Az rbaycan özü q d r b di
Yüklə 5,16 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 1993-cü ilin iyunu.
_____________________Milli Kitabxana_______________________ 573
On-on be adam m s l ni bütün Az rbaycan xalqı adından h ll etm k ixtiyarını öz ll rin keçirmi di. Ancaq xalq öz seçimi il Heyd r liyev Az rbaycan dovl tind n yüks k hüquqlar verdikd do, o, s hvl rin düz ldilm si üçün birba a inzibatçılıq yolu il getm di. Elmi-t dqiqat mü ssis l rind , ali m kt bl rd , Elml r Akademiyasında çoxlu müzakir aparıldı. Bu müzakir l rin gedi ind sırf elmi d lill r öncül h miyy t k sb edirdi. H min t dbirl rd az-çox maraq do uran h r bir fakt bar sind dövl t ba çısının m lumatının olınası, aliml rin h r bir fikrin h tta onun öz mövqeyin uy un g lm s d diqq t v qay ı il yana ması adamı heyran edir. O, bir neç müzakir d xs n i tirak etmi di. Lakin son sözü dem yi xalqın ixtiyarına buraxdı. Dilin adı yeni Konstitusiyanın layih sind öz ksini tapdı v referenduma çıxarıldı. Bel likl , dünyada geni yayılmı "az rbaycan dili" anlayı ının qanuni haqqı özün qaytarıldı. Dövl timizin ba çısı haqlı olaraq vur ulamı dı ki, bu q rarın q bul edilm si "h m keçmi imiz hörm t, h m d g l c k n sill r üçün böyük bir s rv tdir. M n hesab edir m ki, biz çox düzgün v saslı q rar q bul etmi ik" (Yen orada, s h. 476). Qeyd etm k lazımdır ki, Az rbaycan c miyy tind son dor c geni v müsb t ks-s da do urmu bu q rarı Prezident avtoritar, inzibati-bürokratik yolla deyil, bilavasit elmi v inandırıcı d lil-sübutlarla realla dırmı dır. Konstitusiya komissiyasının iclaslarında, Az rbaycan Elml r Akademiyasında v Prczident sarayında keçiril n mü avir l rd Heyd r liyevin az rbaycan dilinin m n yi v qaynaqları, tarixi inki af yolları, türk dill ri ail sind yeri, sovet hakimiyy ti ill rind dilimiz qar ı tör dilmi zorakılıqlar v dilimizin müasir inki af yolları haqqında söyl diyi v yüks k pe karlı ı, d rin elmi m zmunu il seçil n mülahiz l ri onun dövl t dilin m h bb tinin v qay ısının daha bir t zahürü idi. Bel likl , Heyd r liyevin r hb rliyi il Az rbaycan Respublikasında mill tin özünüt sdiqi üçün çox vacib olan siyas t, onun h l öt n srin 70-ci ill rind ba ladı i siyas t u urla h yata keçirildi dilimiz tam dövl t dili statusu verilm si v dövl t idar çiliyinin bütün sah l rind f al istifad edilm sinin t min olunması v zif si gerç kl dirildi. Az rbay- _____________________Milli Kitabxana_______________________ 574
can dili c miyy td öz h qiqi yerini tutdu. Bu is yalnız v yalnız çoxillik ardıcıl, n ba lıcası is , ölçülüb-biçilmi v d rind n dü ünülmü dövl t t dbirl rinin görünm si n tic sind mümkün olmu du. Biz son ill rd dünyada Heyd r liyev xsiyy tin böyük mara ın oldu unun ahidiyik. Az rbaycanın sabiq prezidentinin xsiyy ti, h yat yolu, dövl ti v siyasi f aliyy ti haqqında müxt lif ölk l rd ayrı-ayrı dill rd kitablar n r edilmi dir v edilir, m qal l r d rc olunur. Bunların bir çoxunda sas diqq t onun tam siyasi portretinin yaradılmasına verilir. Heyd r liyev d rin z kalı, ensiklopedik biliy , son d r c geni dünyagörü ün malik xsiyy t kimi s ciyy l ndirilir. Tamamil haqlı olaraq vur ulanır ki, onun geni m-qyaslı f aliyy tini t kc siyasi mübariz il m hdudla dırmaq olmaz. Onun ba lıca keyfiyy ti quruculuq f aliyy tidir. Heyd r liyevin heyranedici uzaqgör nliyi, titanik f aliyy ti say sind müasir müst qil Az rbaycan dövl ti yaradılmı dır. O, ölk nin dövl t müst qilliyinin sarsılmazlı ını v dönm zliyini, Az rbaycanın siyasi, iqtisadi v m d ni inki afını t min etmi dir. Heyd r liyev Az rbaycanın bu gün d ir lil diyi yolu açmı dır. Z man mizin bu dahi ictimai-siyasi xadirni v müt f kkirinin z ngin irsi, übh siz, h l g l c k t dqiqatçdarını gözl yir. Bu xsiyy ti son 30 ild n çox bir zaman rzind Az rbaycanda v ümumiyy tl , bütün postsovet m kanında ba vermi hadis l rd n k narda t s vvür etm k mümkün deyildir. Onun Az rbaycanın inki afındakı müst sna rolu, d y rli fikir v mühakim l ri g l c kd "Heyd r liyev v Az rbaycan elm v t hsili", "Heyder liyev v Az rbaycan d biyyatı v m d niyy ti", "Heyd r liyev v Az rbaycanda ictimai-siyasi fikrin inki af m rh l l ri", "Heyder liyev v az rbaycanlıların milli dirç li i" v dig r mövzularda d rin t dqiqat s rl rinin yaranaca ına übh do urmur. Bu baxımdan, z nnimizc , "Heyd r liyev v az rbaycan dili m s l l ri" mövzusu daha geni v çoxs pkilidir. M n uzun ill r rzind Heyd r liyevl birlikd , onun r hb rliyi altında i l m k kimi çox böyük r f n sib olmu dur. xsi mü ahid l rim v g ldiyim n tic l r , ahidi oldu um faktlara v hadis l r sasla-
_____________________Milli Kitabxana_______________________ 575
naraq dey bil r m ki, Az rbaycan xalqının bu dahi o lu il ba lı t dqiqatlar aparmaq d rin bilik, yaradıcılıq axtarı ları v sl v t np rv rlik t l b edir. Heyd r
liyevin natiqlik istedadı, Az rbaycan dilinin imkanlarından özün xas olan m har tl istifad etm si, onun ifahi nitqinin kamilliyi v üslub xüsusiyy tl ri h tta müt x ssisl ri d heyran edir. Dövl t quruculu u, ölk nin ictimai-siyasi v sosial-iqtisadi h yatına r hb rlik sah sind g rgin v misilsiz f aliyy ti, beyn lxalq h yatda aktiv i tirakı il ümumxalq hörm ti v m h bb ti qazanmı Prezident Heyd r liyev h m d vv lc d n hazırlanmı m tn olmadan n mür kk b, ç tin mövzular bar d parlaq çıxı ları v nitql ri il m hurdur. Onun natiqlik m har ti, d rin z kası v möhk m m ntiqi kkakların müqavim tini qırır, onları bu v ya dig r q rarın düzgünlüyün inandırırdı. B zi siyasi qrupla malar v onların liderl ri silah gücün , xarici qüvv l rin d st yil hakimiyy t g l nd n sonra h tta h min qüvv l rin köm yil d hakimiyy td qala bilm dikl ri halda, Heyd r liyev öz sözüyl milyonları s f rb r edir, d mir m ntiqi il dü m nl ri susma a vadar edir, natiqlik istedadı, özünün haqlı oldu una sarsılmaz inamıyla xalqı Az rbaycanın t r qqisi namin sıx birl dirirdi. Bu baxımdan ikic misal ç k c y m.
Siyasi f lak t v yalnız formal sur td hakimiyy td olan insanların tam f rsizliyi göz qaba ında idi. Bel bir raitd Heyd r liyev parlamentin s dri seçildi. Onun siyasi dü m nl ri v b dxahları ciddc hdl bel bir ayi yayırdilar ki, onların v ziyy ti sabitl dirm k üçün l atma a m cbur olduqları bu son t dbir d , görünür, u urla n tic l nm y c k, çünki s r ncamında bürokratik ma ını, idar etm mexanizml ri olmayan Heyd r liyev ölk ni böhrandan çıxara bilm y c kdir. Onlar faktları t sbit etm kd , b lk d , haqlı idil r. Heyd r liyevin xsiyy tinin v onun imkanlarının qiym tl ndirilm sin g ldikd is , büsbütün yanılırdılar. Heyd r
liyev qaynar f aliyy ti il yana ı, t miz Az rbaycan dilind söyl diyi d rin m zmunlu nitql ri il 1993-cü ilin ortaların da, sanki h ll Yüklə 5,16 Mb. Dostları ilə paylaş:
|