Microsoft Word s g. temmuz doc

 
6 
nsan  doğasına  yaklaşımı  negatif
12
  olan  realizmde,  üç  temel  savaş  nedeni  olduğu 
varsayılmaktadır. Thomas Hobbes bunları şu şekilde ifade etmektedir:  
Birincisi, rekabet; ikincisi, güvensizlik; üçüncüsü de, şan ve şeref. Birincisi 
insanları  kazanç  için;  ikincisi,  güvenlik  için,  üçüncüsü  ise,  şöhret  için 
mücadele etmeye iter. Devlet olmadıkça, herkes herkese karşı daima savaş 
halindedir.  Buradan  şu  açıkça  görülüyor  ki,  insanlar  hepsini  birden  korku 
altında  tutacak  genel  bir  güç  olmadan  yaşadıkları  vakit,  savaş  denilen  o 
durumun içindedirler ve bu savaş herkesin herkese karşı savaşıdır.
13
  
 
Bundan  dolayı  realizmde,  devletin  varlığı  düzen  için  zorunlu  olarak  görülmektedir. 
Uluslararası  alanda  ise  böyle  bir  güç  olmadığı  için  burası  devamlı  bir  savaş 
halindedir.  
 
Realist  kuramın  öncü  düşünürlerinden  Machiavelli
14
  için  en  yüksek  amaç  siyasal 
amaçtır: Güçlü bir devleti oluşturmak ve idame ettirmek. Kendi çıkarları için çalışan 
tamahkâr  insan,  toplumsal  çatışma  ve  kargaşa  meydana  getirir.  Eğer  devlet  dış 
düşmanlarca incinebilir halde ise iç düzeni kurmak kamu sükûnunu sağlamayacaktır. 
Bir  devleti  kurmak  ve  yaşatmak  gibi  yapıcı  bir  amaç  için  her  araca  izin  verilebilir. 
Machiavelli’ye  göre,  “Hükümdar  sadece  yaşamı  ve  devletin  varlığını  sürdürmeyi 
amaçlar. Bunu sağlamak için başvuracağı araçlar her zaman doğru ve övgüye değer 
                                                 
12
 Realizmde insan, doğuştan kötü, günahkâr ve bencildir. Kötü, günahkâr ve aç gözlü olan insan her 
zaman için kendi çıkarını düşünmektedir. Bu anlamda doğa durumu da herkesin herkesle mücadele 
ettiği bir savaş halidir.   
13
 Thomas Hobbes, Leviathan, Çev: Semih Lim, YKY, 4. Baskı,  stanbul, Şubat, 2004. s. 94. 
14
  Niccolo  Machiavelli  (1469-1527)    bir  talyan  siyaset  felsefecisidir.  Ayrı  ayrı  kent  devletlerine 
bölünmüş olan   XVI. Yüzyıl  talya’sında yaşamış olup Floransa Cumhuriyeti’nin 1512’de yıkılmasına 
kadar bürokrat ve diplomat olarak görev yapmıştır. Gücün nasıl kazanılacağı, nasıl korunacağı ve nasıl 
sürdürüleceğine ilişkin el kitabı niteliğinde olan Prens adlı çalışması Floransa yöneticisi olan Lorenzo 
Di Meccini’ye atfen yazılmıştır. 

---

 
7 
olacaktır.”
15
 
Değerli  hükümdar  ‘durumun  gereklerini  yerine  getirir’  ve  kendi 
hareketlerini ‘şartlara’ uydurur. Başarı her siyasal hareketi geçerli kılar ve tek günah 
başarısızlıktır.
16
    Machiavelli,  bir  uluslararası  politika  kuramı  geliştirmediği  halde, 
politikaya  karşı  genellikle  tutarlı  bir  tavır  takınmış  ve  bu  da  kendisini  politikanın 
kanunlarını  araştırmaya  yöneltmiştir.  Bu  yaklaşıma  sonraları  realpolitik  denilmiştir. 
Machiavelli’den beri çıkar ve gereklilik -ve bunları kapsayan raison d’etat
17
 deyimi- 
realpolitik'in başlıca kavramları olarak kalmışlardır. Realizmin ulusal çıkar anlayışı; 
devletin varlığını koruma, güçlenme ve gerektiğinde genişlemeyi de içermektedir. 
Dolayısıyla,  bu  akımın  uluslararası  ilişkileri  bir  çatışma  ve  mücadele  ortamı 
olarak görmesinin doğrudan uzantısı  ulusal  çıkar  kavramına  da  yansımaktadır. 
Realist  paradigmaya  göre  devletin  çıkarı  emperyalizmi  gerektiriyorsa 
emperyalist  politika  izlenmelidir.  Realist  paradigmanın  öncü  düşünürlerinden 
Thomas  Hobbes  uluslararası  yapı  içerisinde  emperyalizmin  meşru  olduğunu  ileri 
sürmektedir:  
Fetihler  yoluyla  güçlerini,  güvenliklerinin  gerekli  kıldığından  daha  fazla 
arttırmak  isteyenler  olduğu  için;  durum  böyle  olmasaydı  mütevazı  sınırlar 
içinde  kalmakla  yetinecek  olan  başkaları,  istila  yoluyla  kendi  güçlerini 
arttırmazlar  ise,  sadece  savunma  yaparak  uzun  zaman  dayanamazlar. 
Dolayısıyla  bir  insanın  kendi  varlığını  korumak  için  başka  insanlar 
                                                 
15
 Niccolo Machiavelli, Hükümdar, Çev: Özgür Yılmaz, Matris Yayınları, 1. Basım,  stanbul, Ekim 
2003. s. 80 
16
  Kenneth  Waltz,  George  H.  Quester,  Uluslararası  lişkiler  Kuramı  ve  Dünya  Siyasal  Sistemi,  Çev: 
Ergin Onulduran, A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi, Ankara, 1982, s.37. 
17
  Raison  d'etat:  “Kıta  Avrupası  teorisyenlerince  yorumlanıp,  değerlendirildiği  üzere  uluslararası 
politikanın  tanımı  ve  aynı  zamanda  da  devlet  adamlarının  kendilerini  nasıl  yönlendireceklerinin 
buyruklar  kümesini  çevreleyen  düşünce  kalıpları  ya  da  gelenekleri  belirtir.”  “Raison  d'etat’nın 
savunucuları  kişisel  çıkarın  ve  insanlığın  var  oluşunun  her  seviyesindeki  güç  elde  etme  arzusunun 
kaçınılmaz ifadesini vurgularlar. Başkaldırı, baskı ve karşıt güç, devletin siyasal hayatının bütünlüğünü 
korumada  ve  savunmadaki  temel  araçlardır.”  Mitat  Çelikpala,  Ulusal  Çıkar  ve  Dış  Politka, 
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, s. 42.     

---

 
8 
üzerindeki  egemenliğini  bu  şekilde  arttırması  gerekli  olduğundan,  buna 
cevaz verilmelidir.
18
  
 
Aynı  şekilde  Machiavelli  de,  “Başka  devletleri  kuvvetlendiren  hükümdar  kendini 
çökertir.  Çünkü  birini  kuvvetlendirmek  ya  güçle  ya  da  kurnazlıkla  gerçekleşir. 
Bunların  her  ikisi  de  yeni  kuvvetlenen  devlet  için  sakınılacak  şeylerdir.”
19
 
demektedir.  Bundan  dolayı  realistler  tarafından  savaş  ve  güvenlik  konuları  yüksek 
düzeyde  politika  olarak görülürken;  ekonomik,  toplumsal  ve  kültürel ilişkiler  düşük 
düzeyde politika olarak değerlendirilmektedir. Bu düzeydeki politik etkinlikler, ulusal 
gücü ve prestiji arttırmaya yönelik etkinliklerdir. 
 
Realizm,  devleti  uluslararası  ilişkilerin  temel  aktörü  kabul  ederek  uluslararası 
ilişkileri  ve  uluslararası  politikayı  devletler  arasındaki  mücadele  süreci  olarak 
görmektedir.  Devletin  yekpare  ve  bütüncül  bir  aktör  olduğunu  varsayan  realistler 
devlet  içi  dinamikleri  göz  ardı  etmektedirler.  Konular  arasında  hiyerarşi  gözeterek 
askeri  konulara  ve  güvenlik  konularına  öncelik  veren  realist  teoriler  için  güç, 
uluslararası ilişkileri anlamada en temel kavramdır. Uluslararası istikrarın sağlanması 
ve  anlaşmazlıkların  çözülmesi  de  gücün  kullanımıyla  ilişkilendirilmektedir.
20
 
Realizmin  dünya  politikasını  irdelemekte  kullandığı  üç  anahtar  kavram  da;  ulusal 
çıkar,  güç  maksimizasyonu  ve  güç  dengesidir.
21
  Realist  okulun  önemli 
temsilcilerinden  sayılan  Hans  J.  Morgenthau,  öncelikle,  insanın  ve  politikanın 
                                                 
18
 Thomas Hobbes, Leviathan, Çev: Semih Lim, YKY, 4. Baskı,  stanbul, Şubat, 2004. s. 93.  
19
 Niccolo Machiavelli, Hükümdar, Çev: Özgür Yılmaz, Matris Yayınları, 1. Basım,  stanbul, Ekim 
2003.s.21. 
20
 Tayyar Arı, Uluslararası  lişkiler Teorileri, Alfa yayınları, 4. Baskı,  stanbul, 2004, s. 164.   
21
 Burcu Bostanoğlu, Türkiye – ABD  lişkilerinin Politikası,  mge Kitabevi, 1. Basım, Ankara, 1999, s. 
23. 

---