Microsoft Word CelilovaElnure260az docx

80 

 

böyük özəl sektor yatırımı olacaq.Petkim Əliağa Kompleksində inşa ediləcək emal 

zavodu illik 10 milyon ton xam neft emal etmək gücünə sahib olacaq. Müəssisənin 

yaradılması  işlərinə  2008-ci  ildə  "Petkim"in  nəzarət-səhm  paketinin  ARDNŞ-

Turcas  qrupuna  keçməsindən  sonra  start  verilmişdır.  Həmin  il  Ekoloji  Təsirin 

Qiymətləndirilməsi  ilə  bağlı  edilən  müraciət  2009-cu  ilin  dekabr  ayında  müsbət 

cavablandırılmış, 2010-cu ilin iyun ayında isə Enerji Bazarını Tənzimləmə Qorumu 

tərəfindən lisenziyalaşdırma işləri başa çatmışdır. 

Egey  Neft  Emalı  Zavodu  ilk  dövrlərdə  yüngül  və  ağır  nafta  məhsullarıyla 

"Petkim"in  xammala  olan  ehtiyaclarını  ödəyəcək,  digər  tərəfdən  isə  hələ  idxal  ilə 

qarşılanan    ultra  aşağı  kükürdlü  dizel,  maye  qaz,  aviasiya  yanacağı,  ksilollar  kimi 

digər neft məhsulları tələbatının   əhəmiyyətli hissəsini qarşılayacaq. 

Müəssisənin yaradılması "Petkim"in xammal təhlükəsizliyini təmin etməklə yanaşı, 

emal ilə neft kimyası arasında inteqrasiya yaradacaqdır. Egey Neft Emalı Zavodun-

da  istehsal  Avropa  Birliyinin  neft  məhsullarının  keyfiyyəti  ilə  bağlı  standartlarına 

cavab verəcək, eyni zamanda ekoloji cəhətdən zərərsiz  məhsulların istehsal etdiyi 

texnologiyalara sahib olacaq. 

Təməlinin 2011-ci ilin son rübündə qoyulması planlaşdırılan Egey Neft Emalı Za-

vodunun 2015-ci ildə istifadəyə verilməsi nəzərdə tutulub. 

Azərbaycanda  neft  sənayesi  inkişaf  tapdıqca  burada  adekvat  olan  sahəvi  servis 

strukturları formalaşmışdır.Hasilat üçün lazlm olan maşın və avadanlıqlar istehsalı, 

yardımçı  və  xidmətedici  sahələrin  təşkili,  emal  təchizat  müəssisələri,  elmi-texniki 

kadr  potensialınınş  istehsalı  bütün  dövriyyədə  əhatə  edən  müvafiq  qurumların, 

yolların,  kommunikasiya  xətlərinin,  rabitə,  mühafizə  təşkilatlarının  yaradılması 

müvafiq infrastruktur seqmentlərindəndir. 

Azərbaycan  neft  sektorunda  bağlanmış  beynəlxalq  neft  kontraktları  ölkə 

iqtisadiyyatında,  onun  sosial-iqtisadi  inkişaf  perspektivində  mühüm  yer  tutur. 

Qədim  neft  tarixinə  malik  Azərbaycanda  neft  sənayesinin  sahəvi    şəbəkisini 

ə

laqələndirən  ənənəvi,  mobil  infrastrukturu  mövcuddur.  Xəzərin  yeni  nəhəng  neft 

potensialı  ilə  yanaşı,  bu  əhəmiyyətli  infrastrukturun    müəyyən  struktur 

komponentlərinin  universal  standartlara  və  müasir  industrial  tələblərə  cavab 

---

81 

 

verməməsi,  modifikasiya  ehtiyaclılığı  bağlanmış  neft  kontraktları  çərçivəsində 

hazırki zamanda ondan dolğun və səmərəli istifadədə məhdudiyyətlər yaradır. Belə 

vəziyyətdə  neft  kompaniyaları  neft  maşınqayırma  avadanlıqlarına,  spesifik  mal-

material  qiymətliləri  və  müəyyən  sahəvi  servis  şəbəkəsi  xidmətlərinə  olan 

ehtiyaclarını müvafiq olaraq xarici bazarlar vasitəsi ilə təmin edirlər. 

Respublikanın  neft-qaz  maşınqayırması  avadanliqları  istehsal  edən  müəssisələrin 

potensial  imkanları  yetərlidir. stehsal  zəifliyində  başlıca  səbəb  həmən  zavodların 

universal standartlara uyğun olan məhsullar buraxılışını təmin etməmələridir.Məhz 

buna  görə  də,  müasir  mərhələdə  maşınqayırma  zavodlarının  qarşısında  neft-qaz 

avadanlıqlarının  istehsalının  keyfiyyətinin  artırılması,  beynəlxalq  sertifikatlarda 

təcəssüm  olunan  məhsullar  buraxılması  problemi  kəskin  dayanır.  Bu  baxımdan 

həmən  zavodlara  lazımi  investisiyaların  yönəldilməsini  təmin  etməklə  onların 

modifikasiyasına və dirçəldilməsinə nail olmaq mümkündür. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Azərbaycan iqtisadiyyatında neft və qazın rolu haqqında ümumi məlumat 

 

llər 

Neft 

hasilatı 

(qaz 

konden.daxil  olmaq-

la)  

o cumlədən: 

---

82 

 

 

 

quruda 

dənizdə 

1992 

11 084 

2 000 

9 084 

1993 

10 295 

1 974 

8 321 

1994 

9 563 

1 785 

7 778 

1995 

9 161 

1 624 

7 537 

1996 

9 100 

1 575 

7 525 

1997 

9 071 

1 563 

7 509 

1998 

11 424 

1 578 

9 846 

1999 

13 807 

1 526 

12 282 

2000 

14 017 

1 511 

12 506 

2001 

14 909 

1 596 

13 313 

2002 

15 334 

1 561 

13 773 

2003 

15 381 

1 630 

13 751 

2004 

15 549 

1 707 

13 842 

2005 

22 214 

1 755 

20 459 

2006 

32 268 

1 782 

30 486 

2007 

42 598 

1 767 

40 831 

2008 

44 514 

1 799 

42 715 

2009 

50 416 

1 781 

48 635 

2010 

50 838 

1 715 

49 123 

2011 

45 626 

1 768 

43 858 

2012 

43375 

1724 

41651 

2013 

43457 

1712 

41745 

 

Azərbaycanda qaz  hasilatı, mlyn. kub m 

llər 

Təbii qaz-  cəmi 

   o cümlədən:   

səmt qazı  

təbiət qazı 

---