5
II. ADABIYOTLAR SHARHI
2.1.1. Flavonoidlar va izoflavonoidlar to‘g‘risida umumiy tushinchalar.
O‘simlik o‘zida asosan,
uning turiga muhitga,
oilasiga va boshqa
xususiyatlariga qarab bir necha xildagi dorivor moddalarni saqlaydi.
Shu dorivor
moddalardan biri flavonoidlardir.
Flavonoidlarni benzo -y- piron (xromon) hosilasi asosidagi C6 – C3 – C6
uglerod atomlaridan tashkil topgan, fenilpropan skeleti bo‘lgan tabiiy birikmalarning
katta guruhi deb qarash mumkin. Flavonoidlar fenol
birikmalar qatoriga kirib,
ularning nomi lotincha “flavum” - sariq degan ma’noga ega.
Bunga sabab
o‘simlikdan olingan birinchi flavonoid sariq rangda bo‘lgan va ko‘pchilik
flavonoidlar har xil tovlanadigan sariq ranglar qatorini hosil qiladi [1,2-7,10,23].
O
xroman (
1
)
O
2 fenil xroman (flavan)
(2)
O
3 fenil xroman (izoflavan)
(3)
O
4 fenil xroman (neoflavan)
(4)
O
O
xromon
(5)
O
O
2 fenil xromon (flavanon)
(6)
Flavonoidlarning benzo -y-piron (Xromon) hosilasi asosida klassifikatsiyalanishi
Flavonoidlar y – piron, benzo -y-piron (Xromon) va C6 – C3 – C6
uglerod
atomlaridan tashkil topgan skelet flavon misolida quyidagi ifodaga ega.