Microsoft Word risale1-22. 01. 2013. doc
Yüklə 2,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Nəfsi-möhtərəmə
- Nifas
- Rəbəvi borc
- Tərəxxüs həddi
- Tərtib
- Rici talaq
- Təlqih
- Tərtibi dəstəmaz
- Təzkiyə edilmiş
- Fəqir
- Fəcri-sadiq
- Fitri mürtədd
- Xovf (qorxu) namazı
- Haram
- Cahil
- Müqəssir cahil (cahili-müqəssir)
- Cəbirə qüslü
- Camaat namazı
404
Nəfsi-möhtərəmə: Şəriət baxımından qanı möhtərəm (toxunulmaz) olan, halal olmayan, öldürülməsi caiz olmayan şəxs. Nəzir: Xüsusi bir niyyətlə yaxşı bir işi görməyi və ya pis bir işi tərk et- məyi özünə vacib etmək. Nifas: Doğuşdan sonra qadının bətnindən gələn qan. Nikah: Evlənmək. Nisab: Təyin edilmiş miqdar. Nisa (qadınlar) təvafı: Həcc və münfəridə ümrəsinin son təvafı. Bu tə- vafı tərk etmək, təvaf edənə haramdır. Rəbəvi borc: Artığı ilə ödəmək şərtilə verilən borc. Rəcaən: Həqiqətə çatmaq ümidi ilə bir iş görmək. Rəca məqsədi: Bir əməlin həqiqi hökmünü bilmədiyimiz təqdirdə, onu həqiqətə oxşatmaq ümidilə yerinə yetirmək. Rəhn: Borclu şəxsin borc aldığı miqdar əvəzində qoyduğu mal. Təyin edilmiş vaxtda borc qaytarılmasa, borc verən həmin maldan alacağı miqdar əvəzində istifadə edə bilər.
görünməyəcək qədər uzaq məsafə. Rükn: Bir işin təməli, ibadətlərin təməli. Ruku: Önə doğru əyilmək, namazda Allahın əzəməti qarşısında əllər dizə çatacaq qədər əyilmək. Rukuya bitişik qiyam: Rukuya əyilməmişdən əvvəlki sonuncu anda ayağa qalxmaq. Bu əməl namazın rüknlərindəndir. Sa: Çəkisi üç kiloqram hesab olunan ölçü vahidi. Səhv səcdəsi: Namazda səhvən edilən yanlışlıqlar üçün namazdan sonra edilən səcdə. Seyid: İmam Əli(ə) və xanım Fatimə(ə)-ın nəslindən olan şəxs. Tərtib: Namazdan sonra zikr, dua və Quran oxumaqla məşğul olmaq. Təqlid: Müctehidin fətvalarına əməl etmək. Talaq: Boşamaq, evlilik müqaviləsini xüsusi qaydaya əsasən pozmaq. Bain talağı: Kişinin yenidən nikah etməmiş öz qadınının almağa haqqı olmayan talaq. Xül talağı: Ərinə meyli olmayan, öz mehriyyəsini və ya başqa malını ona bağışlayaraq boşanmaq istəyən qadının talağı. Rici talaq: İddəsi çıxmamış qadının ərinin yanına dönməsinə haqq ve- rən talaq. Təvaf namazı: Həcc və ümrə mərasimlərində Kəbə evini təvaf etdikdən sonra qılınan iki rükət namaz. Təharət: Təmizlik, dəstəmaz almaq, qüsl vermək, təyəmmüm etmək. Təkbirətül-ehram: Namaza başlamaq məqsədi ilə deyilən “Allahu əkbər” – zikri. Təlqih: Kişinin spermasını qadının bətninə köçürmək. 405
Tərtibi qüsl: Qüsl niyyəti ilə əvvəlcə baş və boynu, sonra sağ tərəfi, da- ha sonra isə sol tərəfi yumaq. Tərtibi dəstəmaz: Dəstəmaz niyyətilə üzü əlləri yumaq, başa və ayaqla- ra məsh çəkmək. Təsəttür: Özünü örtmək, örtünmək, islami geyimə əməl etmək. Təsmiyə: Allah-taalanın adını dilə gətirmək, “Bismillahir-Rəhmanir- Rəhim” – demək. Təşrih: Ölülərin bədənini tibbi və digər məlumatlar əldə etmək məqsə- dilə yarmaq. Təzkiyə edilmiş: Şəriət qaydası ilə kəsilmiş heyvan. Ümrə: Allahın evini ziyarət etmək, Kəbə evində yerinə yetirilməsi vacib olan bəzi əməllər, müəyyən şərtlər daxilində yetkinlik yaşına çatmış hər bir insana ömründə bir dəfə vacib olan əməl. Ümrə iki qismə bölünür:
yerinə yetirilir. Bu iki qismin keyfiyyəti və fərqləri haqda əlavə məlumat əldə etmək istəyənlər “həccin hökmləri” bölümünə müraciət edə bilərlər. Fəqir: Yoxsul, möhtac, ehtiyacı olan, özünün və ailəsinin illik dolanışı- ğına sahib olmayan şəxs. Fətva: Şəriət məsələlərində müctehidin nəzəri. Fəcr: Sübhə yaxın günəş doğmamışdan qabaq üfüqün gündoğan tərəf- dən görünən ağartı, dan yerinin sökülməsi. Fəcri-kazib: Birinci fəcr, sübh azanına yaxın şərqdə, şaquli şəkildə gö- rünən ağartı. Fəcri-sadiq: İkinci fəcr, birinci fəcrdən sonra üfüq boyu görünən ağartı, sübh azanının vaxtı. “Fitr” bayramı: Mübarək Ramazan bayramı, Şəvval ayının ilk günü. Fitrə: “Fitr” bayramı günü bayram münasibətilə fəqirlərə verilməsi və yaxud zəkatın xərc ediləcək yerlərində xərclənməsi lazım olan 3 kq buğda, arpa və ya onların miqdarında pul.
müsəlman ata-anadan doğulan və sonradan kafir olan şəxs. Fitriyyə: Fitrə zəkatı. Fi-səbilillah: Allah yolunda görülən iş, məscid, körpü, yol tikmək kimi bütün müsəlmanların faydalanacağı iş. Xüms: Beşdə bir, xüsusi yerlərdə xərclənməsi lazım olan yeddi şeyin beşdə biri. Xovf (qorxu) namazı: döyüş və bu kimi hallarda qılınan namaz. Heyz: Aybaşı qanı. 406
Şəriət hakimi: İslam hökmlərini icra məqamında olan müctehid və yaxud onun nümayəndəsi, başqa sözlə, islami ölçülərə görə hökmü keçərli olan müctehid və yaxud onun nümayəndəsi.
barmaqlarının ucuna kafur sürtmək. Cahil: Bilməyən (şəriət hökmlərindən xəbəri olmayan). Qasir cahil (cahili-qasir): Məsələnin hökmünü bilmədiyinə görə günahı olmayan cahil, yəni, Allahın hökmünü öyrənməyə imkanı olmayan və yaxud özünü cahil bilməyən şəxs.
məsələləri öyrənməyə imkanı olduğu halda, tənbəllik edib öyrənməyən şəxs. Cəbirə: Yara və bu kimi zədələrin üzərinə sürtülən dərman və yaxud yaraların üzərinə bağlanan sarğı. Cəbirə qüslü: Bədən üzvlərində yara olduğu halda verilən qüsl. Cəbirə təyəmmümü: Təyəmmüm üzvlərində yara olduğu təqdirdə alınan dəstəmaz. Cəllal: İnsanın nəcisini yeməyə adət etmiş heyvan. Camaat namazı: İki və daha artıq adamın öz cərgələrindən birinə iqtida ilə qıldıqları namaz. Cəm kəffarəsi: Üç kəffarənin cəmi (60 gün oruc tutmaq, 60 fəqiri doy- durmaq və bir qul azad etmək). Cənabət: Cənabətli hal, bir şəxsdən spermanın çıxması və yaxud biri ilə cinsi əlaqədən sonrakı hal. Cima: Cinsi əlaqə. Cüalə: “kim mənin üçün filan işi görərsə, ona müəyyən bir mal verəcə- yəm” – deyə bildirilən qərar. Bu qərarı bildirənə “cail”, ona əməl edənə “amil” deyirlər.
beş nəfərdən ibarət camaatla qılınan iki rükət namaz. Cüz: Bir əməlin tərkib hissəsidir. Şaxis: Günorta vaxtını təyin etmək üçün yerə sancılmış ağac və s. Şəf namazı: Gecə namazından sonra qılınan iki rükət müstəhəb namaz. Şəri zibh: Heyvanları şəriətdə göstəriş verildiyi tərzdə kəsmək. Şükr səcdəsi: Allah-taalaya əta etdiyi nemətlər müqabilində şükr məq- sədi ilə alnı yerə qoymaq. Yüklə 2,57 Mb. Dostları ilə paylaş:
|