II. Hakimin qərarı olmadan polis əməkdaşı mənzilə orada yaşayanların iradəsi ziddinə
aşağıdakı əsaslardan birinin olduğu barədə dəqiq məlumatı və ya əsaslı şübhələri olduğu
halda qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada daxil ola bilər:
xxvi[26]
1) mənzildə şəxsiyyət əleyhinə ağır cinayətin və ya xüsusi təhlükəli dövləti cinayətin
törədilməsi;
2) cinayət törətmiş, həbsdən və ya cəzaçəkmə müəssisələrindən qaçmış şəxsin həmin
mənzildə gizlənməsi;
xxvii[27]
3) cinayət törətmiş şəxsin bilavasitə "isti izlərlə" təqib edilməsi;
4) mənzildə insan meyitinin olması;
5) mənzildə insan həyatı və ya sağlamlığı üçün real təhlükənin olması, habelə
Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə əsasən cinayət məsuliyyətinə səbəb ola bilən
əxlaqsız hərəkətlərin edilməsi.
III. Məhkəmənin (hakimin) qərarı və ya bu maddənin 1 və 2-ci hissələrində göstərilmiş
hallardan və əsaslardan hər hansı biri olmadan mənzil toxunulmazlığı hüququnu
məqsədəuyğunluq, müvəqqəti zərurilik və ya digər mülahizələrlə məhdudlaşdırmaq
qadağandır.
IV. (Çıxarılıb)
xxviii[28]
V. Bu maddənin müddəaları fiziki və ya hüquqi şəxslərə məxsus qeyri-yaşayış
binalarına, tikililərə, torpaq sahələrinə və Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə
müəyyənləşdirilmiş digər obyektlərinə daxilolma hallarına da şamil edilir.
VI. Mənzil toxunulmazlığı hüququnun qanunsuz məhdudlaşdırılmasına yol vermiş
polis əməkdaşı Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyənləşdirilmiş
məsuliyyət daşıyır.
M a d d ə 2 5 .
Mənzil toxunulmazlığı hüququnun məhdudlaşdırılması ilə bağlı
polis əməkdaşının vəzifələri
I. Mənzil toxunulmazlığı hüququnun məhdudlaşdırılması ilə bağlı səlahiyyətlərini
həyata keçirən polis əməkdaşı:
1) Bu Qanunun 24-cü maddəsinin 1-ci və 2-ci hissələrində göstərilmiş hallar və əsaslar
olmadan mənzilə orada yaşayanların iradəsi ziddinə əsassız daxil olmamalıdır;
2) mənzilə daxil olmazdan əvvəl orada yaşayan və ya müvəqqəti qalan başqa şəxsə
mənzilə daxilolmanın əsaslarını bildirməlidir;
3) mənzilə daxilolma ilə əlaqədar mənzildə yaşayan şəxsə onun hüquqlarını, həmin şəxs
mənzilə daxil olmağa icazə vermədikdə isə onun qanuna zidd hərəkət etdiyini izah
etməlidir;
4) mənzilə orada yaşayanların iradəsi ziddinə daxilolma zamanı zəruri müdafiə və ya
son zərurət halları istisna olmaqla, təhlükəsiz üsul və vasitələrdən istifadə etməli, mənzildə
olan şəxslərin şərəf və ləyaqətinə, həyatı və sağlamlığına, mülkiyyətinə hörmətlə yanaşmalı,
zərurət olmadan zərər vurulmasına yol verməməlidir;
5) mənzilə orada yaşayanların iradəsi ziddinə daxilolma faktını Azərbaycan
Respublikasının
qanunları
ilə
müəyyənləşdirilmiş
qaydada
təxirəsalınmadan
protokollaşdırmalı və müvafiq polis orqanında qeydiyyatdan keçirməlidir;
6) (çıxarılıb)
xxix[29]
7) mənzilə daxilolma ilə əlaqədar mənzildə yaşayanların şəxsi və ailə həyatının ona
məlum olmuş hallarını açıqlamamalıdır.
xxx[30]
II. Polis əməkdaşı mənzil toxunulmazlığı hüququnun məhdudlaşdırılması ilə bağlı
Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyində nəzərdə tutulmuş digər vəzifələri yerinə
yetirməlidir.
xxxi[31]
M a d d ə 2 6 .
Polis tərəfindən fiziki qüvvənin, xüsusi vasitələrin və ya odlu silahın
tətbiqi
I. Polis əməkdaşı onun qanuni tələblərini icra etməyən hər hansı şəxsə qarşı yalnız
aşağıdakı hallarda fiziki qüvvə tətbiq edə bilər:
1) hazırlanan və ya törədilən cinayətin qarşısı alındıqda;
2) inzibati xətanı və ya cinayət törədən şəxs tutulduqda;
xxxii[32]
3) hər hansı hüquqpozmanın törədilməsində güc işlədildikdə.
II. Polis əməkdaşı onun qanuni tələblərini icra etməyən hər hansı şəxsə qarşı xüsusi
vasitələri aşağıdakı hallarda tətbiq edə bilər:
1) insan həyatına və sağlamlığına real təhlükə yaradan basqın və ya digər zorakılıq
edildikdə;
2) qiyam və ya kütləvi iğtişaşlar baş verdikdə;
3) girov saxlanılan şəxs və ya zəbt olunmuş binalar, tikililər, qurğular, torpaq sahələri və
nəqliyyat vasitələri azad edildikdə;
4) yaşayış binalarına, habelə müəssisələrin, idarələrin, təşkilatların binalarına qrup
halında basqın dəf edildikdə;
5) müqavimət göstərən və ya insan həyatı və sağlamlığı, habelə mülkiyyət əleyhinə
cinayət törədən şəxs yaxalandıqda və ya qaçmağa cəhd göstərdikdə;
6) tutulan şəxs tərəfindən silahlı müqavimət göstərildikdə və ya göstərəcəyinə ehtimal
etməyə kifayət qədər əsas olduqda;
7) cinayət törədilməsində şübhələndiyinə görə tutulmuş, barəsində həbs qəti-imkan
tədbiri seçilmiş və ya müəyyən müddətə azadlıqdan məhrum etmə yaxud ömürlük
azadlıqdan məhrum etmə növündə cəzaya məhkum olunmuş şəxsin həbsdən qaçmasının
qarşısını aldıqda, habelə bu şəxsin qanunsuz azad edilməsi üçün kənar şəxslər tərəfindən
güc işlədildikdə;
xxxiii[33]
8) ictimai təhlükəli əməl törətmiş şəxsi tutub polisə gətirərkən onun müqavimət göstərə
biləcəyi və ya qaçma ehtimalı olduqda;
9) həbs olunanları müşayiət etdikdə;
10) şəxsin təhlükəli hərəkətləri ilə özünə və ya ətrafındakılara zərər yetirə biləcəyi
ehtimalı olduqda;
11) ictimai təhlükəli əməl törətmiş şəxs tutularkən onu binadan, nəqliyyat vasitəsindən
çıxmağa məcbur etdikdə;
12) sürücü öz hərəkətləri ilə insan həyatına və sağlamlığına real təhlükə yaratdıqda,
nəqliyyat vasitəsini dayandırmaq haqqında polis əməkdaşının aşkar olan dayanma tələbinə
tabe olmadıqda və onun saxlanılmasına başqa imkan olmadıqda (məcburi dayandırma
vasitələri).
III. 2-ci və 12-ci bəndləri istisna olmaqla bu maddənin 2-ci hissəsində nəzərdə tutulmuş
hallarda polis əməkdaşı xidməti itdən də istifadə edə bilər.
IV. Polis əməkdaşı Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyən edilmiş
qaydada aşağıdakı hallarda odlu silah tətbiq edə bilər:
1) bu maddənin 2-ci hissəsinin 1-ci, 2-ci, 3-cü və 4-cü bəndlərində nəzərdə tutulmuş
hallarda ictimai təhlükəli əməl odlu silah işlədilməklə törədildikdə;
2) bu maddənin 2-ci hissəsinin 7-ci bəndində nəzərdə tutulmuş hallar olduqda;