7
gazning sarfi, rektifikatsiyada esa bug‘ning sarfi va hokazo); W
0
– shu fazaning
mavhum yoki keltirilgan tezligi (yoki tegishli fazaning uskuna to‘la kesimiga
nisbatan olingan tezligi); S – uskunaning ko‘ndalang kesimi yuzasi.
Dumaloq ko‘ndalang kesimli uskunalarda S=πD
2
/4 bo‘lgani sababli:
V
C
=
0
2
4
W
D
,
bundan
0
4
w
V
D
C
. (2)
Odatda V
C
berilgan bo‘ladi va uskunaning
diametri D ni topish uchun
tegishli faza (masalan, gaz yoki bug‘) ning mavhum tezligini qabul qilish kerak.
Tezlikni qabul qilishda quyidagi holat hisobga olinishi kerak: oqimning tezligi
ortishi bilan modda o‘tkazish koeffitsiyentining qiymati ko‘payadi, biroq tezlik
ortishi bilan uskunaning gidravlik qarshiligi ham ortadi (natijada jarayonni olib
borish uchun zarur bo‘lgan energiya sarfi ortadi).
Shu sababli har bir aniq
sharoit uchun texnik-iqtisodiy hisoblashlar orqali gaz yoki bug‘ning maqbul
tezligi qabul qilinadi.
Uskunaning balandligi.
Modda almashinish
uskunasining balandligi
fazalar kontakti uzlyuksiz yoki pog‘onali bo‘lishiga ko‘ra ikki xil usulda
aniqlanadi. Masalan, fazalar uzlyuksiz kontaktda bo‘lgan
uskunalarning
balandligi quyidagi modda o‘tkazish tenglamalari orqali topiladi:
M = К
u
a
VΔU
o‘r
(3)
yoki
M = К
x
a
VΔX
o‘r
, (4)
bu yerda, F =
a
V – fazalarning kontakt yuzasi;
a
–
fazalarning solishtirma
kontakt yuzasi; V – uskunaning ish hajmi.
Uskunaning ish hajmi: V = S · H (bu yerda, N – uskunaning ish
balandligi). (5) va (4) tenglamalardagi V ning o‘rniga SH ni qo‘yib, ularni N ga
nisbatan yechsak, quyidagi ifodalarni olamiz:
r
o
у
У
aS
K
M
H
‘
(5)
yoki
r
o
Х
Х
aS
K
M
H
‘
. (6)
(5) va (6) tenglamalar bo‘yicha N ni hisoblash uchun alohida solishtirma
kontakt
yuzasi
a
va modda o‘tkazishning yuza bo‘yicha olingan koeffitsiyenti
К
U
yoki К
X
ning qiymatlarini yoxud shu kattaliklarning
solishtirma kontakt
yuzasi bilan ko‘paytmasidan iborat bo‘lgan modda o‘tkazishning hajmiy
koeffitsiyentlari (К
U
·
a
= К
UV
yoki К
X
·
a
= К
UX
) ni bilish zarur. Ayniqsa,
fazalarning kontakt yuzasini aniqlash qiyin bo‘lganda К
V
ni
topish maqsadga
muvofiqdir.
Uskunaning ish balandligi o‘tkazish birligining balandligi va o‘tkazish
8
birligining soni ko‘paytmasi bilan ham topilishi mumkin:
H = h
ou
· n
ou
(7)
yoki
H = h
ox
· n
ox
. (8)
Dostları ilə paylaş: