А. Низомов, Н. Алимқулов, З. Тилляходжаева табиий географик жараёнлар

Табиий географик жараёнлар фани талабаларга
қуйидаги билимларни беради:

• 
  табиий географик жараёнларнинг шаклланиш ва
  ривожланиш омиллари, уларни синфлаиггириш ҳақида;
  
• 
  ернинг ички кучлари таъсирида вужудга келадиган
  табиий географик жараёнлар (зилзила, вулкан, иссиқ
  булоқлар ва уларнинг оқибатлари) ҳақида;
  
• 
  нураш жараёни: физик, кимёвий, органик нураш. Улар-
  нинг бир-бирлари билан боғлиқлик даражаси ва маҳсулот-
  лари ҳақида;
  
• 
  ер усти сувлари фаолияти билан боғлиқ бўлган жараён-
  лар ва уларнинг бир-бирлари билан узвийлиги (денгиз, кўл ва
  сув омборлари қиргоқларининг ювилиши ва емирилиши, дарё
  қирғоқлари ва ўзанлари бўйлаб юз берувчи эрозия, сел
  ҳодисаси) ҳақида;
  
• 
  гравитацион кучлар таъсирида шаклланадиган табиий
  географик жараёнлар (сурилмалар, кўчкилар, тоғ ўпири-
  лишлари, қор кўчкилари, музликлар ҳаракати) ҳақида;
  
• 
  шамол таъсирида ривожланадиган жараёнлар (қум,
  тупроқ заррачаларининг шамол таъсирида бир жойдан иккин-
  чи жойга олиб кетилиши, ётқизилиши ва қоказо) ҳақида;
  
• 
  тоғ жинсларининг музлаши, эриши, музликларнинг
  қаракати туфайли вужудга келадиган жараёнлар (термокарст,
  гидролокколитлар, музлаган ерларнинг кўтарилиши,
  экзарация, маар ва зандр далалари, қўй пешоналари шаклла-
  ниши) ҳақида;
  
• 
  тоғ жинсларининг ички кучлар таъсирида ривож-
  ланадиган жараёнлар (тоғ жинслари ҳажмининг кенгайиши,
  камайиши, емирилиши ва бошқалар) ҳаққда;
  
• 
  атропоген таъсир туфайли шаклланадиган ва ривожла-
  надиган жараёнлар (шўрланиш, иккиламчи шўрланиш,
  тупроқ эрозияси, лойқа босиш, тақирлар, ер юзасининг
  чўкиши, сув босиши, ботқоқланиши) ҳақида.
  

4