Microsoft Word ittht docx
Yüklə 0,64 Mb. Pdf görüntüsü
|
34
darəetmənin mexaniki və orqanik strukturlarının müqayisəsi Proseslər Mexaniki struktur Orqanik struktur Liderlik Tabe
olan rəhbərlərlə işçi problemlərinin müzakirəsində azadlıq hiss etmir, öz növbəsində, onların ideyaları və fikrləri ilə maraqlanmırlar Rəhbərlərlə tabe olan arasında başa düşülən inam və etimad daxildir. Rəhbərlər onların ideya və
fikirləri ilə
maraqlanır, həmçinin öz növbəsində onların iş problemlərinin müzakirəsində sərbəstdir
Təşkili və onun məqsədləri haqqında qorxu və
sanksiyaların qorxusu
ə məkdaşlar arasında mənfi
münasibətlər yaradır ki, bu da iqtisadi motivləri daxildir. Təşkili və onun məqsədləri haqqında əlverişli münasibətləri iştirak metodları vasitəsilə motivlərin tam diapazonu əhatə edir. Ə
Məlumatlar yuxarıdan aşağı istiqaməti üzrə gəlir və təhrif olaraq yanlışlığa doğru meylli olur Məlumat
- yuxarı,
aşağı, horizontal istiqamətdə təşkili üzrə sərbəst şə kildə daxil olur.
Məlumat dəqiq və kələksizdir qarşılıqlı əlaqə Qapalı və məhdudlaşdırılmış. Tabe olan idarəetmənin metodlarına və fəallığın məqsədlərinə az təsir edirlər Açıq və geniş. Rəhbərlər və tabe olan hədəflərə, metodlara və idarəetmənin fəallığına təsir edə bilərlər Qərar qəbul Nisbətən mərkəzləşdirilmişdir. Yalnız təşkilatın rəhbərliyi ilə həyata keçirilir Nisbətən sərbəst. Bütün
səviyyələrdə qrup
prosesi vasitəsilə həyata keçirilir Məqsədin qurulması Təşkilatın rəhbərliyi həyata keçirir, qrup halında iştirakı istisna edilmir Yüksək, real məqsədlərə qrup halında iştirak
Mərkəzləşdirilmiş. Nöqsanların qeydə alınması və təxsirkarlar haqqında qiymətləndirmə Təşkili üzrə
bölüşdürülüb. Özünüidarəetmə və problemlərin həlli diqqət istiqamətlənir
darə edənin passiv iştirakı, təşkilatın insan resurslarının inkişafını etibar etmirlər Təşkilatın insan resursları ilə tam etibarli şəkildə təcrübə toplamaq vasitəsilə inkişafında fəal iştirak
. Mexaniki modeli idarəetmədə bürokratik, iyerarxiya adlandırırlar. Belə struktur çoxsaylı normalara və davranış qaydalarına, mədəni iyerarxlarla idarəsinin əmək bölgüsünün yüksək dərəcəsi ilə səciyyələnir.
35
Mexaniki model - təşkilat planlaşdırmasıdır, hakimiyyətə və işlərin yüksək ixtisaslaşmasına mərkəzləşdirilmiş qaydaların və prosedurların geniş istifadəsi ə sasında istehsalın və effektivliyin yüksək səviyyəsinin məqsədlərini özündə birləşdirir. Planlaşdırma və idarəetmə XX əsrin birinci yarısında inzibati məsələlərdən biri kimi təşkilatın strukturunun formalaşmasına həsr edilmiş bir çox yeni metodları meydana gəlmişdir. Rəhbər idarəedici subyekti idarəetmə prosesinin həllində öz vəzifələrinin prinsiplərini müəyyənləşdirirlər. Fayolun bir sıra prinsipləri Fransada olan böyük kömür şirkətinin idarəetməsində faydalı olmuşdur
18 . Bu prinsiplərdən bəziləri idarəetmənin funksiyasına aid edirlər, onlardan dördü mexaniki modelə aiddirlər. 1.
xtisaslaşma prinsipi. Fayol individlərdən istifadə və işçilər qrupları üçün ixtisaslaşmanı əhəmiyyətli hesab edirdi.
Elmi menecment ixtisaslaşmanın artırılması işinin bir sıra metodlarını təklif edib.
Bu metodlara işçi standartları, işlərin düzgün yerinə yetirilməsində davranış həcmləri aiddir. 2.
Bir istiqamətlilik prinsipi.
Bu iş prinsipinə uyğun olaraq ixsisas üzrə qruplaşdırılmış mühəndislər, mühasiblər və sair idarəetmə subyektləri isxisasları üzrə istiqamətləndirilir.
Bu prinsip uyğun ən yaxın olan təsisat əsası olan funksional əsasdır. 3.
Hakimiyyət və məsuliyyət prinsipi.
Fayolyanın fikrincə, rəhbərə ona qoyulmuş vəzifələrin icrası üçün əhəmiyyətli hakimiyyətə sahib olmalıdır.
Çünki ali səviyyəli rəhbərin vəzifələri xeyli təşkilatın gələcəyi üçün daha vacibdir. Bu prinsipin tətbiqi hakimiyyətin mərkəzləşdirilməsi üçün əsas edir. Hakimiyyətin mərkəzləşdirməsi yalnız ən yüksək administrasiyada məsuliyyətli deyil, həm də ona görə ki, o öz səviyyəsində daha çox mürəkkəb işi yerinə yetirir, çox işçi cəlb edilib onların əlaqələndirilməsini həyata keçirir. 4.
Baxılan üç prinsipin yerinə yetirilməsi təbii nəticəsi olaraq üst hakimiyyətdən ən aşağı səviyyəyə qədər yerləşmə üzrə icrasının zəncirinin təbii nəticəsidir.
Skalyar zənciri təşkilatda bütün vertikal 18
Anri Fayol “Ümumi sənaye idarəetməsi” 1916 səh 12
Yüklə 0,64 Mb. Dostları ilə paylaş:
|