V. R. Rahimov, N. U. Ubaydullayev
-bob. BURG‘ILASH ISHLARI HAQIDA
Yüklə 10,38 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 1-bob. BURG‘ILASH ISHLARI HAQIDA
QISQACHA MA’LUMOT Ruda konlarini ochish va qazib olishda portlatish, skvajina hamda shpurlarni burg‘ilash ishlarini amalga oshirish uchun ko‘p mehnat va katta mablag‘ talab qilinadi. Hozirgi davr konchilik ishlari texnika- si va texnologiyasining taraqqiyoti shuni ko‘rsatadiki, qattiq va mah- kam jinslardan tashkil topgan ruda konlarini qazib olishda burg‘ilash va portlatish usullaridan foydalanish yagona va eng muhim usul bo‘lib, uning samaradorligi, texnikaviy-iqtisodiy ko‘rsatkichlari va konchilik ishlarining tezlik darajasi burg‘ilash ishlarining unumdor- ligiga bog‘liq. Hozirgi vaqtda sekin harakatlanuvchi burg‘ilash uskunalari o‘r- niga yuqori quvvatli, pnevmog‘ildirakli o‘zi yurar mashinalar, bur- g‘ilovchi uskunalar, avtonom yuritkichlari bo‘lgan yuklovchi-tashuv- chi mashinalar, yer osti ishlarida ishchilarni, materiallarni tashuvchi mashinalar, lahimlarni mustahkamlovchi, shpur va skvajinalarni zaryadlovchi, ta’mirlovchi mashinalar kirib keldi. Ruda konlarida o‘zi yurar mashinalar kompleksini qo‘llash ruda qazib chiqarish mehnat unumdorligini 1,8–3,2 marta ko‘tarish imkonini yaratib, bir vaqt- ning o‘zida ruda qazib olish jarayonlarining tannarxini 16–22% kamaytirish imkonini yaratdi. Bu esa, o‘z navbatida, yangi texni- kalarning amaliyotda qo‘llanish chegarasini kengaytirishga qiziqish- ni kuchaytirdi. O‘zi yurar mashinalarni yer osti sharoitida qo‘llash bir vaqtning o‘zida bir nechta kavjoyda ishlash, shu jumladan, burg‘ilash qurilma- larini va stanoklarini qo‘llash imkonini berdi. Rangli metall konlarini ishlatishda lahimlarning ko‘ndalang ke- sim yuzasi katta bo‘lmaganligini hisobga olib, muhandis-konstruk- torlar o‘zi yurar yuklovchi-tashuvchi va burg‘ilovchi mashinalar yara- tishga kirishdilar. Ochiq konlarni ishlatishda pitrali burg‘ilovchi stanoklar, botiruv- chi pnevmo-zarbali uskunalar qo‘llashga talab ortib bormoqda. |