YeniLƏŞDİRİLMİŞ layiHƏ Az
Yüklə 1,23 Mb. Pdf görüntüsü
|
38
64. AMB müvafiq nazirliklərlə əməkdaĢlıq Ģəraitində Azərbaycan daxilində üzvlərinə və ya müĢtərilərinə maliyyə məlumatları, maliyyə təhsili və təlimi təmin etməyə hazır olan əlavə təĢkilatları müəyyən etməlidir. Digərlərinə fərdi maliyyə məsələlərini tədris edən adamların bunu effektiv Ģəkildə etmələri üçün treyninqə ehtiyacı vardır. Buna missal olaraq, maliyyə cəhətdən savadlı adamları göstərmək olar, lakin bu yetərli deyil, onların da sadə fərdi maliyyə məsələlərini digərlərinə açıq və cəlbedici tərzdə tədris etmələri üçün bilik və bacarıqlarının olmasına ehtiyacları vardır.
65.
Ġnsanlar həyatın müəyyən dövrlərində maliyyə təhsilini və buna dair informasiyanı qəbul edə bilirlər ki, bu dövr də “öyrətmə dövrləri” adlanır. Bunlara ailə qurmağa hazırlaĢan, həyat yoldaĢlarından ayrılan, uĢaq doğulmazdan əvvəl və ya ondan sonra valideynlər, yeni iĢə baĢlayanlar , xüsusilə əgər bu onların ilk iĢidirsə, xaricdə iĢlədiyinə görə pul köçürmələri alan insanlar aid ola bilər. AMB öz tərəfdaĢları ilə əməkdaĢlıq Ģəraitinfə digər təĢkilatlarla birlikdə iĢləmək imkanlarını müəyyən edərkən bunları nəzərdə saxlamalıdır.
66. Maliyyə xidmətləri üzrə ticarət assosiasiyaları və Ģirkətlər (mikromaliyyə sənayesi və kredit birliyi hərəkəti, üstəlik kommersiya sektoru daxil olmaqla) əhalinin maliyyə məsələləri üzrə biliklərinin təkmilləĢdirilməsində vacib rol oynaya bilərlər. Maliyyə məsələləri üzrə bilik təĢəbbüsləri maliyyə məhsulları və xidmətlərinə artan ehtiyacların yaradılmasına kömək etməyə oxĢayır və istehlakçılara münasib olmayan, bütün maliyyə xidmətləri göstərən Ģirkətlərinin faydası olan məhsul və xidmətlərin alınmasının mümkünlüyünü azaltmalıdır.
67.
Bu vacibdir, baxmayaraq ki, o maliyyə məsələləri üzrə bacarıq təĢəbbüsləri məqsəddir və qərəzsizdir. Əhali onların maliyyə məsələləri üzrə bacarıqlarını təkmilləĢdirməyə təĢəbbüs göstərməyi tələb edən, amma həqiqətən maliyyə xidmətləri göstərən Ģirkət və ya onun məhsul və xidmətlərinə yardım edən proqram və mesajlara inanmayacaqdır.
68.
Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin ölkə üzrə 201 kənd təlim mərkəzləri vardır. Hər təlim mərkəzi səciyyəvi olaraq hər ay hər birində 40 nəfərin iĢtirak etdiyi 4 təlim mərkəzini üzərinə götürmüĢdür. Nazirlik kitab və broĢuralar paylayır, afiĢanı élan edir, televiziya, radio və pressanı iĢə salır, həmçinin internet səhifəsində geniĢ informasiya vardır. Onların kənd icmasındakı əhaliyə təlimləri təmin edən təlimçiləri bir sıra fənnlər üzrə ixtisaslaĢıblar. Bu təĢəbbüslər artıq fərdi maliyyə məsələləri üzrə tədrisin bəzi elementlərini daxil edir (xüsusilə, biznesin planlaĢdırılması və inkiĢafı mənasında) və onlar fərdi maliyyə məsələləri üzrə tədrisin geniĢ miqyasda təmin edilməsi üçün potensial təklif edir. Diqqət kənd yerlərindəki treyninq mərkəzlərinin Ģagirdlərə maliyyə təhsili verməsində roluna yönəldilməlidir.
69.
Azərpoçtun əksəriyyəti kənd yerlərində olmaqla Azərbaycanda 70 filialı və 1510 departamenti vardır. Azərpoçtun əsas prioriteti xüsusilə kənd yerlərində maliyyə xidmətlərinə çıxıĢ imkanlarının artırılması və bununla da, maliyyə sektorundakı istisnaları azaltmaqdır. Azərpoçt qısa zamanda AMB-dən bank fəaliyyətini həyata keçirməyi icazə verən lisenziyanı almağı planlaĢdırır. Azərpoçt filiallarında iĢləyən və əksəriyyəti müvafiq olaraq bu yaxınlarda cəlb olunan 5200 nəfər iĢçisi üçün treyninq proqramı vardır. 70.
Azərpoçt Azərbaycan əhalisinin, xüsusilə kənd yerlərində yaĢayan və digərlərinə yetiĢməkdə çətinlik çəkənlərin maliyyə savadlılığının artırılmasında vacib rol oynamağa çalıĢır. Kənd icmasında yaĢayan əhalinin yüksək proporsiyasına çata bilən proqramların yığılması və hazırlanmasını asanlaĢdıran kənd icması çox sıxdır. Əhali üçün maliyyə
39
savadlılığı proqramları yalnız bank hesabları kimi formal maliyyə xidmətləri məhsullarını istifadə etmək üstünlüyünü əhatə etməməlidir. Bu proqramlar mümkün olan məhsul və xidmətlərin müxtəlif növlərini, lakin həm də digər (maliyyə planlaĢdırılması və büdcə, əmanətlər, kreditdən məsul istifadə, kiminsə PĠN nömrəsini niyə və necə müdafiə etmək, xariclə hesablaĢmalardan istifadə üzrə seçimlər və xaricdən zəifləyə və ya sona çata bilən axınların vaxtında gələcək üçün necə planlaĢdırmalı kimi) əsas məsələləri əhatə etməlidir. 71.
Azərpoçt öz filialları vasitəsilə əhalinin elektron kartlarla təqaüdlərini almasını həyata keçirmək niyyətindədir. Beləliklə, Azərpoçtun maliyyə savadlılığı iĢinin bir hissəsi təqaüddə olan əhali və və onların üzləĢdiyi problemlər (PĠN nömrələrinin müdafiəsi və bankomatlardan istifadə daxil olmaqla) üzrə lazimincə mərkəzləĢəcəkdir. 72.
Həmçinin, Azəpoçt AMB ilə məsləhətləĢməklə məktəblilər üçün bank məhsullarından istifadə və onlara əmanət vərdiĢini təsir etməyə kömək göstərmək məqsədilə bankçılıq məktəblərinin yaradılması fikrində ola bilər. 73.
Ģəkildə görmələri üçün təlimləndiklərinin (belə treyninq iĢçiləri bazarlıq etməyə və Azərpoçtun planlaĢdırdığı məhsul və xidmətlər təkliflərinin məsul qaydada satılmasına imkan verən cari iĢçi treyninq proqramından sonra geniĢləndirilir) və onları öz iĢlərində dəstəkləyəcək zəruri ehtiyatlarının (məsələn, treyninq materialları) olmasının təmin edilməsinə ehtiyacı olacaqdır. Azərpoçt treyninq və ehtiyatların təmin edilməsi üçün öz iĢçilərinə artıq maliyyə məsələləri üzrə məĢqçilərin təlimləndirilməsini həyata keçirən bir təĢkilatla müqavilə bağlamaq fikrində ola bilər. Alternativ olaraq, yaxĢı olardı ki, Azərpoçt digər təĢkilatların həyata keçirdiyi iĢin üzərində çalıĢmaqla özünün treyninq proqramını, müvafiq vasitələrini hazırlasın. Azərpoçt AMB və maliyyə xidmətlərinə nəzarət edən digər qurumlarla birlikdə istehlakçılara maliyyə təhsili və ya treyninqi keçəcək heyəti üçün maliyyə məsələləri üzrə bacarıqların yaxĢılaĢdırılmasına dair proqramı və, o cümlədən, vəsaitləri və təlim materiallarını hazırlamalıdır. Azərbaycan Mikro-maliyyə Assosiasiyası (AMMA) 74.
MaliyyələĢdirmənin təsdiqinə nail olmaq Ģərti ilə, AMMA ölkə üzrə aĢağı gəlirli ailələrin maliyyə savadlılığının təkmilləĢdirilməsi məqsədi ilə maliyyə məsələlərinin tədrisi üzrə “məĢqçilərin təlimləndirilməsi” proqramını həyata keçirəcəkdir. Ümumi məqsəd təlimləndiriləcək həmin aĢağı gəlirli ailələr daha uzun müddətə planlaĢdıracaq, müntəzəm olaraq qənaət edəcək , daha cəld kredit qərarı vərəcək və maliyyə xidmətlərindən istifadəni mənimsəyəcəkdir ki, bu meyarlar da onlara yoxsulluğun azaldılması vasitəsi ilə öz mülklərini idarə etmək və yenilərini qurmağa kömək edəcəkdir. Bu proqramı həyata keçirtmək üçün AMMA aĢağı gəlirli ailələr üçün digərlər mövzularla yanaĢı planlaĢdırma və büdcə, əmanət, investisiya və qərar qəbul etmək mövzularını əhatə edən treyninqi növbə ilə təmin edəcək məĢqçilər toplusunu (hansılar ki, ölkənin həm Ģəhər, həm də kənd yerlərindən cəlb olunacaq) yoxlayacaq və təlimləndirəcəkdir. AMMA Mərkəzi və ġərqi Avropa və Yeni Müstəqil Dövlətlər üzrə Mikromaliyyə Məkrəzinin həyata keçirdiyi vasitədən istifadə edəcəkdir. Lakin bu ilkin olaraq Azərbaycan kontekstinə yararlılığını təmin etməyə istiqamətlənəcəkdir. Təklif olunan AMMA layihəsi rentabelli maliyyə tədrisi proqramlarının həyata keçirilməsində faydalı ola biləcək bir sıra prinsipləri özündə cəmləĢdirəcəkdir:
AMMA proqram üçün meyarlı vəzifələri əvvəlcədən müəyyən etmiĢdir.
AMMA digərləri ilə, xüsusilə “QHT-lər” ilə əməkdaĢlıq etməklə iĢləyir. Bu partnyorların və maraqlanan Hökumət departamentlərinin nümayəndələrinin varlığı ilə iĢçi qüvvəsini yaratmağı, əsas bilik və təcrübələri müzakirə etməyi və arzu oluna bilən hər hansı dəyiĢiklik üzrə məsləhət verməyi nəzərdə tutur.
Yüklə 1,23 Mb. Dostları ilə paylaş:
|