Journal of Social Research in Uzbekistan
ISSN: 2181-2721
https://topjournals.uz/index.php/jsru
9
aniqlash bilan bir qatorda,qoʻshimcha ravishda maktablarda matematika va tabiiy fanlar boʻyicha
berilayotgan taʼlim mazmuni, oʻquv jarayoni, taʼlim
muassasasining imkoniyatlari, oʻqituvchilar
salohiyati, oʻquvchilarning oilalari bilan bogʻliq omillari oʻrganiladi. TIMSS ta'lim samaradorligini
monitoring qilish uchun qimmatli manba hisoblanadi, chunki ko‘pincha STEM deb nomlanuvchi fan,
texnologiya, muhandislik va matematika o‘quv dasturlarining asosiy yo‘nalishlari o‘z ichiga oladi.
Ko‘rinib turibdiki, bugungi kunda ham ko‘plab kasb hamda sohalarda matematika va tabiiy-ilmiy
fanlar haqida asosiy tushunchalar talab etiladi va kelajakda bu tobora kuchayib boradi. Matematika
va tabiiy-ilmiy bilimlar ham kundalik hayotning asosi hisoblanadi. Tabiiy-ilmiy bilamlar tabiiy dunyo
haqida bo‘lib, o‘z ichiga ob-havo,
er va suv, oziq-ovqat va yoqilg‘i manbalari oladi. Tbiiy fan
savodligi bizga kundalik vazifalarni bajarishda yordam beradi va kompyuter, smartfon va televizor
kabi zaruriy texnologiyalarni rivojlantirishda muhimdir. TIMSS dasturi oʻzining birinchi tadqiqotini
1995-yilda boshlagan boʻlib, 2019-yilga qadar har toʻrt yilda 1999, 2003, 2007, 2011, 2015 va 2019-
yillarda tashkil etib kelindi. Navbatdagi 8-davriylik 2023- yilda amalga oshirilishi rejalashtirilgan.
Dasturda qatnashayotgan davlatlar soni ham tobora ortib bormoqda, buni 2015-yildagi TIMSS
tadqiqotida 57 ta mamlakat qatnashgan boʻlsa, 2019-yilda bu koʻrsatkich ortib, 60
dan ortiq davlatni
tashkil etganida ham koʻrish mumkin. TIMSS 2015 tadqiqot natijalariga koʻra, AQSH, Singapur,
Gonkong, Koreya Respublikasi, Yaponiya, Rossiya, Buyuk Britaniya kabi davlatlarning taʼlim tizimi
eng yuqori koʻrsatkichlarni egallagan. TIMSS xalqaro baholash dasturi esa, 4 va 8-sinf
oʻquvchilarining matematika va tabiiy-ilmiy savodxonlik darajasini baholaydi. PIRLS va
TIMSSni bir-birini toʻldiruvchi dasturlar deb eʼtirof etish mumkin.PISA
va TIMSS tadqiqotlarini,
ularning ustuvor yoʻnalishlaridan biri sifatida oʻquvchilarning matematik savodxonligini baholashini
inobatga olinsa, Respublikamizda matematika sohasini rivojlantirish boʻyicha olib borilayotgan
islohotlarga ham hamnafas boʻladi deb aytish mumkin.
Dostları ilə paylaş: