66
“O, (həm) beşikdə ikən, (həm də) yaşa dolduqdan sonra insanlarla
danışacaq və salehlərdən (xeyirli iş görən şəxslərdən) olacaqdır”. (Ali
İmran 46). “(Ya Rəsulum!) Xatırla ki, o gün (Qiyamət günü) Allah
(İsaya) belə buyuracaq: “Ya Məryəm oğlu İsa! Sənə və anana nemətimi
yadına sal. O zaman səni müqəddəs ruhla qüvvətləndirmişdim. Sən
beşikdə olanda da, yetkin çağında da adamlarla danışırdın...”. (Məryam
110). İbn Zeyd
– rahmətullahi aleyhi –
birinci ayənin təfsirində deyir ki:
“
Sən beşikdə olanda da, yetkin çağında da adamlarla danışırdın...” İsa
–
əleyhissəlam – onlarla beşikdə ikən danışmışdır və Dəccəli öldürdükdən
sonra cavan ikən onlarla danışacaqdır”
306
. Sələbi – rahmətullahi aleyhi –
deyir ki: “Yetkin çağında da” İsa – əleyhissəlam – yer üzünə yetkin
olaraq enəcəkdir”. İbn Cərir – rahmətullahi aleyhi –
deyir ki: “Bu nəql
etdiklərimiz bütün təfsir əhlinin görüşüdür. Ayəni hamısı belə təfsir
etmişlər”
307
.
“Şübhəsiz ki, o, (İsanın zühuru) Qiyamət saatı üçün bir əlamətdir.
Ona (Qiyamətə) şəkk etməyin və Mənə tabe olun. Bu, doğru yoldur!”.
(əz-Zuhruf 61). İbn Abbas
- radıyallahu anhu – rəvayət edir ki,
Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: “Şübhəsiz ki, o,
(İsanın zühuru) Qiyamət saatı üçün bir əlamətdir” ayəsi haqqında:
Məryəm oğlu İsa – əleyhissəlam – Qiyamət günündən öncə nüzul edər”
308
.
İSA – Əleyhissəlam – IN ZÜHRU BARƏDƏ VARİD
OLAN HƏDİSLƏR
Əbu Hureyrə - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər –
sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Həyatım əlində olan Allaha and
olsun ki, Məryəm oğlu İsa – əleyhissəlam – adil bir hakim olaraq sizin
içinizə enməsi yaxındır. O, xaçları sındıracaq, donuzları öldürəcək və
cizyəni qaldıracaqdır. Mal gələcək lakin (elə bir şəkildə artacaq ki) heç
kimsə qəbul etməyəcəkdir. Nəhayət bir səcdə dünya və dünyadakı
şeylərdən xeyirli olacaqdır»
309
. Əbu Hureyrə - radıyallahu anhu – rəvayət
edir ki, Peyğəmbər
– sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Görün siz
necə (bir ümmətsinizki) rəhbəriniz özünüzdən olduğu bir halda Məryəm
oğlu İsa – əleyhissəlam – sizlərə nazil olacaqdır (İmamınız sizdən olduğu
halda Məryəm oğlu aranıza nüzul etdikdə halınız necə olacaqdır?)»
310
.
Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Sübh çağı imam
306
“Cəmiul Bəyan” 6/420.
307
İbn Kəsir 1/214, Ruhul Məani 4/179, Zadul Məsir 1/392, Zəməhşəri “Kəşşaf” 1/192.
308
İbn Hibban 8/288, İbn Kəsir 4/132.
309
Buxari 4/414, 5/121, 6/490, Müslim “İman” 155 (242), Əbu Davud 4324, Tirmizi 2234.
310
Buxari 6/491, Müslim 2/193, Əhməd 2/336, İbn Hibban 8/284.
67
onlarla birlikdə namaza durduğu bir vaxtda Məryəm oğlu İsa
–
əleyhissəlıam – gələcəkdir. Bu imam geri çəkilib yerini ona vermək
istədikdə İsa – əleyhissəlam – əlini onun çiyninə qoyub deyəcəkdir: «Keç
yerinə namazı qıldır». İmam irəli keçib namazı qıldıracaqdır. Sonra İsa –
əleyhissəlam – Qüdsə gedəcəkdir. Orada Ludd qapsının
311
yaxınlığında
Dəccəli yaxalayıb öldürəcəkdir. Dəccəl onu gördükdə duz suda əridiyi
kimi əriyəcəkdir»
312
. Cabir b. Abdullah
- radıyallahu anhu – rəvayət edir
ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Ümmətimdən bir
qrup haqq uğrunda müzəffər şəkildə mübarizəni Qiyamət gününə qədər
davam edər. Məryəm oğlu İsa – əleyhissəlam – yerə enəcək. Başçıları
Mehdi ona: «Gəl bizə namazda imamlıq et!» deyəcəkdir. İsa: «Xeyr, onlar
bir-birilərinin imamıdır. Bu da Allahın bu ümmətə olan ehtiramıdır» deyə
cavab verər
313
. Peyğəmbər
– sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu:
«Peyğəmbərlər ata bir qardaşdılar. Anaları ayrıdır. Dinləri isə birdir. Mən
Məryəm oğlu İsa – əleyhissəlam – a ən yaxın olanam. Çünki mənimlə
onun arasında Peyğəmbər yoxdur»
314
. Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və
səlləm – buyurdu: «İsra gecəsində Musa
– əleyhissəlam – ilə qarşılaşdım.
O, uzun boylu və düz saçlı olduğunu gördüm. Şerve qəbiləsinin
adamlarına bənzəyirdi. İsa – əleyhissəlam – ilə də qarşılaşdım (Başqa
rəvayətdə: «Mən yuxumda Kəbənin yanında bir adam göstərildi. Bir də
baxdım ki, gördüyüm əsmər (qarabuğdayı) kimsələr içərisində ən
gözəlidir. Saçları dümdüz (telləri) çiyinlərinə qədər uzanmışdı. Başından
su damcılayırdı. Əllərini iki kişinin çiyinlərinə dayamış halda beyti təvaf
edirdi. Kim bu? Deyə soruşdum Mənə: «Məryəm oğlu Məsihdir (Başqa
rəvayətdə: «İsa – əleyhissəlam – ı da gördüm. Ona ən çox bənzəyən Urva
b. Məsud idi. İbrahimi də gördüm. Ona ən çox bənzəyən qardaşınızdır
(özünü qəsd edir). Cəbraili də gördüm Ona ən çox bənzəyən Dihyə b.
Xəlifətil əl-Kəlbidir») dedilər. Onun arxa tərəfində saçı qısa, qıvrım, sağ
gözü kor birini də gördüm. Gözü su üzərindəki üzüm dənəsi kimi
pırtlağdı. İbn Katana bənzəyirdi. Əllərinin birinin (iki nəfərin) çiyninə
dayamış halda beyti təvaf edirdi. Kim bu? Deyə soruşdum. Mən: «Məsih
Dəccəldir» deyə cavab verdilər)
315
. Əbu Hureyrə - radıyallahu anhu –
rəvayət edir ki, Peyğəmbər
– sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu:
«Nəfsim əlində olana and olsun ki, Məryəm oğlu Həcc və ümrəsini
311
Fələstinin Rəmlə şəhərinin yaxınlığında.
312
İbn Məcə, İbn Huzeymə, əl-Albani «Səhihul Cəmi» 7752.
313
İbn Qeyyim «Mənar əl-Munif» 147,148, Süyuti «əl-Havi fil Fətava» 2/64. Buxari 6/491, Müslim
“İman” 247, 2/193,194.
314
Buxari «Ənbiya» 48, Əhməd 2/437, Təbəri «Cəmiul Bəyan» 4/22,23,
315
Buxari «Ənbiya» 48, 6/477, 13/90, Müslim «İman» 272.