Microsoft Word Yazisma ders vesaiti docx

94 
 
bir qisminin iştirak edəcəyi və həllolunmamış avropa 
problemlərinin 
tənzimlənməsindən 
daha 
çox 
təcavüzə  qarşı  birgə  addımların  qəbulu  məqsədini 
güdən 
konfransın 
Avropa 
dünyasının 
perspektivlərinə müsbət təsir göstərəcəyini əminliklə 
söyləmək olmaz. 
Qeyd  olunan  şərtlər  çərçivəsində,  Sovet  hökumətinə 
sülhün  qorunmasına  dair  effektiv  metodlara  dair  öz 
baxışlarını  açıqladığına  görə  minnətdar  olmağıma 
baxmayaraq,  təəssüflə  bildirməliyəm  ki,  Əlahəzrət 
hökuməti  M.Litvinovun  məlum  bəyanatındakı  irəli 
sürülən təkliflərlə tam  həcmdə razılaşa bilməz… 
Zati-alilərinizə dərin ehtiramla 
Dövlət katibi K.U.Bakster
38
 
 
Etiraz  ifa  edənvəmümkün  cavab  addımları 
barədə xəbərdar edən 
diplomatik 
sənədlərdən 
də 
diplomatik 
yazışmada 
kifayətqədər geniş istifadə olunur. Etiraz bir dövlətə yaxud 
                                                           
38
 Документы и материалы кануна Второй Мировой Войны. М., 1948. С. 102-
106. 

---

95 
 
bir qrup dövlətə qarşı atılan addım beynəlxalq hüquqa zidd 
olduğu,  dövlətlərarası  ünsiyyətin  ümumən  qəbul  edilmiş 
normaları  pozduğu,  sülh  və  təhlükəsizlik  üçün  təhdid 
yaratdığı hallarda  (etiraz bunun  nə  dərəcədə həqiqət  olub-
olmamasından  daha  çox  məsələyə  etirazçı-dövlətin 
yanaşmasına,  qiymətləndirməsinə  əsaslanır)  bildirilir.  Bu 
zaman delikt (hüquq pozuntusu) faktının,  yəni etiraz üçün 
ə
sas  rolunu  oynayan  faktın  yaxud  hadisənin  göstərilməsi 
önəmlidir.  Sözsüz  ki,  etirazda  müvafiq  ölkələrin  də  qəbul 
etdiyi  BMT,  ATƏT  və  digər  beynəlxalq  təşkilatların 
öhdəliklərinə  istinad  edilirsə,  sənəd  daha  inandırıcı 
görünür.  Etiraz  tipli  sənədlər,  bir  tərəfdən,  digər  tərəfin 
tutduğu  sözə  əməl  etməyən  insan  tək  öhdəliklərini  icra 
etməyən  bir  dövlət  kimi  beynəlxalq  ictimaiyyətə  nümayiş 
etdirmək,  həmin  dövlətin  nüfuzuna  təsir  etmək  məqsədi 
güdürsə,  digər  tərəfdən,  etirazçı-dövlətin  xəbərdaredici 
atəşi  rolunu  oynayır  və  etiraza  fikir  verilmədiyi  halda 
atılacaq addımların, baş verəcək hadisələrin məsuliyyətinin 
bir hissəsinin etiraza məhəl qoymayan dövlət yaxud dövlət 
qruplarının,  bir  hissəsinin  isə  müvafiq  nəzarət,  təsir 

---

96 
 
mexanizmlərindən 
istifadə 
etməyən 
beynəlxalq 
ictimaiyyətin üzərinə düşəcəyi barədə məlumat verir. 
 
Ölkənin 
nüfuzu, 
beynəlxalq 
imici 
nöqteyi-
nəzərindən etiraz xarakterli sənədlərdən çox tez-tez, hər bir 
kiçik  hadisə  zamanı  istifadə  etmək  məqsədəuyğun  hesab 
edilmir. Bu həmin etirazların beynəlxalq ictimaiyyətə, qarşı 
tərəfə  təsir  gücünü  azaltmış  olur.  Həmçinin  etiraz  nəzərə 
alınmadıqda,  onu  dəfələrlə  təkrarlamaq  da  eyni  nəticəyə 
gətirib  çıxarır.  Söz  əməllə  təsdiqlənmədikdə,  dövlətin  öz 
milli  maraqlarını  qorumaq  iqtidarında  olması  şübhə  altına 
alınır  və  digər  dövlətləri  də,  tərəfləri  də  etirazçı-dövlətə 
qarşı daha «sərbəst» davranmağa «şirnikləndirir». 
 
NÜMUNƏLƏR 
 
1)
  Azərbaycanın Rusiyadakı səfirliyi Rusiya Dövlət 
Dumasının  MDB  şləri  vəHəmvətənlərlə  Əlaqələr  üzrə 
Komitəsi  sədrinin  birinci  müavini  K.Zatulinin  rəhbərlik 
etdiyi  MDB  ölkələri  nstitutunun  «Kosovodan  sonra: 
tanınmamış ölkələrin birliyi tanınmaq yolunda» adlı martın 

---

97 
 
28-də  Moskvada  keçirdiyi  beynəlxalq  konfransla  əlaqədar 
Rusiya  Federasiyasının  Xarici  şlər  Nazirliyinə  özetirazını  
bildirib. 
Qeyd edək ki, həmin konfransda Azərbaycanın işğal 
olunmuş  ərazilərində  fəaliyyət  göstərən  qeyri-qanuni 
rejimini  nümayəndələri,  eləcə  də  Rusiya  hakimiyyət 
orqanlarının təmsilçiləri də iştirak ediblər. 
Nazirliyə  təqdim  olunan  etiraz  notasında  deyilir  ki, 
Azərbaycanın işğal edilmiş ərazilərində fəaliyyət göstərən 
qondarma  rejimin  nümayəndələrinin  də  konfransa  dəvət 
olunması 
yolverilməzdir. 
Rusiya 
Federasiyası 
Konstitusiyasına 
görə, 
qanunvericilik 
hakimiyyəti 
orqanının  nümayəndəsi,  parlamentin  MDB  məsələləri 
üzrə  komitə  sədrinin  birinci  müavini  K.Zatulinin  öz 
qanunsuz fəaliyyətindən əl çəkməməsi qəbuledilməzdir. 
Səfirlik Rusiya Xarici  şlər Nazirliyinin və Moskva 
hökuməti 
nümayəndələrinin 
konfransa 
dəvət 
olunmalarını  Azərbaycanla  Rusiya  arasında  təşəkkül 
tapmış,  habelə  imzаlanmış  müqavilə  və  digər  siyasi-
hüquqi  sənədlərdə  əks  etdirilmiş  strateji  əməkdaşlıq 

---