Microsoft Word antibohran-vidadi doc


Valyuta bazarlarının sabitliyin



Yüklə 2,85 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə64/69
tarix06.05.2018
ölçüsü2,85 Kb.
#42468
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   69

 
201
Valyuta bazarlarının sabitliyinə istiqamətlənmiş təkliflər. 
  Yeni  maliyyə  krizislərin  olmaması  və  ya  ola  biləcək 
krizislərin dərinləşməməsi baxımından valyuta bazarlarında görülə 
biləcək tədbirlər aşağıda vurğulanmışdır: 
• Pul əməliyyatlarına verginin aid edilməsi, 
• Məzənnənin  sabitləşdirilməsi  və  ya  məzənnə  limitlərinin 
təyin olunması, 
• Sərmayə bazarı əməliyyatları üçün ayrı, real bazarlar üçün 
ayrı məzənnələrin tətbiq olunması, 
• Beynəlxalq  bank  əməliyyatlarına  mənfəətin  və  sərmayə 
qaçışına maneə yaradılması, 
 
Böhranlara qarşı alınabiləcək makro tədbirlər. 
• Ümumiyyətlə  krizis  makro  iqtisadı  istiqrazsızlığın  ümumi 
bir  nəticəsidir.  Bu  səbəbdən  makro  iqtisadi  istiqrazın  təmin 
edilməsi əhəmiyyət daşıyır. Makro iqtisadi istiqrazın saxlanılması-
nın təməl şərtlərindən biri siyasi istiqrazın saxlanmasıdır,  
• Makro  iqtisadiyyatda  nizam,  etibar  və  istiqrazı  təmin 
edəcək reformlar mütləq həyata keçirilməlidir, 
• Maliyyə  və  pul  nizamını  saxlayacaq  ciddi  konstitusiya 
qanunları  qəbul  olunmalıdır,  sürdürülə  bilən  büdcə  əskiklikləri 
tanımlanmalı  və  bu  mövzuda  hökumətləri  bir-birinə  bağlayan 
konstitusiya qanunları tətbiq olunmalıdır, 
• Bu  mövzuda  Maastrichit  müqaviləsində  olan  büdcə 
kəsirlərinin  nisbətini  3%  keçməyəcəyi  bənzər  bir  qanunun  yer 
alması maliyyə intizamı və maliyyə cavabdehlik əxlaqı üçün vacib 
görülür, 
• Əhalinin ehtiyacdan borclanmaması üçün mütləq bir nizam 
qurulmalı və Avropa Birliyinə üzv ölkələrdə  Maastrichit müqavi-
ləsinin tələbi ilə hələ də tətbiq olunan əhali borclarının YDM 60% 
nisbətinin keçməyəcəyi,  buna bənzər konstitusiya qanunu ilə  qo-
runmalıdır.  Yüksək  faiz  siyasətinin  və  bunun  nəticəsi  olan  zəif 


 
202
iqtisadiyyatdan xilas olmanın əsaslarından biri əhalinin ehtiyacdan 
ə
lavə borclanmasının qarşısının alınmasıdır. 
• Vergi  sistemi;  tərəfzislik,  sadəlik,  ədalət,  ümumilik,  sabit-
lik,  təsir  etmə  qanunları  çərçivəsində  radikal  bir  şəkildə  yenidən 
nizamlanmalıdır.  Ölkəmizdə    vergidən  kənar  bazar  iqtisadiyyatını 
zəiflədəcək tədbirlər qarşı tədbirlər görülür. 
• Elasitik  məzənnə  sistemi  valyuta  bazarlarında  yaranacaq 
spekulyativ  hücumlara  qarşı,  bir  qalxan  vəzifəsini  yerinə  yetirir. 
Elastik  məzənnə  sisteminin  bu  əməliyyatı  sürdürə  bilməsi  üçün 
uzun  dönəmdə  faiz  ilə  valyuta  məzənnəsinin  inkişafinın  möhkəm 
bir səthə oturdulması lazımdır.  
 
Böhranlara qarşı alına biləcək mikrotədbirlər.  
Olacaq  iqtisadi  böhranlara  qarşı  yuxarıda  saydığımız 
makrotədbirlərlə  yanaşı  mikro  səviyyədə,  yəni  firmalar  bazasında 
tətbiq  olunması  vacib  tədbirlər  də  vardır.  Ortaya  çıxa  biləcək 
krizislərin mənfi nəticələrindən ən az səviyyədə zərər görmək üçün 
firmaların bu tədbirləri görmələri vacibdir. 
Müasir  idarəetmə  anlayışı  olan  “ümumi  keyfiyyət  idarəet-
məsi” nin təşkilatçılıqda ciddi tətbiq olunması üçün cəhd göstəril-
məlidir.  Bu  sahədə  güclü  liderlik  vacibdir  və  xüsusilə  üst  təbəqə 
rəhbərləri üzərinə əhəmiyyətli vəzifə düşür. 
Yeni  idarəetmə  texnikalarının    (strateji  idarəetmə,  insan 
mənbələrinin  idarəetmə  sahəsində  yeni  texnikalar)  təşkilatçılıqda 
səmərəli bir şəkildə tətbiq olunması lazımdır. 
“Texniki mühəndislik” (reengineering) texnikasından fayda-
lanaraq  təşkilatçılıqda  yüksək  keyfiyyət,  az  məsrəf,  sürət,  yüksək 
xidmət  məqsədləri  istiqamətində  radikal  dəyişikliklər  edilməli  və 
yenidən təşkilatlanma həyata keçirilməlidir. 
 


 
203
Digər tədbirlər.   
Maliyyə  böhranlarının  qarşısının  alınması    üçün  digər 
tədbirlər də vardır. 
• Beynəlxalq xəbərdaredici bir sistemin qurulması, 
• BVF kvotalarının artırılması, 
• BVF sığortalı borclanma rahatlığı, 
• Maliyyə əməliyyatlarının bir proses çərçivəsində nizamlan-
ması. 
  Maliyyə  böhranları  ilə  qarşılaşmamaq  və  ya  qarşılaşdıqda 
vəziyyətdən  çıxmaq  üçün  alınacaq  tədbirlər,  fərqli  ölkə  və 
iqtisadiyyatçıların fərqli düşüncələri ilə mümkündür.   
• Beynəlxalq  sistemin,  beynəlxalq  etibarlılıq  qanunlarına 
bağlanması ( ngiltərə), 
• G-7  nin  inkişaf  yolundakı  ölkələri  də  əhatə  edərək  G-15 
şə
klində bir qərar orqanına döndərilməsi, 
• Maliyyə  sektortərunda  həyata  keçirilən  islahatların  bütün 
üzv ölkələrdə tamamlanması. 
• Korrupsiyaya qarşı mübarizə, tədbirlərini gücləndirmək, 
• Beynəlxalq  bir  borc  paneli  qurularaq  müxtəlif  ölkələrin 
borc  gecikdirmələrini  bu  panel  vasitəsi  ilə  icra  etmələrinə  imkan 
yaradılması (UNCTAD).
 
 
Maliyyə  böhranlarından  sonra  tətbiq  oluna  biləcə
makroiqtisadi siyasət. 
  Maliyyə böhranlarından sonra tətbiq olunacaq makroiqtisa-
di  siyasətlər  mövzusunda  bir-birindən  fərqli  ümumiyyətlə  iki  ya-
xınlaşma vardır. 
Ə
nənəvi  yaxınlaşma  BVF  yaxınlaşması  da  buna  aiddir, 
xarici  balansı  saxlamaq,  xarici  ödəmələri  axsatmamaq,  valyuta 
çıxışlarını durdurmaq və valyuta məzənnəsində böyük sıçramaların 
qarşısını almaq üçün güclü pul siyasətinin, yüksək faizin və güclü 
maliyyə    siyasətinin  vacib  olduğunu  düşünməkdədir.  BVF  belə 
daraldıcı  siyasətin  daxili  tələbatda  gərginlik  və  iqtisadiyyatda 


Yüklə 2,85 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   69




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə