18
Alicənabların ən böyük dövləti qənimət, alçaqlığın dövləti isə
alicənabların xar olmasına səbəbdir.
Ağın artması ilə dözümlülük də artar.
Axirət, dünya ilə əldə olunar.
Azad insanlar fədakarlıqla qul edilirlər.
Allaha itaət və bəndəlik etmək üçün gecə oyaq qalmaq
övliyaların baharı və xoşbəxtlərin bağıdır.
Ağıllı insanın gümanı nadanın əminliyindən daha doğrudur.
Ağılsızların məqsədi (rəvayəti) nəql etmək, alimlərin məqsədi
isə onu dərk etməkdir.
Ağla kömək etmək üçün səxavətdən başqa bir şeydən imdad
istənilməsin.
Allah-Təala insanların batinini aşkar etdi. Allah onların gizli
sirlərindən və örtülü batinlərindən xəbərsiz deyildi. Lakin,
(bunu) onların hansının yaxşı işlər görmələrini sınamaq üçün
etdi. (belə etdi ki,) (bir) savab (yaxşı əməl) mükafat (bir) və
əzab (pis əməlin) cəza(sı) olsun!
Allah-Təala bu dünyada cəzalandırdığı mömin bəndəni
Qiyamət günü bir daha cəzalandırmaqdan daha həlim, daha ulu,
səxavətli və daha kəramətlidir (yəni Allah-Təala bu sifətlərə
malik olduğu üçün həmin bəndəni Qiyamətdə bir daha
cəzalandırmaz).
Aqil insanın sinəsi onun sirr sandığıdır.
Alçaq insanların işi nalayiq danışmaqdır.
Ağıl kamilləşəndə söz - danışıq azalar.
Alimdən cavabını bilmədiyi bir sualı soruşanda «bilmirəm»
deməyə utanmaz.
19
Allahın iblislə rəftarından dərs alın. Beləki, Allah-Təala onun
uzunmüddətli işini, yorucu zəhmətlərini bir anlıq təkəbbürə
görə batil etdi. O altı min il Allaha ibadət etmişdir və özü də
məlum deyil bunlar dünya illərindəndir, yoxsa axirət illərindən.
Allaha həmd edir, şeytanın qovulması və uzaqlaşdırılmasına
görə eləcə də onun tələ və hiylələrindən salamat qalmağa səbəb
olan işlərdən Allahdan kömək istəyirəm.
Allahın yaratdıqlarını gördüyü halda, Onun varlığına şəkk edən
şəxsə heyrət edirəm.
Allah-Təala ağlı qorumaq üçün şərabxorluğun tərk olunmasını
vacib etdi.
Ağıl sahibindən şücaətli bir kimsə yoxdur.
Allah qarşısında sizə ən vacib olan əməl Onun nemətinə şükr
etmək və Onun razılığına səbəb olan şeyləri hazırlamaqdır.
Allah-Təala bəndəyə bir nemət verəndə və bəndə öz qəlbində o
nemətin şükrünü edəndə, şükrünü dilinə gətirməmişdən qabaq,
həmin nemətin onun üçün artması vacib olur.
Ağılların ən sürüşkən yeri tamahların parıltısı altındadır.
Allahı azacıq da olsa tanımaq, dünyaya rəğbətsizliyə səbəb olar.
Allahı ən çox tanıyan insanlar ondan ən çox dilək diləyənlərdir.
Arifin üzü şad və gülər, qəlbi isə kədərli və qorxan olar.
Allahdan uzaq düşməyin qorxusundan ağlamaq ariflərin
ibadətidir.
Allahı Allahla, Peyğəmbəri risaləti ilə, ulul-əmri (əmr
sahiblərini) yaxşılıq, ədalət və xeyir əmələ əmr etmələri ilə
tanıyın.
Ağıl sahiblərinin böyük səylər, zənn və gümanlarının ona
çatmadığı Allah Pak və Ucadır.
20
Allah yaranan hər bir şeyi həmişə bilmişdir. Deməli, onun
əşyanı yaranmamışdan tanıması, onu yarandıqdan sonra bilməsi
kimidir.
(Allah) Yaratdıqlarındakı heyrətamiz şeylərə görə görənlər
üçün aşkar, izzətinin əzəmətinə görə isə düşünənlərin
təsəvvüründən gizlindir.
Allahdan başqa hər bir sahib, dildir.
Allah eşidəndir, ancaq eşitmə üzvləri ilə deyil.
Ağıl elm və təcrübə ilə artan şüurdur.
Ağıl təcrübələri yığıb qorumaqdır.
Allah-Təala suyu pak və pakedici yaratdı. Heç bir şey onun
rəngini, və ya dadını, ya da iyini dəyişməyincə onu nəcis etməz.
Allah-Təala imanı, şirkdən (Allaha şərik qoşmaq) təmizləməyi
vacib etdi.
Allah imanı şirkdən təmizləmək, namazı isə təkəbbürü
uzaqlaşdırmaq üçün vacib buyurmuşdur.
Allahdan qorx, hətta az olsada! Özünlə Allah arasında pərdə
(həya pərdəsi) saxla, hətta nazik olsa belə.
Allahdan qorxaraq təqvalı olmaqdan möhkəm yapışın. Çünki
təqvanın tutacağı möhkəm olan kəndiri və hündürlüyü göyə
ucalmış sığınacağı vardır.
Axirət əməli ilə dünya (malı) axtaran şəxs öz məqsədindən daha
da uzaqlaşar.
Allahın əzəmətini tanıyan şəxsə özünü böyük hesab etmək
yaraşmaz. Çünki Allahın əzəmətini tanıyan şəxslərin ucalığı
onun qarşısında təvazökar olmalarıdır.
Allaha təvəkkül hər pislikdən xilas olmağın və hər
düşmənçilikdən qorunmağın səbəbidir.
21
(Allahdan) Uğur (qazanılmasına kömək və qayğısı) olmadan
heç bir səy fayda verməz.
Allahın yaratdıqlarına şahidləri və Onun yer üzündəki dəlilləri
bizik. Biz o kəslərik ki, Allah-Təala buyurub: «Beləliklə də sizi
orta bir ümmət etdik».
Allahın sizə vacib buyurduğunu səylərinizin məqsədinə çevirin
və sizdən istədiyi haqqını əda etmək üçün ondan kömək və uğur
diləyin.
Allah, imanı çirkdən təmizlənmək üçün, namazı təkəbbür və
lovğalıqdan uzaqlaşmaq və zəkatı (ehtiyacı olanlara) ruzi səbəbi
olmaqdan ötrü vacib buyurdu.
Allahın camaat üçün təyin etdiyi vacib əməllərin hüdud və
sərhədləri ən böyük vacib olan beş vəzifədir: namaz, zəkat,
həcc, oruc və vacib əməlin qoruyucusu olan imamət.
Allahın Peyğəmbəri (s) bizə əmr etdi ki, günah iş görənlərlə
qaşqabaqlı və sərt üzlə görüşün.
Allahın yalançıların əleyhinə etdiyi köməklərdən biri də
unutqanlıqdır.
Allaha and olsun! Səmadan yerə çırpılmağım və ya quşun məni
oğurlaması Allahın Peyğəmbəri (s) haqda yalan danışmaqda
mənə daha xoşdur.
Azğınları öz qulaqlarınıza hakim etməyin.
Aclıqla xəstəlik bir yerə sığışmaz.
Arzuların qısalığı və əməlin xalisliyi, dünyaya rəğbətin
olmamasına yəqinliyin dəlilidir.
Alimlərlə otur ki, elmin artsın, tərbiyə və ədəbin gözəlləşsin
ruhun paklaşsın.
Aza qane olun və özünüzü zəlil etməyin.
Dostları ilə paylaş: |