461
Ervum Lens Culinaris
Medic. 81
Fagopyrum sagittatum
Gilib.76
Faqus L. 215
Feyjoa sellowiana
Berg. 184
Ficus carica L. 174
Foeniculum vulgare Mill. 393
Fortunella marqaritae. 187
Fragaria moschata Duch. 127
Fragaria vesca L. 148
Geranium L. 354
Geysine. 84
Grossularia reclinata
(L.) Mill. 129
Helianthus annuus L. 216
Helianthustuberosus L. 330
Hippophae rham-
noides L. 124
Hordium vulgare L. 66
Humulus lupulus. 384
Hyssopus officinalis. 348
Ipomoea batatas Lam. 250
Jllicium verum Hook L. 342
Juglans regia. 227
Juniperus communis L. 117
Lactuca sativa L. 281
Laminaria saccharina
Lamour. 270
Lathyrus sativus L. 80
Laurocerasus officinalis
roem. 129
Laurus pobilis L. 351
Lepidium sativum. 235
Linum usitatissimum L. 217
Litchi chinensis Sonn. 190
Majorana hortensis
Moench. 385
Malus domestica Borkh. 93
Malva sylvestris L. 273
Mangifera indica. 192
Melissa officinalis L. 340
Menta piperita L. 391
Mentea longifolla. 405
Mentea piperita. 405
Mespilus germanica. 103
Morus alba L. 168
Morus niqra L. 188
Musa paradisiaca L. 172
Myristica moschata. 388
Myrtus L. 153
Ocimum basilicum L. 394
Oleaceae olea Europaea L. 202
Orchis mascula L. 398
Origanum vulgare L. 372
Oryza sativa L 74
Panicum miliaceum L. 73
Papaver somniferum L. 370
Partulaca L. 314
Pastinaca sativa L. 262
Persea americana Mill. 171
Persica vulgaris Mill. 112
Pertroselinum sativum
Hoffm. 254
Phaseolus aureus (Roxb.). 82
Phaseolus vulgaris L. 80
Phoenix dactylifera L. 179
Pimenta officinalis. 354
Pimpinella anisum. 345
Pinus sibirica
(Rupr.) Mayr. 223
Piper alba. 337
Piper nigrum. 370
Pistacia vera L. 221
Pisum sativum L. 260
Pisum sativum L. 83
Polygonum aviculare L. 303
Prunus divaricata Ledeb. 92
Prunus domestica L. 105
Pruus spinosa L. 108
Punica granatum L. 193
Pyrus domestica Medic. 97
Raphanus sativus L Subap.
hubernus Alef.. 236
Raphanus sativus L. 311
Rheum rhaponticum L. 321
Rhus coriaria L. 400
Ribes niqrum L. 138
Ribes rubrum L. 144
Rosa cinnamomea L. 131
Rosa gallica L. 379
462
Rozmarinus offici-
nalis L. 396
Rubus caesius L. 121
Rubus chamaemorus L. 156
Rubus idaeus L. 153
Rubus nessensis
W. Hall. 129
Rumex acetosa L 331
Rumex confertus Willd. 274
Rumex confertus Willd. 338
Salix daphnoides. 343
Sambucus nigra L. 136
Satureia montana L. 268
Satureia hortensis L. 349
Schizandra chinensis
(Turcz.) Baill. 430
Secale cereale L. 72
Sesamum indikum L. 219
Solanum L. 147
Solanum laciniatum Ait. 147
Solanum licopersicum L. 316
Solanum melongena L. 243
Solanum nigrum. 141
Solanum tuberosum. L. 282
Sorbus aucuparia L. 145
Sorbus caucasigena Kom. 136
Sorghum. 84
Spinacia oleraseae L. 279
Stellaria media Gyr. 261
Taraxacum officinale Web. 234
Thea assamica. 413
Thea sinensis.413
Thea. 413
Thymus serpyelum L. 365
Tilia cordata Mill. 346
Triticum L. 69
Urtica dioica L. 257
Vaccinium myrtillus L. 142
Vaccinium oxycoccus L.151
Vaccinium uliginosum L.123
Vaccinium vitis idaea L. 150
Vanilla planifolia. 403
Viburnum opulus L. 119
Vicia faba L. 68
Vitis vinifera. 158
Zea mays L. 78
Zingiber officinale. 411
Ziziphus jujuba Mill.185
stifadə olunmuş ədəbiyyat
1. ßùìÿäîâ ß.È. Азярбайжанда йетишян йабаны ìåéâÿ
âÿ ýèëÿìåéâÿëÿð, îíëàðûí ñÿíàéå ÿùÿìèééÿòè. Áàêû, «Áèëèê»
Жямиййяти, 1978. 40 сящ.
2. Ящмядов Я.И. Азярбайжанын ятирли-ядвиййя биткиляри,
îíëàðûí ñÿíàéå ÿùÿìèééÿòè. Áàêû, «Áèëèê» Æÿìèééÿòè, 1984. 54
сящ.
3. Əhmədov Я.И. Ədviyyələr və tamlı qatmalar.
Monoqrafiya. (Рус вя инэилис дилляриндя эениш хцлася иля) Bakı,
Gənclik, 2009. 418 səh.
4. Яhmяdov Я-C.И. Azяrbaycan цzцmцндян qidali
яrzaq mяhsulлары. Monoqrafiya., Bakы, «Азярняшр», 2009,
264 сяh.
5. Яhmяdov Я-C.И., Яliyev N.T. Meyvя vя tяrяvяzin
яmtяяшцnaslыьы. Ali mяktяb tяlяbяlяri цчцn dяrslik. Bakы,
ADИU-nin nяшriyyatы, 2009. 444 sяh.
6. Яhmяdov Я-C.И. Азярбайжан чайы. Монографийа.
Bakы, ADИU-nin nяшriyyatы, 2010. 178 sяh.
7. Яhmяdov Я-C.И. Тамлы малларын яmtяяшцnaslыьы. Ali
mяktяb tяlяbяlяri цчцn dяrslik. Bakы, ADИU-nin nяшriyyatы,
2010. 460 sяh.
8. Botanika terminləri və bitki adları. Azərbaycanca-
rusca-ingiliscə-latınca lüğət. Bakı, “Elm” nəşriyyatə,1980. 477
səh.
9. Dəmirov , Şükürov C. Azərbaycanın dırman bitkiləri.
Bakı, “Azərnəşr” 1976. 124 səh.
10. Dəmirov .A., Şükürov C.Z. Azərbaycanın meyvə-
tərəvəz bitkilərinin müalicə əhəmiyyəti. Bakı, ”Maarif”
nəşriyyatı, 1990. 192 səh.,şəkilli.
11. mam Mustafayev, Mais Qasımov. Azərbaycanın
faydalı bitki sərvətləri. Bakı, “Azərnəşr” 1976. 248 səh.
12. Mais Qasımov. Azərbaycanın ədviyyat bitkiləri.
Bakı, “Azərnəşr” 1992. 176 səh.
464
13. Гаммерман А.Ф., Гром И.И. Дикорастущие
лекарственные
растения СССР. Изд. «Медицина»,
Москва
,1976. 288 стр.
14.
Исаев Я. Дикие съедобные растения Азер-
байджана
. Баку. 1983. 88 стр.
15. Ковалева Н.Г. Лечение растениями. Изд.
«Медицина», Москва,1971. 352 стр.
16. Кощеев А.К. Дикорастущие съедобные растения в
нашем
питании. Москва, «Лесная промышленность», 1981.
256 стр.
17. Кощеев А.К., Симирняков Ю.И. Лесные ягоды.
Москва
, «Лесная промышленность», 1992. 273 стр.
18. Скляревский Л.Я. Целебные свойства пищевых
растений
. Москва, Россельхозиздат, 1975. 272 стр.
19. Сельскохозяйственная энциклопедия. Том 1-6.
Москва
, изд. «Советская энциклопедия», 1969-1075.
20. Турова А.Д. Лекарственные растения СССР и их
применение
. Изд.2-ое переработанное. Изд. «Медицина»,
Москва
,1974. 424 стр.
21. Химический состав пищевых продуктов. Книга 1.,
Под
ред. проф., д-ра тех. наук И.М.Скурихина, проф., д-ра
мед
. наук М.Н.Волгарева. Москва, ВО «Агропромиздат»,
1987, 224 стр.
22.
Химический состав пищевых продуктов. Под
ред
. Акад. АМН СССР А.А.Покровского. Москва, Пищевая
промышленность
. 1976. 227 стр.
23.
Цепляев В.П. Ресурсы дикоплодовых пород в
лесах
СССР и их использование в продовольственных
целях
. Москва, 1984. 250 стр.
24.
Шапиро Д.К. и др. Дикорастущие плоды и
ягоды
. Минск. Урожай. 1989. 145 стр.
465
M Ü N D Ə R C A T
Ön söz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3
B R N C H S S Ə . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . .
Yeyilən bitkilərin kimyəvi tərkibi . . . . . . . . . . . . . . .
Su. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Minerallı maddələr. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Karbohidratlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Pektin maddələri . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . .
Üzvi turşular . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Qlikozidlər . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fitonsidlər . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Aşı maddələri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Boya maddələri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Azotlu maddələr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Yağlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ə
tirli maddələr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Saponinlər . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Laktonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Vitaminlər . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Suda həllolan vitaminlər . . . . . . . . . . . . . . . .
Yağda həllolan vitaminlər . . . . . . . . . . . . . . .
Vitaminəbənzər maddələr . . . . . . . . . . . . . . .
Antivitaminlər .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6
6
7
8
22
24
25
30
31
32
33
35
35
36
37
38
38
40
48
53
57
Yeyilən bitkilərdən ev şəraitində məhsulların
hazırlznması usulları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Cövhər . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Həlimlər . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . .
Tinktura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tozvarı məhsul . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Məlhəm. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Çay və çay yığımlarışirə . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
59
59
61
61
62
62
63
466
Ş
irə......... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
K N C H S S Ə . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Yeyilən bitkilərdən müalicəvi məqsədlə istifadə
olunması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
63
65
65
Dənli və paxlalı bitkilər . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
65
Meyvə və giləmeyvələr. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Meyvələr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Giləmeyvələr. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
88
90
117
Sitrus, subtropik və tropik meyvələr. . . . . . . . . . 167
Qozmeyvəlilər. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
210
Tərəvəz və göyərtilər . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
232
Ə
tirli-ədviyyəli bitkilər. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
333
Tonusqaldırıcı bitkilər. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
413
Р
е з ю м е . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
S u m m a r y . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bitkilərin əlifba-ad göstəricisi . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bitkilərin rusca əlifba-ad göstəricisi . . . . . . ……. .
Bitkilərin latınca əlifba-ad göstəricisi................... .
449
452
454
457
460
stifadə olunmuş ədəbiyyat . .. . . . . . . . . . . . . . . . .
463
467
Prof. Əhmədov Əhməd-Cabir smayıl oğlu
(Əməkdar müəllim)
YEY LƏN B TK LƏR N
MÜAL CƏV XASSƏLƏR
B a k ı – 2014
Проф
. Ахмедов Ахмед-Джабир Исмаил оглы
(Заслуженный педагог)
ЛЕЧЕБНЫЕ
СВОЙСТВА
ПИЩЕВЫХ
РАСТЕНИЙ
Б
а к у – 2014
Prof., D-r. Ahmadov Ahmad-Jabir Ismail
(Honored Teacher)
MEDICINAL PROPERTIES
OF FOOD PLANTS
B a k u – 2014
468
Xülasəni rus dilinə tərcümə etdi:
Samir Əhmədov
Xülasəni ingilis dilinə tərcümə etdi:
Mahir Əhmədov
Dizayn: Aydın Abdullazadə
Murad Əhmədzadə
Yığılmağa verilib 13.12.2013.
Çapa imzalanıb: 06.02 2014.
Format 60x84 1/16. Həcmi: 29,25 ç.v.
Ofset kağızı №1.
Sayı 250 nüsxə.
Qiyməti müqavilə ilə
“Iqtisad Universiteti” nəşriyyatı,
AZ 1001, Bakı, Istiqlaliyyət küçəsi,6
469
Проф. Ящмядов Ящмяд-Жабир Исмайыл оьлу
Я.И.Ящмядов 6 феврал 1942-жи илдя Шякидя анадан олмуш-
дур. 1968-жи илдя Д.Бцнйадзадя адына Азярбайжан Халг Тясяррц-
фаты Институтуну фярглянмя диплому иля битирмишдир.
Истещсалатдан айрылмагла «Йейинти мящсуллары ямтяяшцнас-
лыьы» ихтисасы цзря аспирантурада тящсилини давам етдирмиш, 1972-жи
илдя «Азярбайжанда бежярилян зяфяранын ямтяяшцнаслыг хассяляринин
юйрянилмяси» мювзусунда намизядлик диссертасийасы мцдафия етмиш
вя 1978-жи илдя досент аттестаты алмышдыр.
2001-жи илдя Азярбайжан Дювлят Игтисад Университетинин
Елми Шурасынын гярары иля она «Ярзаг маллары ямтяяшцнаслыьы» ка-
федрасы цзря профессор елми ады верилмишдир. Щазырда АДИУ «Ярзаг
маллары ямтяяшцнаслыьы вя експертизасы» кафедрасынын мцдиридир.
45 илдян артыг елми-педагоъи фяалиййяти дюврцндя цмуми
щяжми 1200 чап вярягиндян чох олан 340-дaн чох елми ясяр , о
жцмлядян 10 дярслик, 14 дярс вясаити, 40 китаб вя монoграфийа, 40-
дан чох тядрис-методики вясаит няшр етдирмишдир.
Ì.Ô.Àõóíäîâ àäûíà Милли Кèòàáõàнаäà ß.È. Ящмядовун
мцяллиф олдуьу (1970-2014-cü illərdə nəşr olunan) 62 китабы
ñàõëàíûëûð.
2002-жи илдя она «Ямякдар мцяллим» фяхри ады верилмишдир.
2003-жц илдян «Азерсун Щолдинг» ширкятинин мцшавиридир. 2010-жу
илдя Я.И.Ящмядов «Гызыл Гялям» Медиа мцкафатына лайиг эю-
рцлмцшдцр. Azərbaycan Jurnalistlər və Yazıçılar Birliklərinin
üzvüdir.
2012-жи илдя 70 йашы тамам олмасы мцнасибятля Я.И.Ящмя-
дов АДИУ-нин 80 иллик йубилей медалы иля тялтиф олунмушдур. О,
2012-жи илдя «Ясрин зийалысы vя iлин ян йахшы мцяллими”, 2013-жц илдя
ися «Елм Фядаиси» фяхри дипломларына лайиг эюрцлмцшдцр.
Ящмяд-Жабир Ящмядов 2006-жы илдя Мцггяддяс Щяжж
зийарятиндя олмушдур.
Ящмяд-Жабир Ящмядовун ики оьлу вя беш нявяси варdır.
Dostları ilə paylaş: |