Mustafa kemal atatürk ve türk ocaklari tahir kodal
Yüklə 191,42 Kb. Pdf görüntüsü
|
Mustafa Kemal Atatürk ve Türk Ocakları
TAED
52* 305
yine müstakbel ümitleri Türk Ocakları etrafında toplanmış olan Türk gençliğine matuftur.” (Üstel, 2004, s. 159) demi ş, Türk Ocaklarına vermiş olduğu önemi bir kez daha belirtmiştir. Ayrıca, Türk milletinin gelecekteki ümitlerini Türk Ocaklarına bağlamıştır. Bu anlayış ve politika sonrasında, Mustafa Kemal Atatürk 19 Eylül 1924’te Giresun’dan Ordu’ya giderken farklı adlarla ve aynı “millî mefkureye” hizmet etmeye çalışan derneklerin birleşmesini istemiştir. Hem bu istek, hem de Türk Ocaklarına yeni statü kazandırma amacıyla çalışmalara hız verilmiştir. Bu bağlamda, 2 Aralık 1924’te 1117 numaralı Bakanlar Kurulu Kararı ile Türk Ocakları kamu yararına çalışan dernekler statüsüne alınmış ve vilâyetlere bildirilmiştir (T.C. Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (T.C.BCA), Dosya No: 79-8, Fon Kodu: 30..18.1.1., Yer No: 12.58..16.). Böylece, Türk Ocakları Mustafa Kemal Atatürk’ün desteği ile önemli bir nüfuz elde etmiştir. Türk Ocakları kamu yararına çalışan dernek statüsüne kavuştuktan sonra, Mustafa Kemal Atatürk, Türk Ocakları Genel Kurultayı delegelerinin temsilcilerini kabul etmiş ve yaptığı konuşmalarda, Türk Devleti’nin yücelmesi ve inkılâpların halka anlatılmasında ocakların rolünü vurgulamıştır. Bu süreçte, Türk Ocakları Kongresine katılan delegelerin önemli bir kısmını milletvekilleri, bürokraside ön planda olanlar, aydınlar ve gazeteciler meydana getirmiştir. Bun da Mustafa Kemal Atatürk’ün Türk Ocaklarına karşı tutumu ve iyi ilişkileri etkili olmuştur. Mustafa Kemal Atatürk’ün Türk Ocağı’na maddî ve manevî yardımı devam etmiş, bu kapsamda 3 Mayıs 1925’te Türk Ocaklarına maddî yardım kararı alınmış, hazırlanılan Kararnâme Hükümet ve Cumhurbaşkanı tarafından onaylanarak İçişleri Bakanlığı’na gönderilmiştir (T.C.BCA, Dosya No: 79-10, Fon Kodu: 30..18.1.1., Yer No: 13.2.26.4.) Ayrıca, Mustafa Kemal Atatürk’ün Türk Ocaklarıyla kurmuş olduğu iyi ilişki ocağın resmî yayın organı Türk Yurdu Dergisi’nde de sık sık yer almıştır. Örneğin derginin Ekim 1925’teki sayısında Cumhurbaşkanı Atatürk’ün Bursa Türk Ocağı’nı ziyaretine ve yapmış olduğu konuşmaya geniş bir şekilde yer verilmiştir. Cumhuriyetin ilk ve zor yıllarında Mustafa Kemal Atatürk ile Türk Ocakları arasındaki bağ hiç kopmamış, giderek kuvvetlenmiştir. Bunun en önemli göstergelerinden biri, Mustafa Kemal Atatürk’ün 26 Nisan 1926’da Ankara Türk Ocağı’nda yapmış olduğu açıklamadır. Bu açıklamada; Türk Ocaklarının çalışmalarından memnun olduğunu, “…inkılapların anlatılmasında ocakların büyük hizmetleri olduğunu” (Kocatürk, 1999, s. 389) dile getirmiş, bir 306 * TAED
52
Tahir KODAL
milliyetçisiyiz. Cumhuriyetimizin dayanağı Türk topluluğudur. Bu topluluğun efrâdı (fertleri) ne kadar Türk harsıyla (kültürüyle) meşbu olursa o topluluğa istinat eden Cumhuriyet de kuvvetli olur. Türk Ocakları teessüsleri tarihinden itibaren çok yüksek hizmetler ifa etmişlerdir. Bu mesaide devam edin iz…” (Vakit Gazetesi, 27 Nisan 1926, s. 2) diyerek, Türk Ocaklıların aynı hız ve şevkle çalışmalarına devam etmesini istemiştir. Mustafa Kemal Atatürk sadece Türk Ocaklarına parasal destek vermemiş, gittiği yerlerdeki ocakları da ziyaret etmiştir. Aynı zamanda Cumhuriyet döneminde Türk Ocaklarının kurumsallaşmasına da özen göstermiştir. Bu bağlamda Ankara’da Türk Ocağı Merkez Binası’nın yapımına proje aşamasından itibaren katkı sağlamış, binanın projesini sulu boya resminden beğenip onaylamış, binada Türk süslemelerinin kullanılmasını ve Türk işçilerin çalışmasını istemiştir (Sözen, 1996, s. 31). Türk Ocakları’nın IV. Kurultayı üyelerini Mustafa Kemal Atatürk 28 Nisan 1927’de kabul etmiş, dinî, millî ve lâik eğitim üzerine bir takım açıklamalarda bulunmuştur. Bu açıklamasında, “Arkadaşlar… Türk Ocaklıların başlıca iştigal mevzularından biri, şu şekilde prensiplendirilmiştir. Terbiye ya millî olur, ya dinî olur. Biz dinî terbiyeyi aileye bıraktık. Millî terbiyeyi de devlete aldık.” (Palazoğlu, 1998, s. 490) diyerek, devletin millî terbiyeyi vermeye çalıştığını ifade etmiştir. Mustafa Kemal Atatürk, Türk Ocaklarını Cumhuriyet rejimine bağlı, çağdaş ve gerçekçi bir kültür milliyetçiliğinin işlendiği, bunun yayılması için çalışan kuruluşlar haline getirmeye çal ışmıştır. 1927 yılına gelindiğinde Türk Ocakları Kanunu’nda bazı değişiklikler yapılmasını istemiş ve bu amaca ilişkin maddeler yeniden düzenlenmiştir. Buna göre; “Madde 2-Türk Ocağı’nın amacı, millî bilincin kuvvetlenmesi, uygar ve sağlıklı ilerleme, millî ekonominin gelişmesidir. Madde 3-Cumhuriyet, milliyetçilik, çağdaş uygarlık ve halkçılık ülkülerini izleyen Türk Ocağı, bu ülküleri gerçekleştirmekte Cumhuriyet Halk Fırkası ile devlet siyasasında (siyasetinde) beraberdir. Türk Ocağı, bu ülküleri yaymak ve aşılamak için bilim, hars ve toplum alanında mücadele eder, çaba gösterir.” (Turan, 1996, s. 83-84) denilerek, bir anlamda Türk Ocaklarının yeni görev tanımı yapılmıştır. Ayrıca, Türk Ocakları bu düzenleme ile Cumhuriyet Halk Partisi ile birlikte hareke t etmesi istenilen, sosyal ve kültür işleri ile uğraşan kurumlar haline getirilmiştir. Yüklə 191,42 Kb. Dostları ilə paylaş:
|