T c cumhurđyet üNĐversđtesđ EĞĐTĐm bđLĐmlerđ enstđTÜSÜ

5 
 
 
4)  Empresyonizm’i  hava  perspektifini  inceleme  yönünden  diğer  sanat 
akımları içerisinde öne çıkaran özellik nedir?  
5)  Empresyonist  sanatçılar  hava  perspektifini  eserlerinde  kullanırken  nelere 
dikkat etmişlerdir? 
 
1.5. SAYILTILAR 
 
Araştırmada; 
1) Kullanılan kaynakların geçerli ve güvenilir olduğu, 
2) Elde edilen bilgilerin gerçeği yansıttığı, 
3) Araştırma modelinin, araştırmanın konusuna uygun olduğu sayıtlılarından 
yola çıkılmıştır. 
 
1.6. SINIRLILIKLAR  
 
Hazırlanmış olan bu araştırma; 
   - Işığın genel yapısı, 
 
   - Rengin oluşumu, 
   - Gözün renkli görüş özelliği, 
   - Rengin genel özellikleri, 
   - Hava perspektifinin oluşumu, 
   -Hava perspektifinin Empresyonist ressamlar tarafından eserlerine yansıtılış 
biçimleri ile sınırlıdır. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

6 
 
 
 
 
 
ĐKĐNCĐ BÖLÜM 
 
 
2. GENEL BĐLGĐLER 
 
2.1.IŞIK 
 
Işık;  bir  ışık  kaynağınca  çıkarılan,  göze  etki  eden  özel  bir  enerji  şekli  olup, 
dalga  ya  da  foton  şeklinde  yayıldığı  kabul  edilir.  Dalga  teorisine  göre  ışık, 
elektromanyetik dalga enerjisinin özel bir şeklidir (Đşsever, 1992:3). Fizikte ise ışık, 
cisimleri görmemizi sağlayan enerji olarak tanımlanır (Kavaz, 2007:4).  
Işığı açıklamak için birçok fizikçi araştırmalar  yapmıştır. Einstein tarafından 
ışığın  bir  kütlesi  olduğu  ve  çekim  alanının  etkisinde  kaldığı  kanıtlanmıştır  ve  bu 
kanıt  insan  bilgisinde  yeni  bir  çağ  açılmasına  sebep  olmuştur  (Kavaz,  2007:4).  
Đngiliz fizikçi Đsaac Newton’a (1642-1727) göre ise, ışık taneciklerden oluşmaktadır 
ve bu kurama “ışığın tanecikler kuramı (Corpuscular Kuramı)” adı verilmektedir. Bir 
buçuk  yüzyıl  ışığın  taneciklerden  oluştuğu  varsayımı  kabul  edilmiştir.  Bu  kuram 
uzun  testler  ve  araştırmalardan  sonra  yerini  Đngiliz  fizikçisi  Thomas  Young  (1773-
1829)  ve  Hollandalı  fizikçi  Christian  Huygens  (1629-1695)’in  ayrı  ayrı  çalışmaları 
sonucu bulunan “Dalga Kuramı”na bırakmıştır. Son asrın başında ise Alman fizikçisi 
Max  Planck  (1858-1947),”Quantum  Kuramı”  denen  yeni  bir  kuram  ortaya  atmıştır. 
Kuram, kendinden önceki iki kuramın birbirini bozmadığı gibi, hatta her iki kuramın 
birbirinin tamamlayıcısı olup beraber düşünülmesi gerektiğini belirtir. Bütün bilinen 
optikal olaylar  genellikle her iki kuram ile ayrı ayrı ve bazı hallerde de her ikisinin 
karışımı ile açıklanabilir (Kafalı, 2000:160).    
Çevremizdeki  maddi  varlıkları  görmemize  ve  renkleri  birbirinden  ayırt 
etmemize yarayan ışık doğada rastlanılan elektromanyetik dalga şekillerinden biridir. 
Radyo  dalgaları,  radar  dalgaları,  kızıl  ötesi  ışınlar,  görünür  ışık,  morötesi  ışık, 
röntgen  ve  gama  ışınları  aynı  ana  karakteristikleri  taşıyan  elektromanyetik 

---

7 
 
 
şekillerdir.  Tüm  elektromanyetik  dalda  şekilleri  iletici  bir  maddeye  gereksinimleri 
olmadan boşluktan geçebilirler ve boşluktan geçme hızları ortalama bir değer olarak 
300.000  km/sn.dir.  Bu  dalga  şekillerini  birbirinden  ayıran  özellik  her  birinin  sahip 
olduğu  farklı  frekans  ve  dalga  boylarıdır  (Kafalı,  2000:160).  Enerji  yayılımının 
dalgaları  ya  da  tepe  noktaları  arasındaki  mesafe  “dalga  boyu”  olarak  adlandırır.
 
(Şekil  1)  Işığın  dalga  boyları  ise  nanometre  (nm)  olarak  hesaplanır  (Holtzschue, 
2009:12). 
 
Şekil 1. Işığın Dalga Uzunluğu 
 
2.1.1.Işığın Genel Özellikler 
 
2.1.1.1.Işık Işınları 
 
 
 
 
                                                       
 
                                          
           
 
 
Şekil 2. Işık Işınları 
 
 

---

8 
 
 
Işık, hava gibi saydam ve homojen bir ortam içinde doğru olarak 300.000 km. 
(3x10
8
 m/sn.) hızla  yayılır.  Işığın  yayılma  yollarını belirten doğrulara “ışık ışınları” 
denir.  (Şekil  2)  Newton  kuramına  göre  :  “  Bir  ışık  kaynağının  her  bir  noktası, 
etraftaki  doğrulara,  homojen  ve  saydam  bir  ortam  içinde  doğru  yayılan  ışık  ışınları 
yayar” (Gökgöz, 1977:25). 
 
2.1.1.2.Işığın Yansıması    
 
Bütün cisimler ister saydam olsun ister donuk olsun üzerine düşen ışığın bir 
kısmını  yansıtırlar.  Görmediğimiz  bir  cama  çarpılma  sebebi,  cama  çarpan  kişinin 
gözüne doğru bir ışık yansımanın olmamasıdır. Ancak aynı yüzeyden başka yönlere 
ışık yansıması olacağı için o yönlerdeki gözler tarafından cam yüzeyi kolaylıkla fark 
edilir(Ceyhan, 1998:9). 
Đki  türlü  yansıma  vardır.  Bunlardan  biri  düz  yüzeylerden  diğeri  de  pürüzlü 
yüzeylerden olan yansımalardır: 
      Düz  yüzeylerden  yansıma;  ayna,  cam,  metal  vb.  pürüzsüz  yüzeylerden  olan 
yansımalardır.  Işık  bu  biçimde  yansıdığında  gücünden  hemen  hiçbir  şey 
kaybetmeden  yoluna  devam  eder.  Işık  geliş  doğrultusuna  göre  aynı  açı  ile  yansır. 
(Şekil 3) 
 
 
 
 
                                            
                
 
                 
 
 
Şekil 3. Işığın Düz Yüzeyden Yansıması 
 
 

---