Microsoft Word isk?ND?Rnam?-S?R?Fnam?-nizami doc



Yüklə 2,84 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə107/113
tarix25.06.2018
ölçüsü2,84 Mb.
#51331
1   ...   103   104   105   106   107   108   109   110   ...   113

                                                                                                            

435


idilər. Burada həmçinin zənci qoşunların çoxluğu və rumlu qoşunların azlığı

da ifadə edilmişdir. 




                                                                                                            

436


119

                                Əqiqlər şəvədən qalamış ocaq, 

                                    Zəncilər od tutub, kül qalmış ancaq. 

Əqiq - qırmızı rumlular, şəvə isə qara zəncilərdir. Yəni rumlular zənciləri 

qalayıb yandırdılar. 

120

                               Qarğalar ağ şahin əlində əsir. 



Yəni İskəndər zəncilərə qalib gəldi. 

121 


                                İnsanın yükünü çəkən hər hammal,  

                                    Ya çıraq daşıyır, yaxud ipək mal. 

Həbəşlər gah qalib gəlir, gah məğlub olurdular. Lakin bu halların ikisi də, 

hammalın  müştərisi  kimi  təsadüfdən  asılı  olurdu.  Yəni  hammalın  daşıdığı

mal  özününkü  olmadığı  kimi,  həbəşin  qələbəsi  də  onun  müvəffəqiyyəti 

sayılmazdı. 

122

                                 Göy üzü geyərkən lacivərd paltar, 



                                       Hər kəsə lacivərd paltar hazırlar. 

Lacivərd        -  tünd  göy,  həm  də  matəm  rəngi  sayılır.  Yəni  lacivərd 

rəngində olan göylər insanlar üçün də o rəngdə matəm paltarı biçər. Deməli, 

göylərin, fələyin qəza-qədərindən yaxa qurtara bilməzsən,  

123 


                                Çox danə görərsən bu dəyirməndə,  

                                     Növbətlə üyüdür unu hər bəndə. 

Yəni dünya dəyirmanında dən, sərvət çoxdur. Hər kəs öz dənini növbətlə 

o  dəyirmanda  üyüdüb  faydalanır.  Demək,  rumlular  da  öz  növbələrində  bu 

dünya dəyirmanından istifadə etdilər. 

124


                                 Həndəsi hərflər, cizgili xətlər, 

                                       Bildirir sənindir şanlı bir zəfər. 

Yəni  həndəsi  xəttin  hərfləri  göstərir  ki,  sən  qalibsən.  Həndəsi  xətt  -

Ərəstunun  atasının  İskəndərə  vermiş  olduğu  qalibiyyət  və  məğlubiyyət 

cədvəlinə işarədir. 

125


                                Şah içdiyi camın hər damcısından,  

                                     Mühəndis əkirdi gözəl bir fidan. 

Yəni  şah  şərab  içdikcə  falçı  mühəndis  bir  ümid  ağacı  əkirdi,  ona  gözəl 

vədlər verirdi. 

126

                                 Qasidə tapşırdı bir top, bir çıvkan, 



                                        Bir çuval küncüd də verdi ərməğan. 

Qədimdə  İnsanlar  bir-birilə  məktub  əvəzinə  əşya  göndərər  və  öz 

fikirlərini onların vasitəsilə bir-birinə çatdırardılar. Buna əşya yazısı deyilir. 

Əlifba icad edilməmişdən qabaq bu, əsas yazı formalarından biri olmuşdur. 

127 

                                          



Küncüddən çox olsa Dara qoşunu, 

                                     Mənim də quşlarım dənləyər onu. 




                                                                                                            

437


                                     Üzərlik doldurdu kiçik çuvala

                                     Qasidə verincə dedi: "Çıx yola!" 




                                                                                                            

438


El  arasında üzərliyi  bədnəzərdən qorunmaq üçün  yandırarlar. Lakin  son 

dərəcə  acı  olduğu  üçün  quşlar  onu  yeməz.  Dara  İskəndərə  küncüd 

göndərmişdi;  İskəndər  dedi  ki,  onu  mənim  quşlarım  yeyər,  yəni  sənin 

qoşununu mənim əsgərlərim yox edər. İskəndər isə Daraya üzərlik göndərdi 

və bununla demək istədi ki, mənim qoşunumu düşmənin quşları yeyə bilməz. 

128 


                                              

Mən onu içərsəm verər səadət, 

                                       O məni yeyərsə doğar fəlakət. 

Yəni mən şərabı içsəm, o, qəlbimə hərarət və işıq saçar, o məni yesə, yəni 

bərk sərxoş edib məni öldürsə, qismətim torpaq olar. 

129 


                                               

Keyxosrov dünyadan edərkən səfər, 

                                       Cavahir camından vermişdi xəbər. 

İran  mifologiyasında  Keyxosrovun  gövhər  bir  camı  varmış  ki,  dünyanın 

bütün  hadisələri,  həm  keçmiş  və  həm  də  gələcək  onda  əks  edilirmiş.  Yəni 

Keyxosrov  ölərkən  Daranın  əhvalını  öz  camında  görüb,  əvvəlcədən  xəbər 

vermişdi. 

130 


                                               

Elə iş görmə ki, doğsun sənə kin

                                        Dəmirə tez təsir etsin sükahin. 

Əslində sükahin deyil, segahəndir. Bu, sirkə ilə dəmirdən hazırlanan bir 

boyadır. Pas salmiş dəmiri sirkə yeyər. 

l3l  


Qızıl öz vəznini versə arpaya 

                                    Qızıl qiymətiylə çıxar ortaya. 

Yəni  sən  qızılsan,  İskəndər  arpadır.  Əgər  sən  özünü  İskəndərlə  bərabər 

etsən, dəyərsiz arpaya qızıl dəyərini vermiş olarsan; belə ki, qızılın arpa kimi 

çəkilməsi arpanı qızıl qiymətinə qaldırır. 

132


                               Tox ilə ac kabab yesə bir yerdə, 

                                     Tox adam kababdan düşəcək dərdə. 

Yəni  ac  adam  kabab  tikələrinin  irilərini,  yağlılarını  yeyəcək,  tox  isə  bu 

iştahdan məhrum olduğu üçün dərd çəkəcəkdir. 

133

                                Harada görünmüş aciz bir yunan, 



                                      Belə bir gəmini çıxarsın sudan? 

Yəni  bir  rumluda  haradan  o  qədər  güc  ola  bilər  ki,  gəmini  dənizdən 

çıxarıb qovsun? Burada dəniz İran məmləkətinə, gəmi də Daraya işarədir. 

134


                               Dilini bağla ki, əldə qalsın baş, 

                                     Dil quru olarsa, boğaz olmaz yaş. 



Quru dil - susmaq, yaş boğaz isə başın kəsilib qana bulaşması deməkdir. 

Yəni dilini saxla ki, boğazından qan axıdılmasın. 

135 

                                           



Qan ilə islanmış dilsiz bir başdan, 

                                     Şübhə yox, yaxşıdır başsız bir insan. 




Yüklə 2,84 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   103   104   105   106   107   108   109   110   ...   113




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə