M A`R U Z A
Mavzu: Mashinasozlikda texnologik jarayonlarni loyihalash asoslari
.
Mavzu rejasi:
1. Texnologik jarayonlarni loyihalashning texnik-iqtisodiy prinsiplari;
2. Texnologik jarayonlarni loyihalashning asosiy maqsadi;
3. Texnologik jarayonlar ishlab chiqishning asosiy hollari;
4. Texnologik jarayonlarni loyihalash uchun boshlang’ich berilganlar;
5. Ishlab chiqarish turini aniqlash;
6. Texnologik jarayonni ishlab chiqish uslubi;
7. Tenologik jarayonlarning tasnifi.
8. Texnologik hujjatlarni rasmiylashtirish.
Adabiyotlar
: [ 1 ] – 227-243 betlar; [ 4 ] – 260-340 betlar.
Tayanch sо’zlar
: 1.TJ loyihalash maqsadi. 2.Texnik prinsip. 3.Iqtisodiy prinsip.
4.Loyihalash hollari. 5.Berilganlar. 6.Uslubi. 7.Marshrut. 8.TJ lar tasnifi.
1.Texnologik jarayonlarni loyihalashning texnik-iqtisodiy prinsiplari
Texnologik jarayonlar yaratish asosiga ikkita prinsip qо’yiladi:
texnikaviy
va
iqtisodiy
.
1.Texnikaviy prinsipga asosan loyihalangan
texnologik jarayon, mahsulot
tayyorlash uchun ishchi chizmada kо’rsatilgan barcha о’lcham va texnik talablarni tо’la
ta’minlashi kerak.
2. Iqtisodiy prinsipiga asosan mahsulot tayyorlash
uchun еng minimal mehnat
sarflanishi va minimal tо’xtam bilan olib borilishi kerak. Mahsulot tayyorlash texnologik
jarayoni jihozlar, keskich asboblar va moslamalarning barcha
texnik imkoniyatlaridan
tо’g’ri va tо’la foydalanilgan holda еng kam vaqt sarflab va еng kam tannarxda olib
borilishi kerak.
Bir necha turdagi texnologik jarayonlarning
variantlari ichidan, hatto bitta shu
mahsulotning о’zi uchun ham texnika jihatidan teng imkoniyatlisidan, еng еffektivrog’i
va rentabelli varianti tanlab olinadi. Unumdorliklari teng bо’lgan
variantlardan
rentabelikrog’i tanlab olinadi. Agar, rentabellikligi bir xilda bо’lsa unumdorligi
yuqorirog’i tanlab olinadi. Har xil unumdorli variantlar bо’lganda еng rentabellirog’i
tanlab olinadi, agarda unumdorligi berilgan unumdorlikdan kam bо’lmagan vaziyatda.
Loyihalanuvchi texnologik jarayonning еffektivliligini va renabelliligini aniqlash, barcha
еlementlari bо’yicha hisoblash orqali qо’shish asosida
olib boriladi yoki yirikroq
normativlar yordamida hisoblab topiladi.