Yeni azərbaycan partiyasi gəNCƏ ŞƏHƏr təŞKİlati y u s if o V m ü b a r iZ İm r a n o ğ L u

oldu.  Lakin  təxribatçı  qüvvələr  ölkəni  daxildən 

parçalamaq planlarından əl çəkməmişdilər.

1995-ci  il  martın  12-dən  13-nə  keçən  gecə 

Qazax və Ağstafa rayonlarmda Xüsusi Təiynatlı  Polis 

Dəstəsi  və  Rövşən  Cavadovun  quldur  dəstələri 

tərəfindən  dövlət  çevrilişinə  cəhd  göstərildi.  Bakıda 

8-ci  kilometr  ərazisində  yerləşən  xüsusi  təyinatlı 

dəstələr  də  bu  təxribata  qoşulmuşdular.  Heydər 

Əliyevin  səyi  və  siyasi  uzaqgörənliyi,  strateji 

fəaliyyəti  ilə  martın  17-də  silahlı  quldur  dəstələri 

ləğv edildi.  Beləliklə,  ölkədə  ictimai -  siyasi  sabitlik 

əldə edilməsinə tam bir təminat yaradılmış oldu.

3)  iqtisadi dirçəlişin baş verməsi

Ölkədə  ictimai  -   siyasi  sabitliyin  yaranması 

iqtisadi  dirçəliş  baş  verməsinə  zəmin  yaratdı.  Sovet 

dövlətinin  süqutundan  sonrakı  dövrdə  Azərbaycan  öz 

müstəqilliyini  elan  etməsinə  baxmayaraq,  ölkədə 

hərtərəfli  bir  qarışıqlıq  baş  verirdi.  İctimai  -   siyasi 

gərginlik  özü  ilə  bir  çox  fəsadlar  da  törədirdi.  Sovet 

dövründə 

Heydər 

Əliyevin 

yaratdığı 

bütün 

infrastrukturlar  hakimiyyət  çinoviklərinin  əli  ilə 

dağıdılırdı.  Ölkəni iqtisadi cəhətdən ayağa qaldırmaq 

üçün  lazım  gələn  potensial  məhv  edilmişdi.  Sanki 

düşüncələrdə  «Qoy  hər  şey  məhv  edilib  dağıdılsın, 

biz yenisini yaradaq» kabusu dolaşırdı.  Ölkənin siyasi 

və  iqtisadi  vəziyyəti  birdən-birə  geriləyərək  1918  —

 

20-ci  illər  səviyyəsinə  qayıtmışdı.  Əhali  həm maddi, 

həm  də  mənəvi  iflasa  uğrayırdı.  Ancaq  insanların

112

qəlbində Heydər Əliyevə m əhəbbət yaşayırdı. Xalqın 

Ümummilli 

liderə 

m əhəbbəti 

ölkənin 

iqtisadi 

böhrandan  çıxarılmasına  olan  inamı  artırırdı.  Xalq 

Heydər Əliyevə,  Heydər Əliyev isə xalqa arxalanırdı. 

Ona  görə  də  1994-cü  il  sentyabrın  20-də  «Əsrin 

müqaviləsi»  kimi  məşhurlaşan  neft  strategiyası 

proqramı həyata keçirildi.

Dövlətçiliyin  iqtisadi  bazasının  yaradılması 

müstəqilliyin  daimi,  dönməz  və  əbədi  olmasına 

təminatdır.  İqtisadi  baza  yaradılmadan  sülhü,  əmin  -  

amanlığı  bərqərar  etmək  mümkün  deyildir.  İqtisadi 

inkişaf olmadıqda beynəlxalq inteqrasiya haqqında da 

düşünmək  artıqdır.  İqtisadi  bazası  olmayan  dövlət 

beynəlxalq  iqtisadi  qloballaşma  qarşısında  tab  gətirə 

bilməz.  Hazırda  ölkə  iqtisadiyyatının  dürmadan 

inkişaf  etməsi  üçün  çox  böyük  strateji  əhəm iyyət 

daşıyan  proqramlar  həyata  keçirilir.  Bu  proqramların 

həyata  keçirilməsi  o  deməkdir  ki,  ölkədə  neft 

strategiyası aparıcı olsa da yeganə amil deyildir.

Əli  Əhmədovun  qeyd  etdiyi  kimi,  «Heydər 

Əliyevin  ölkənin  müasir  tarixində  xidməti  və  həyata 

keçirdiyi  missiyası  sisitemində  özünü  büruzə  verən 

əsas  cəhətlərdən  biri  onun  Azərbaycanın  hərtərəfli 

inkişafına  nail  olmasıdır,  həm   də  bu,  keyfiyyət 

dəyişmələrinə  gətirib  çıxarmağa  qadir  olan  sürətli 

yüksəlişdir.  Əslində  bu,  Azərbaycan  cəmiyyətinin

113

---

yeni  durmunun,  daha  dəqiq  deyilsə,  yeni  müsir 

Azərbaycanın özünün yaradılmasıdır»1

Bakı  -   Tbilisi  -   Ceyhan  neft  ixrac  kəmərinin 

inşası  neft  və  qaz  istehsal  edən  müasir  sənaye 

obyektlərin  yaradılmasına  imkan  verir  ki,  bu  da 

ixtisaslı kadrların və mütəxəsislərin yeni  iş yerləri ilə 

təmin  olunmasına  şərait  yaradır.  Bundan  əlavə, 

Azərbaycan  neft  və  qaz  sənayesi  üçün  lazımlı  ava­

danlıqlar  istehsal  edən  bir  ölkə  olmaqla  dünya  iqti­

sadiyyatında  bu  sahəyə  olan  təlabatm  ödənilməsi 

prosesində  də  iştirak  edir.  Bu  isə  beynəlxalq  iqtisadi 

əməkdaşlığın  daha  da  möhkəmləndirilməsinə  təmi­

natdır.

İqtisadi  inkişaf  əhalinin  rifahının  yaxşılaşdırıl­

ması  ilə  birlikdə  sülh,  əmin-amanlıq,  sabitlik və təh­

lükəsizlik  kimi  strateji  məqsədlərə  nail  olmaq  im­

kanlarının  da  reallaşdırılmasına  xidmət  etməlidir.  Bu 

gün  qarşıda  duran  ən başlıca  vəzifə  bundan  ibarətdir 

ki,  həm   iqtisadi  cəhətdən  güclü  və  qüdrətli,  həm  də 

siyasi  cəhətdən  müstəqil  olan  bir  dövlət  yaradılma­

sına nail olunsun.

Azərbaycan  Respukblikasmm  Prezidenti  İlham 

Əliyev Nazirlər Kabinetinin 2003-cü il  17 noyabrında 

keçirilən  iclasdakı  çıxışı  zamanı  ölkəmizin  inikişafı- 

nm  davamlılığını  təmin  etmək  üçün  dövlətin  və  hö­

kumətin görəcəyi işlərin istiqamətlərini müəyyənləş­

1 Bax:  Əli Əhmədov.  Müasir Azərbaycanın qurulması. 

«Azərbaycan» qəzeti,  12 dekabr, 2009

114

dirdi və  göstərdi ki,  Azərbaycan iqtisadiyyatının inki­

şafı kompleks şəklində təmin olunmalıdır.

2004-cü il  fevralın  İl-də  «Azərbaycan Respub­

likası  regionlarının  sosial -  iqtisadi  inkişafı  dövlət 

proqramı»  qəbul  edilmişdir.  Bu  proqramda  azad  sa­

hibkarlığın  inkişafı başlıca istiqamət kimi qiymətlən­

dirilir.

Respublikanın sosial - iqtisadi inkişafı istiqamə­

tində  atılan  addımların  ən  əhəmiyyətlisi  «Azər­

baycan  Respublikasında  sosial  -   iqtisadi  inkişafın 

sürətləndirilməsi  tədbirləri  haqqında»  24  noyabr 

2004-ci  il  fərmanına  uyğun  olaraq  hazırlanmış 

«Azərbaycan  Respublikasında  regionlarının  sosial  -  

iqtisadi  inkişafı  dövlət  proqramı  (2004  -   2008-ci 

illər)» oldu.  Dövlət proqramında Azərbaycanın ayn -  

ayrı  regionlarının  iqtisadi  inkişafını  təmin  etməyin 

yolları göstərilmişdir.

Azərbaycan  Respublikasının  iqtisadi  inkişafın­

dakı  artım  günbəgün  insanların  sosial  həyatına  və 

rifahına  öz  təsirin  göstərir.  Bu  artım  tempinə  görə 

Azərbaycanın  sosial-iqtisadi  inkişafım  üç  əsas  mər­

hələyə bölmək mümkündür-

Birinci mərhələyə  1994-cü  ildən 2000-ci ilədək 

olan  dövrü  daxil  etmək  olar.  Bu  mərhələ  Azərbay­

canda  ictimai  -   siyasi  sabitlik  dövrünün  başlanması 

ilə  səciyyələnir.  İctimai  -   siyasi  sabitlik  dövrü  res­

publikada  iqtisadiyyatın ayağa  dürmasına  imkan  ver­

mişdir.  Odur  ki,  həmin  dövr  iqtisadi  dirçəliş  dövrü

115

---