya istehsalçısı" ola bilm yib. Bunun da s b bi var. O da ondan ibar tdir ki, bu müxalif t müasir dünyada ged n inki af prosesinin xüsusiyy tl rini q bul etmir. Ona gör d köhn lmi , aktuallı mı itirmi ideyalardan l ç kmir, baxmayaraq ki, müxalif tin indiy q d r ir li sürdüyü heç bir ideya h yatda sınaqdan keçm yib v özünü do rultmayıb. slind , h r hansı real alternativ ideya, proqram v layih l rd n danı ma a da d ym z. T sadüfi deyildir ki, Müsavat Partiyasının s dri sa Q mb r 2002-ci ilin iyununda AB da s f rd olan zaman "Hakimiyy t g l c yiniz halda Heyd r liyevd n f rqli hansı daxili v xarici siyas t yerid c ksiniz" sualına do rudürüst cavab ver bilm mi di. Ümumi ifad l rl kifay tl nmi di ki, "b s biz daxili v xarici yaradıcı, müxalif t siyas ti sah sind sas istiqam tl ri saxlamaqla daha effektli siyas t yerid c yik, Da lıq Qaraba m s l sind is Erm nistanı daha konstruktiv olma a (?! R.M.), vasit çil ri daha obyektiv mövqe tutma a d v t ed c yik". Ölk daxilind i l tdikl ri davakar ritorikadan is s r lam t olmamı dı. AB nümay nd l ri el oradaca sa Q mb r xatırlatmı dılar ki, o, artıq bir d f hakimiyy td olub v dar ayaqda onu ba lıba ına buraxaraq çıxıb gedib. Real, perspektivli, c lbedici ideya v layih l r hakimiyy t m xsusdur. Müxalif t ideoloqlarının t bbüsl ri is daha çox zay "idxal m hsulu" olaraq kompilyativ xarakter da ıyır. 90-cı ill rin vv ll rind n müxalifet ideoloqlarının c miyy t q bul etdirm y çalı dıqları siyasi v ictimai t kilatların "D yirmi masa" ideyası, indi m tbuata atılmı "Milli etimad hökum ti" t klifi v s. bu q bild ndir. Bel likl , obrazlı des k, müxalif tin ideya bazarına çıxarına a mt si yoxdur. AXCP ("klassikl r") s dri Mirmahmud F ttayev haqlı olaraq etiraf edir ki, müxalif tin fikirl ri qocalıb. Real altemativ ideyaların yoxtu u, ideya v m n vi kasadlıq parlamentd nk nar müxalif ti bu v ziyy ti mifik v fantastik ideya v projel rl kompensasiya etm y vadar edir. Bel hallarda is labüd olaraq ideoloji platformanı v t bli atı siyasi lirika v " ifahi xalq yaradıcılı ı"nın ayi janrı ev z edir. Müxalif t t bli atı yalnız hakimiyy tin ideya v layih l rini sassız t nqid etm kl m ul olub, özünün is
_____________________Milli Kitabxana_______________________ 45 konstruktiv ideyaları yoxdur! Bu halı is bel " saslandırıblar ki, bunlar hakimiyy tin qay ısı v v zif sidir. M s l n, ADP Ba katibi S rdar C lalo lu "Niy mitinql rd Qaraba problemi il ba lı üarlar ir li sürmürsünüz" sualına cavab vermi di ki, bunlar hakimiyy tin isidir. Bel likl , iqtidar yaradıcı, müxalif t is da ıdıcı neqativ faktor kimi çıxı edir. Xalq h r katı dövründ h dsiz romantizm müxalif t üçün gerç kliy nisb t n daha c lbedici olmu du. Emosional hissl r, romantik idealizm bir çoxlarını indi d t rk etmir. Bu gün tam sasla dey bil rik ki, Az rbaycanda müxalif t xalqımızm milli ideyasına ciddi t sir ed bilm yib. M n azad, müst qil v demokratik Az rbaycan dövl ti ideyasını n z rd tuturam. Bu ideyanın v az rbaycançılıq ideologiyasının formala ması, h yata kecirilm si d Heyd r liyevin f aliyy ti il ba lıdır. Dig r bir problem Az rbaycanda siyasi f aliyy tl m gul olan insanlarda siyasi m d niyy t v siyasi üur s viyy si il ba lıdır. M s l burasındadır ki, 80- ci ill rin sonunda xalq h r katı dal asında siyas tl , dövl t idareçiliyi il heç bir laq si olmayan, üst lik, savadı v biliyi il seçilm y n çoxlu sayda t sadüfı adamlar, b z n is avantüristl r siyasi meydana atılmı dı. Bu adamlarda n onların qısamüdd tli hakimiyy ti dövründ , n d müxalif tçi rolunda olduqlan uzun ill rd siyasi f aliyy t, daha do rusu, siyasi f aliyy t imitasiyası siyasi üurun yüks lm si v siyasi m d niyy t t rbiy si il paralel gedib. Bir çox siyas tçi "ideoloq" v "flınksioner"d is siyasi dü ünc t rzi deyil, b dii mac raçı üur v dü ünc t rzi üstünlük t kil edir. Bununla sıx ba lı olan ba qa bir m s l d mövcuddur. O da müxalif tin üzd olan
xsl rinin Az rbaycanın, xalqın v v t nin taleyi üçün m suliyy tsizliyidir. Bir d f xalq h r katı dal asında siyasi hakimiyy tin Olimpin yüks lmi , m sul dövl t v zif l ri tutmu indiki destruktiv müxalif t ba çıları n da ıdıqları v zif nin m suliyy tini, n d dövl t, xalq qar ısında m suliyy ti d rk ed r k ç tin ayaqda onlara etibar edilmi postları buraxıb qaçdılar. Bu gün is yorulmadan hakimiyy t g lm k arzusu v q tiyy tini t krar ed n h min xsl r yen d h r hansı m suliyy t hiss etm d n n yin bahasına olursa-olsun ist kl rini gerç kl dirm y çalı ırlar. Müsavat Partiyasının funksioneri Hikm t Hacızad h tta 10 il keçdikd n sonra da b yan edir ki, "v zif d xalq h r katının i tirakçıları olmalıdır" ("Yeni Müsavat", 24 dekabr 2002-ci il). Müsavat Partiyasının _____________________Milli Kitabxana_______________________ 46 s dr müavini v "Yeni Müsavat" q zetinin redaktoru Rauf Arifo lu is daha qaba a ged r k yazır: "Az rbaycanın növb ti prezidenti seçil bilm k üçün g r k, n azı, s kkiz il Heyd r liyev rejimin qar ı mübariz aparını olasan" ("Yeni Müsavat", 26 dekabr 2002-ci il). Sanki bu xsl rin v qrupların hakimiyy t z li v
hakimiyy ti qızıl m cm yid onlara t qdim etm liymi . Az rbaycanın ks r müxalif t ba çılarının f aliyy tinin acı n tic l ri v f sadları h m d onunla ba lıdır ki, onlar öz s hvl rini etiraf etm k gücünd deyill r; h r halda Az rbaycan ictimaiyy ti v siyasi dair l r bunun ahidi olmayıb. Onlar n hakimiyy td olduqları dövrd , n d sonra lazım g l nd nizamintizama tabe olma ı, dövl tçilik dü ünc si il ya ama ı v i l m yi öyr ndil r. Tarixd nadir hadis l rd ndir ki, m lub olan v hakimiyy ti biabırçılıqla ba dı-ba ına qoyub qaçan qüvv l r az sonra bu q d r hakimiyy t ehtirası nümayi etdirsinl r v xalqı hakimiyy ti onlarda b di saxlamadı ına gör m z mm t etsinl r, özün borclu bilsinl r! Destruktiv müxalif tin qrantla i l y n siyasil mi qeyrihökum t t kilatların dan asılılı ı onu xarici qeyrihökum t qurumları il möhk m ba layıb. Buna gör d müxalif t ba çıları çox zaman xarici dair l rin verdiyi tap ırıqlara uy un h r k t etm y m cburdurlar. Bel t s vvür ets k ki, onlar bir vaxt hakimiyy t g l bil rl r, ölk ni d hansı prinsipl rl idar ed c kl ri indid n b lli olur. Barı maz müxalif t bütün c hdl rin baxmayaraq, c miyy tin strukturlarına (infrastrukturlarına) nüfuz ed bilm yib, halinin müxt lif t b q v qruplarının ziyalıların, m cburi köçkünl rin, fermerl rin, i adamlarının v s. etimadını qazanmayıb. Bu da t biidir, çünki insanlar müst qillik ill rind çox d yi ilib, ç tinlikl qazanılmı sabitliyi v ölk nin sosial-iqtisadi inki afmı da yüks k qiym tl ndirirl r. Onlar 1992-1993-cü ill rin anarxiya, özba ınalıq dövrünü t krar n ya amaq ist mirl r. Bel bir v ziyy ti anlayaraq destruktiv müxalif t kort bii narazılı a ümid edir. Onun t kil etdiyi ardı k silm y n mitinql rin sosial t rkibi bunun canlı ahididir. Bu müxalif t xalqdan inciklik, küskünlük, natamamlıq kompleksini gizl tmir v onları tezlikl hakimiyy t d v t etm diyin gör Az rbaycan xalqını daim m z mm t edir.
Yüklə 5,16 Mb. Dostları ilə paylaş:
|