www.kitabxana.net
– Milli Virtual-Elektron Kitabxana
2017
11
E-antologiya:
çağdaĢ filoloji materiallar
yazmaqla özümü çoxbilmiĢ, zəngin dünyagörüĢlü,
hərtərəfli mütaliəçi, bilgitoplayıcı intellektual kimi
öyünməkdən vaz keçirəm...
Fəqət bütün bu qeydlərimə rəğmən – onu da əlavə edim
ki, xanım yazarın xarici ədəbiyytdan bəhrələnməyi
təqdirəlayiq hal sayılsa da, milli bədii söz kodlarından,
kulturoloji genlərdən yan qaçması qayğılandırıcı göründü
mənə: axı dünyaya yeni Aqata Kristi, yaxud köhnə
Vladimr Sarokin lazım deyil, əksinə, təp-təzə Orxan
Pamuk gərəkdir… – Feyziyyənin hekayəsində qəribə bir
estetik sehrin cazibəsinə düĢmək olar. Bu cəhət isə yenicə
yazmağa giriĢən yazardan ötrü ən ilkin amil sayılır.
Lap dərinə gedərək gənc ədəbi pöhrəni qurutmaq azarına
tutulanlardan olmadığımdan, yazar xanıma bir tərif də
ismarıclamaq istəyirəm: bundan sonra mənim tərəfindən
imzasına diqqət ayıracağım bir ad da var – Feyziyyə...
Fərid
Boynuma alıram, yazmasam da, onsuz da bu
qeydlərimdən anlayacaqsız: indiyə qədər hər Ģey barədə
bilgi toplayan, öyrənməkdən ötrü sino gedən dostum
Fəridin varlığı onun yazdıqlarından daha maraqlıydı
məndən ötrü. Son bir ildə hər atüstü görüĢlərimizdə
www.kitabxana.net
– Milli Virtual-Elektron Kitabxana
2017
12
E-antologiya:
çağdaĢ filoloji materiallar
intellektimdəki kodları bu gəncə ötürməkdən xüsusi zövq
alırdım: sanki yeni bir varlıq yaradırdım. Amma onun
“Mədəniyyət” qəzetinin 8 noyabr 2008-ci il tarixli
sayındakı Feyziyyənin hekayəsi oxuduğum səhifədə
verilmiĢ və haçansa mənə də oxuduğu Ģeirlərini təkrarən
duyğularıma qatdıqca, içimdəki bu istedadlı insan dəyiĢdi:
yaratdığımdan yaradıcıya çevrildi...
Buludlar sonuncu mərtəbədə,
Təyyarə bir mərtəbə aĢağı.
Daha sonra quĢların mənzilləri.
QuĢlardan aĢağıda elektrik dirəkləri
Biz birinci mərtəbədə yaĢayırıq –
Köhnə, çirkli mərtəbədə…
Mən bilmirəm, bəlkə də heç gənc dostumun özü də
duymur, fəqət tam məsulliyyətimlə söyləmək içimdən
keçir: ona Azərbaycan Ģerində çevriliĢ etməkdən ötrü
yaradıcı səlahiyyət verilib. O baĢqa problemdir ki, bir
yazar olaraq Fərid bu ağır yükü istedadına, sonra isə
intellektinə yığmaq iradəsindədir, ya yox...
Mən səni bütöv sevirəm axı.
Niyə hissə-hissə qopursan məndən!?
www.kitabxana.net
– Milli Virtual-Elektron Kitabxana
2017
13
E-antologiya:
çağdaĢ filoloji materiallar
- bu cüt misranı oxuyanların çoxu ağız əyəcəklər, amma
hədər yerə, öncə qoy o Ģeri bütöv halda ürəklərinə
yükləsinlər. Gənc Ģair hərtərəfli ədəbi təsirlər
məngənəsindədir. Bu sadə faktı danmaq üçün gərək ya
Fəridin düĢməni olasan, ya onun dünyaya göz açdığı
Kürdəmirdəki kənd ədəbiyyat müəllimi, ya da nadan…
Gənc qələmdaĢım bu qeydlərimdən xəstəhal olmamalıdır,
bizim hamımız lap indinin özündə də kimlərdənsə
bəhrələnmiĢ, ya da ustad imza sahiblərinin təsirinə
düĢmüĢük. Doğrudur, əgər yaradıcılığının bütün
mərhələsində bu ədəbi-estetik “təsiri” hansısa sənətkara
“sevgimizlə” izah etməyə, özümüzə yalandan təsəlli
verməyə, dolayısı ədəbiyyatı, müqəddəs sözü aldatmağa
çalıĢırıqsa, onda böytük mənada yanılırıq. Hər halda,
ədəbi ünümüzün Biləcəridən üzü o yana gedib
çıxmamasının əsas səbələrindən biri, bəlkə də yeganəsi də
məhz budur. Fəqət, əgər bütün yaradıcı ömrünü bu
özünüaldatmalara sərf edəcəksə, elə indinin özündə Fəridi
mən də, baĢqaları kimi, dahi adlandırmağa hazıram…
Fəridin yaratdıqlarını çağdaĢ poeziyamızda,
ədəbiyyatımızda baĢqalarına nisbətən yeni – günümüzün
Azərbaycan ədəbi prosesi üçün maraqlı fakt kimi
qiymətləndirməyimdə iki cəhəti vurğulamaq istəyirəm.
www.kitabxana.net
– Milli Virtual-Elektron Kitabxana
2017
14
E-antologiya:
çağdaĢ filoloji materiallar
Birincisi, onun öz həyatındakı kimi, Ģeirlərində də fəlsəfi
səmimiyyət, eləcə də məntiqi sadəlik, ikincisi isə milli və
dünya ədəbiyyatı ilə acgözlüklə tanıĢ ola-ola öz istedadına
intellekt qatmağı mənim bəyəndiyim tərəflərdir. Sona
qədər belə getsə, Fərid çağdaĢ Azərbaycan ədəbiyyatının
dünyaya ürəklə çıxara biləcək imzalarının
qabaqcıllarından biri olacaq: necə deyərlər, yaĢayarıq-
görərik...
P.S. Redaksiyanın tapĢırığını – Aydın, mümkünsə, köĢə
yazılarını qısa elə!!! – bu dəfə də yerinə yetirə bilmədim:
nə etməli, böyük ədəbiyyat barədə qısa yazmaq, sadəcə,
mümkün deyil…
www.kitabxana.net
– Milli Virtual-Elektron Kitabxana
2017
15
E-antologiya:
çağdaĢ filoloji materiallar
Bəsti Əlibəyli
AYB Tənqid seksiyasının müdiri
ÇağdaĢ tənqid və ədəbi proses: 2004-2007-ci
illər
Ədəbiyyat yalnız zövq məsələsi, bədii-estetik hadisə
olmayıb, həm də ideoloji məsələdir. Çünki ictimai-siyasi
sistem modelləri də, inqilablar, çevriliĢlər və təkamül
prosesləri də bir çox hallarda cəmiyyətə ədəbiyyatdan-
mədəniyyətdən daĢınıb və bədii-estetik idrak ictimai-
siyasi idrakın ilkin bazası, hərəkətverici qüvvəsi rolunu
oynayıb.
Bəs bədii-estetik idrakın - ədəbiyyatın hərəkətverici
qüvvəsi nədir? Yəqin ki, iyirminci əsr avtoritar rejiminin
tənqidə həvalə etdiyi ideoloji jandarm rolunu nəzərə alan
müəyyən söz adamları hesab edirlər ki, ədəbiyyatın
hərəkətverici qüvvəsi tənqiddir.
Fikrimcə, indiki müstəqillik, azadfikirlilik çağında
hərəkətverici qüvvə ifadəsi çox gurultulu səslənir və
inandırıcı görünmür. Müasir çağda tənqid elmi-metodoloji
Dostları ilə paylaş: |