Microsoft Word cobanli elshad docx
Yüklə 0,86 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 3.2. Respublikada istehsal olunan neft m əhsullarının itkil ərinin azaldılması v ə i şl ənmi ş ya ğların keyfiyy
75 Cədvəl 3.3 Нефтлярин ады Юзлцлцк Юзлцлцйцн нисбяти Е 100 Е 50
Е 50
: Е 100
Йцнэцл Гарачухур 2,2
11,5 5,2
Йцнэцл Биби-Щейбят 2,2
16,2 7,36
Аьыр Биби-Щейбят 2,2
18,3 8,3
Аьыр Балаханы 2,2
21,4 9,7
Нефт емалы сянайесиндя нефт мящсулларынын юзлцлцйцнц хцсуси стандарт жищазларла тяйин едирляр. Бу жищазлар ясас етибариля ики йеря бюлцнцр: 1. капилйар вискозиметрляр – Оствалд-Пинкевич; 2. техники вискозиметрляр – Енглер, Сейболт вя башга жищазлары.
Оствалд-Пинкевич жищазы иля юзлцлцйцн тяйини Елми-тядгигат ишляриндя, еляжя дя айры-айры апаратларын, бору кямяринин вя насосларын щесабланмасында нефт мящсулларынын юзлцлцйц капилйар вискозиметр- лярля тяйин едилир. Беля щалларда мящсулун юзлцлцйц мцтляг ващидлярля (кинематикдя – стокс, динамикдя – пуаз иля) ифадя олунур. Оствалд-Пинкевич вискозиметри У-шякилли боружугдан ибарятдир. Юзлцлцк тяйин едилян заман вискозиметр +20 0 С ± -0,1 0 температурда щазырланмыш щамам ичярисиндя 10 дягигя сахландыгдан сонра вискозиметрдя олан йаьына жизэисиндян б жизэисиня гядяр ахма мцддяти юлчцлцр. Кинематик юзлцлцк ашаьыдакы формул иля щесабланыр: τ ν K =
бурада, К – вискозиметрин коефисиенти;
τ - йаьын ахма мцддятидир. Мцяййян щяжмдя майенин ахма мцддятинин, ейни щяжмдя суйун стандарт шяраитдя ахма мцддятиня олан нисбятиня нисби юзлцлцк дейилир. Нефт сянайесиндя нисби юзлцлцкдян эениш истифадя олунур. Юзлцлцк адятян техники вискозиметрля тяйин едилир. Айры-айры йерлярдя мцхтялиф системли вискозиметрлярдян истифадя олунур. Ян чох ишлядилян вискозиметр Енглер жищазындан ибарят олан вискозиметрдир.
76 Cədvəl 3.4 Тязйиг кг/см 2 иля Су Минерал йаь 0 0
75 0 С 25 0 С 100 0 С 1 1,0
1,0 1,0
1,0 1000
0,92 1,08
23 4,3
2000 0,96
1,16 280
15
Юзлцлцйцн температурдан вя тязйигдян асылылыьы
Гатышыьын юзлцлцйц. Мцхтялиф юзлцлцклц йаьлары гатышдырдыгда гатышыьын юзлцлцйц щямишя орта ядяди юзлцлцкдян ашаьы олур. Гатышыьын юзлцлцйцнц щесабламаг цчцн мцхтялиф емпирик формуллардан вя жядвяллярдян истифадя олунур. Бу жядвяллярдян даща чох йайыланы Молин-Гурвич жядвялидир. Бу жядвял А вя Б адландырылан, юзлцлцйц 5 ,
0 20 = E вя
60 0 20 = E олан
ики йаь гатышыьынын тяжрцбя йолу иля тапылмыш юзлцлцйц ясасында дцзялдилмишдир (жядвял 3.5). Гарышдырылан йаьлар 0-100%-я гядяр мцхтялиф нисбятлярдя (щяжмжя) эютцрцлмцшдцр. Жядвялдян нежя истифадя етмяк лазым олдуьуну айдынлашдыраг. Тутаг ки, 1,5:1 нисбятиндя гарышдырылмыш, юзлцлцкляри уйьун олараг Е 20 =60 вя Е 20 =32,0 олан ики йаьын гарышыьынын юзлцлцйцнц тяйин етмяк лазымдыр. Молин-Гурвич жядвялиндя Е 20 =6,0 олан йаь 63,7% йцксяк юзлцлцклц вя 36,3 алчаг юзлцлцклц гарышыгдан ибарят сайылыр. Бу гайда иля Е 20 =32 олан йаь ися щямин жядвяля эюря 92,1% йцксяк юзлцлцклц вя 7,9 ися алчаг юзлцлцклц гарышыг щалында тясяввцр едилир. Беляликля, ади гарышма гайдасындан истифадя едяряк, гарышыьын тяркибиндя йцксяк юзлцлцклц компонентин фаиз иля мигдарыны тяйин едирик:
% 06 , 75 100 1 , 92 40 7 , 63 60 = ⋅ + ⋅ =
лцйц Молин-Гурвич жядвялиня эюря 10,0 оларса, щямин (75,06%) йаьын юзлцлцйц
77 7 , 10 100
021 , 0 6 , 73 06 , 75 0 , 10 20 = ⋅ − + = E
олар. Cədvəl 3.5 Е 0
%-ля 0,01 Е
0 -йя
дцшян фаиз фярги
Е 0 Б, %-ля 0,01 Е
0 -йя
дцшян фаиз фярги
Е 0 Б, %-ля 0,01 Е
0 -йя
дцшян фаиз фярги
1,5 0,0
1,40 8,0
69,3 0,024
26,0 89,0
0,0050 1,6
12,0 0,80
8,5 70,0
0,024 28,0
90,1 0,0050
1,7 19,2
0,52 9,0
71,7 0,020
30,0 91,1
0,0050 1,8
24,0 0,40
9,5 72,7
0,018 32,0
92,1 0,0045
1,9 27,9
0,34 10,0
73,6 0,016
34,0 93,0
0,0040 2,0
30,9 0,19
11,0 75,7
0,015 38,0
94,6 0,0035
2,5 39,4
0,14 12,0
76,7 0,014
40,0 95,3
0,0030 3,0
45,5 0,11
13,0 78,1
0,012 42,0
95,9 0,0030
3,5 50,4
0,08 14,0
79,3 0,011
44,0 96,5
0,0025 4,0
54,0 0,070
15,0 80,4
0,010 46,0
97,5 0,0025
4,5 57,4
0,050 16,0
81,5 0,009
48,0 97,5
0,0025 5,0
59,8 0,040
17,0 82,5
0,008 50,0
98,0 0,0020
5,5 61,8
0,038 18,0
83,4 0,008
52,0 98,8
0,0020 6,0
63,7 0,032
19,0 84,2
0,008 54,0
98,4 0,0020
6,5 65,3
0,023 20,0
85,0 0,0075
56,0 99,2
0,0020 7,0
66,7 0,026
22,0 86,5
0,0065 58,0
99,8 0,0020
7,5 68,0
0,26 24,0
87,8 0,0060
60,0 100,0
0,0020
3.2. Respublikada istehsal olunan neft məhsullarının itkilərinin azaldılması və işlənmiş yağların keyfiyyətinin ekspertizası Neft məhsullarının qənaetli istifadəsi ölkənin istilik-energetika kompleksinin intensivləşdirməsinin, onun effektivliyinin artırılmasının mühüm vasitəsidir. Bununla belə neft məhsullarının daşınması, qəbulu, verilməsi, saxlanması və istismarı prosesində itkilər hələ də nəzərəçarpacaq dərəcədəir və iki əsas qrupa bölünürlər: buxarlanma nəticəsində olan və birləşmələrin sıx olmamasına görə sızmalar nəticəsində baş verən itkilər. Buxarlanmadan olan itkiləri azaltmaq üçün hermetik
Yüklə 0,86 Mb. Dostları ilə paylaş:
|