Kurikulum 2013- №3 Kur qxd

147
Kurikulum. 2013. №3
Ümumtәhsil mәktәblәrinin 2013-2014-cü dәrs ilinә aid tәdris planları
2013-2014-cü dәrs ilindә azsaylı xalqların dillәri öyrәdilәn ümumtәhsil mәktәblәrinin
I-IV siniflәri üçün tәdris planı (tәdris Azәrbaycan dilindә)
2013-2014-cü dәrs ilindә azsaylı xalqların dillәri öyrәdilәn ümumtәhsil mәktәblәrinin
I-IV siniflәri üçün tәdris planı (tәdris rus dilindә
)
I
II
III
IV
1
Rus dili
7
8
8
8
2
«---» dili
2
2
2
2
3
Azәrbaycan dili (dövlәt dili kimi)
2
2
2
2
4
Xarici dil
1
1
1
1
5
Riyaziyyat
4
4
4
4
6
İnformatika
1
1
1
1
7
Hәyat bilgisi
1
1
2
2
8
Texnologiya
1
1
2
2
9
Fiziki tәrbiyә
2
2
2
2
10
Tәsviri incәsәnәt
1
1
1
1
11
Musiqi
1
1
1
1
23
24
26
26
2
2
2
2
25
26
28
28
Fәnnin adı
№
Siniflәr üzrә hәftәlik dәrs saatlarının 
miqdarı
Cәmi:
Dәrsdәnkәnar mәşğәlәlәr
Yekun:
I
II
III
IV
1
Azәrbaycan  dili
7
8
8
8
2
«---» dili
2
2
2
2
3
Xarici dil
1
1
1
1
4
Riyaziyyat
4
4
4
4
5
İnformatika
1
1
1
1
6
Hәyat bilgisi
1
1
2
2
7
Texnologiya
1
1
2
2
8
Fiziki tәrbiyә
2
2
2
2
9
Tәsviri incәsәnәt
1
1
1
1
10
Musiqi
1
1
1
1
21
22
24
24
2
2
2
2
23
24
26
26
Cәmi:
Dәrsdәnkәnar mәşğәlәlәr
Yekun:
Fәnnin adı
№
Siniflәr üzrә hәftәlik dәrs saatlarının 
miqdarı
Əlavә 11.
Əlavә 12.

---

148
Kurikulum. 2013. №3
Rәsmi sәnәdlәr
1.
Azәrbaycan Respublikasının ümum 
-
tәh sil mәktәbindә tәdrisi nәzәrdә tutulan xa -
rici dil (dillәr) ingilis, alman, fransız, rus,
әrәb, fars dillәri arasından seçilir.
2.
Tәdris dilindәn asılı olmayaraq, bütün
ümumtәhsil mәktәblәrindә xarici dilin tәdrisi
I (birinci) sinifdәn başlanır. Tәdrisi I (birinci)
si nifdәn başlanan xarici dil uşağın mәktәbdә
öyrәndiyi әsas xarici dil hesab edilir.
3.
Xarici dilin (dillәrin) tәdrisi üçün
mәk tәb dә müvafiq pedaqoji kadr potensia lı -
nın vә maddi-tәdris bazasının olması zәruri
şәrt he sab edilir.
4.
Bu «Qeydlәr»in 3-cü bәndindә nәzәr -
dә tutulan şәrt ödәnilmәklә bir neçә xarici dil
tәdris olunan mәktәbdә övladı üçün müvafiq
xarici dil onun valideyni (digәr qanuni nüma -
yәndәsi) tәrәfindәn seçilir.
5.
Valideynlәrin (digәr qanuni nümayәn -
dә lәrin) seçimi ilә bağlı zәrurәt yaranarsa, ey -
ni sinifdә iki xarici dil qrupu tәşkil oluna bi -
lәr. Bu halda aşağıdakılar nәzәrә alınmalı dır:
5.1.
Hәmin sinfin bu «Qeydlәr»in 19-cu
bәn dindә nәzәrdә tutulmuş qayda üzrә 2 qru -
pa bölünmәsi.
5.2.
Bu qrupların bәrabәr şagird sayı, ya -
xud qismәn az say fәrqi ilә komplektlәşdiril -
mә si.
5.3.
Mәktәbdә hәmin xarici dillәrin hәr
bi ri üzrә әn azı iki nәfәr müәllimin olması.
6.
Azәrbaycan Respublikası Nazirlәr
Ka bi netinin  103 nömrәli, 3 iyun 2010-cu il
tarixli qәrarı ilә tәsdiq edilmiş «Ümumi tәhsil
pillәsinin dövlәt standartları vә proqramları
(ku ri kulum ları)»  sәnәdinә,  әsasәn,  ümumtәh -
sil mәktәblәrinin ümumi orta vә tam orta tәh -
sil sәviyyәlәrindә tәdris olunan fәnlәrin siya -
hı sına ikinci xarici dil daxil edilmişdir.
7.
İkinci xarici dilin tәdrisi 2012-2013-cü
dәrs ilindәn etibarәn V (beşinci) siniflәr 
dәn
baş lanmışdır.
8.
Müvafiq pedaqoji kadr potensialı vә
tәdris bazası olduğu halda, ikinci xarici dilin
tәdrisindәn vә öyrәnilmәsindәn imtina olun -
ma sı  yolverilmәzdir.
9.
İkinci xarici dilin tәdrisini tәmin et -
mәk mәqsәdilә әmәkhaqqı mövcud qaydada
ödәnilmәklә digәr tәhsil müәssisәlәrindәn
müәllim (mütәxәssis) dәvәt oluna bilәr.
10.
I vә V (birinci vә beşinci) siniflәrdәn
başlayaraq tәdris edilәn xarici dillәrin növbәti
siniflәrdә dәyişdirilmәsinә qәtiyyәn yol veril -
mir.
11.
Xarici dil (dillәr) üzrә müvafiq peda-
qoji kadr potensialı olmadığı halda: 
11.1.
İbtidai siniflәrdә xarici dilә ayrılan
saat ana dilinin (tәdris dili) tәdrisinә verilir.
11.2. 
V-VI (beşinci-altıncı) siniflәrdә xa -
ri ci dilә ayrılan saatlar hәr birinә 1 (bir) saat
olmaqla ana dili (tәdris dili), «Ədәbiyyat» vә
«Riyaziyyat» fәnlәrinin tәdrisinә verilir.
11.3. 
VII-XI (yeddinci-onbirinci) sinif 
-
lәr dә xarici dilә ayrılan saatların digәr fәn lә -
rin tәdrisinә verilmәsi (hәr birinә 1 (bir) saat -
dan artıq olmamaq şәrtilә) mәsәlәsi mәktәb
pedaqoji şurasının qәrarına әsasәn hәll edilir.
Bu halda hәmin fәnlәrdәn ixtisaslı pedaqoji
kadrların olması nәzәrә alınır.
11.4.
İkinci xarici dilә ayrılan saat әsas
xa ri ci dilin öyrәnilmәsinә, ümumiyyәtlә xari -
ci dil keçilmәyәn mәktәblәrdә isә «Texnolo -
gi ya» fәnninin tәdrisinә verilir.
12.
Tәrkibindә III (üçüncü) vә ya IV
(dördüncü) sinif olan komplekt siniflәrdә ana
dili (tәdris dili) 10 (on) saat, «Hәyat bilgisi»
vә «Tex nologiya» fәnlәrinin hәr biri 2 (iki)
saat tәdris olunur.
13.
Dәrsdәnkәnar, fakültativ mәşğәlә
qrup la rı vә dәrnәklәr şagirdlәrin sayı 8 (sәk -
kiz) nәfәrdәn az olmamaq şәrti ilә komp lekt -
lәş dirilir.
14.
İbtidai siniflәrdә dәrsdәnkәnar mәş -
ğә lә lәrә ayrılmış saatlardan 1 (bir) saatı dәrs
cәdvәlinә daxil edilmәklә xarici dil tәdris
olunan mәktәblәrdә (iki xarici dil qrupuna
bölünәn siniflәr istisna edilmәklә) müvafiq
Tәdris planlarına dair qeydlәr
Əlavә 13.

---

149
Kurikulum. 2013. №3
Tәdris planlarına dair qeydlәr
xarici dilin tәdrisinә, xarici dil tәdris edilmә -
yәn mәktәblәrdә vә iki xarici dil qrupuna bö -
lünәn siniflәrdә isә şagirdlәrin ana dili (tәdris
dili) üzrә nitq mәdәniyyәtinin inkişafına
ayrılır.
Hәr iki halda müvafiq mövzular aidiyyәti
fәnn müәllimlәrinin iştirakı ilә tәhsil şöbәsi -
nin (idarәsinin) metodkabineti tәrәfindәn ha -
zır la nıb  tәsdiq  edilir.
15.
Müәyyәn olunmuş ümumtәhsil mәk -
tәb lә rinin müvafiq ibtidai siniflәrindә «Şah -
mat» fәnni dәrs cәdvәlinә daxil edilmәklә
dәrs dәnkәnar mәşğәlә saatlarından ayrılan 1
(bir) saat hesabına tәdris olunur. 
16.
I-VI (birinci-altıncı) siniflәrdә dәrs -
dәn kәnar mәşğәlәlәrә, VII-XI (yeddinci-on -
birinci) siniflәrdә fakültativ, fәrdi vә qrup
mәşğәlәlәrinә ayrılan saatlardan 1 (bir) saatı
dәrs cәdvәlinә daxil edilmәmәklә fakültativ
kurs formasında şagirdlәrin sayı 8 (sәkkiz)
nәfәrdәn az olmayan siniflәrdә (o cümlәdәn
komplekt siniflәrdә) «Hәyati bacarıqlara
әsas lanan tәhsil» kursunun tәdrisinә verilir.
Şagirdlәrin sayı 8 (sәkkiz) nәfәrdәn az
olan siniflәrdә hәmin kurs sinif tәşkilat saat-
larında keçilir.
17.
Füzuli, Beylәqan, Ağcabәdi, Ağdam,
Tәrtәr, Goranboy, Xocavәnd, Göygöl, Daşkә -
sәn, Gәdәbәy, Tovuz, Qazax, Ağstafa, Kәlbә -
cәr, Laçın, Cәbrayıl, Şuşa, Qubadlı, Xocalı,
Zәngilan rayonlarının bütün ümumtәhsil mәk -
tәblәrinin, habelә Naxçıvan MR-in Ermәnis -
tanla sәrhәddә yerlәşmiş ümumtәhsil mәktәb -
lә rinin VI (altıncı) siniflәrindә dәsrdәnkәnar
mәşğәlәlәrә ayrılmış vaxt hesabına hәftәdә 1
(bir) saat olmaqla ikinci yarımildә «Mina
tәhlükәsinә dair maariflәnmә» adlı fakültativ
kurs tәdris olunur.
Qeyd edilәn rayonların bütün ümumtәhsil
mәktәblәrinin vә Naxçıvan MR-in Ermәnis -
tan la sәrhәddә yerlәşmiş ümumtәhsil mәktәb -
lәrinin IV (dördüncü) siniflәrindә isә hәmin
kurs üzrә mövzular «Hәyat bilgisi» fәnninin
daxilindә keçilir.
18.
Müvafiq ixtisaslı kadrları vә maddi-
texniki, tәdris bazası olan ümumtәhsil mәk -
tәb lәrinin VII-IX (yeddinci-doqquzuncu) si -
nif 
lәrindә fakültativ, fәrdi vә qrup mәşğә 
-
lәlәrinә ayrılan saatlardan 1 (bir) saatı dәrs
cәd vәlinә daxil edilmәklә «İnformatika» fәn -
ninin tәdrisinә verilir.
19.
VII (yeddinci) siniflәrdә fakültativ,
fәr di vә qrup mәşğәlәlәrinә ayrılan saatlardan
1 (bir) saatı ikinci yarımildә «Yol hәrәkәti
qay daları»nın tәdrisinә verilir. Hәmin qayda -
ların öyrәdilmәsi fakültativ mәşğәlә forma 
-
sın da tәşkil olunur.
20.
Müvafiq maddi-tәdris baza vә ixtisas
müәllimlәri olduğu halda, şagirdlәrin sayı 20
(iyirmi) vә daha çox olan siniflәr aşağıdakı
fәnlәrin tәdrisindә iki qrupa bölünür:
20.1.
Tәlim rus vә gürcü dillәrindә aparı -
lan ümumtәhsil mәktәblәrinin I-XI (birinci-
onbirinci) siniflәrindә Azәrbaycan dili (döv -
lәt dili kimi).
20.2.
Tәlim dilindәn asılı olmaya raq, bü -
tün ümumtәhsil mәktәblәrinin I-XI (birinci-
onbirinci) siniflәrindә xarici dil (ibtidai si nif -
lәr 
dә dәrsdәnkәnar mәşğәlәyә ayrılmış saat
hesabına tәdris edilәn xarici dil dәrslәri istis -
na olunmaqla), o cümlәdәn V-VI (beşinci-al -
tın cı) siniflәrdә ikinci xarici dil.
20.3.
Bütün ümumtәhsil mәktәblәrinin V-
XI (beşinci-onbirinci) siniflәrindә «Fiziki tәr -
biyә», V-VI (beşinci-altıncı) siniflәrindә
«Tex nologiya» (ikinci xarici dilә ayrılan saat
hesabına tәdris edilәn «Texnologiya» dәrslәri
istisna olunmaqla), VII-VIII (yeddinci-sәk ki -
zinci) siniflәrindә «Əmәk hazırlığı».
20.4. 
Seçmә fәnlәrә ayrılan saatlardan 1
(bir) saat verilmәklә «İnformatika» fәnninin 2
(iki) saat tәdris olunduğu ümumtәhsil mәk -
tәb lәrinin X-XI (onuncu-onbirinci) siniflәrin -
dә hәmin dәrslәr üzrә praktik mәşğәlәlәr.
21.
Kompyuter kabineti olmayan ümum -
tәh 
sil mәktәblәrindә «İnformatika» fәnni
üzrә praktik mәşğәlә keçilmir.
22.
Tәhsil Nazirliyinin 21 sentyabr 2010-cu
il tarixli, 1241 nömrәli әmri ilә tәsdiq edil miş
«Gәnclәrin çağırışaqәdәrki hazırlığı» fәnn
proqramına әsasәn, tibbi biliklәrin әsas la rı na aid
mövzular bütün sinfә tәdris olunur.
23.
VII-XI (yeddinci-onbirinci) siniflәrdә
seçmә saatların tәtbiqi 2006-2007-ci dәrs ili

---

150
Kurikulum. 2013. №3
Rәsmi sәnәdlәr
üçün tәsdiq edilmiş müvafiq qaydalar üzrә
aparılır.
24. 
Dәrs ili I (birinci) siniflәrdә 31, II-XI
(ikinci-onbirinci) siniflәrdә 32 tәdris hәftә 
-
sin dәn  ibarәtdir.
25. 
Dәrs mәşğәlәlәri, bir qayda olaraq,
sen tyabrın 15-dә başlayıb mayın 31-dә başa
ça tır.
26. 
Dәrs ili iki yarımilә bölünür:
26.1.
Birinci yarımil – 15 sentyabr-29 de -
kabr
26.2.
İkinci yarımil – 6 yanvar-31 may
27.
Dәrs ili әrzindә şagirdlәr üçün aşa -
ğıdakı tәtillәr müәyyәn olunur:
27.1. 
Payız tәtili – 12-17 noyabr (6 gün)
27.2.
Qış tәtili – 30 dekabr-5 yanvar (7
gün)
27.3. 
I (birinci) sinif şagirdlәri üçün әlavә
tәtil – 12-17 fevral (6 gün)
27.4.
Yaz tәtili – 17-24 mart (8 gün) 
* * *

---

151
Kurikulum. 2013. №3
M Ц Я L L И F L Я R Я
1. Jurnalыn mюvzu dairяsi цmumi tяhsillя baьlы bцtцn mяsяlяlяri яhatя edir: 
P
P
Тящсил сийасяти
P
P
Тящсилин мязмуну
P
P
Мonitorinq вя гiymяtlяndirmя 
P
P
Tялим стратеэийалары
P
P
Мцяллим щазырлыьы
P
P
Мцяллимин иш тяърцбяси
P
P
Мцяллимин тяdris фяалиййятиня аид практик материаллар
P
P
Иnformasiya
P
P
Рясми сянядляр
Mяqalяnin mяzmunu jurnalыn mюvzu dairяsindя olmalыdыr.
2. Mяqalя yazы vя elektron formasыnda qяbul edilir. Materialыn hяcmi 18 sяhifяdяn чox olmamalы (A-4
formatыnda, interval – 1,5; шrift – Times New Roman, юlчц – 14 pt), Миърософт Word proqramыnda
yыьыlmalыdыr (Word – 2003 vя sonrakы versiyalarda). 
3. Mяqalяnin adы vя xцlasяsi (2-10 sяtirlik, interval – 1, юlчцsц – 12 pt) цч dildя – Azяrbaycan, ingilis, rus
dillяrindя, mяtni isя bu dillяrin birindя verilmяlidir.
4. Mцяllif haqqыnda mяlumata aшaьыdakыlar daxildir: mцяllifin familiyasы, adы vя atasыnыn adы, iшlяdiyi
sahя, iш yeri, vяzifяsi, elmi dяrяcяsi, rцtbяsi, titullarы vя mцяllifin vacib hesab etdiyi digяr mяlumatlar.
Mцяllifin fotoшяkli fotokaьыzda vя ya elektron formada ola bilяr.
5. Шяkil, qrafik, cяdvяl vя diaqramыn adы olmalы, mяtndя onlara istinad edilmяlidir. «Яdяbiyyat»
bюlmяsindяki mяnbяlяrя biblioqrafik ardыcыllыq gюzlяnilmяklя mяtndя istinad olunmalыdыr.
6. Mяqalя redaksiyaya шяxsяn tяqdim olunмалы vя ya sifariшli mяktub шяklindя poчtla gюndяrilмялидир.
Mцяllifin цnvanы vя яlaqя telefonu redaksiyaya bildiriлмялидир (mяqalяdя чap olunmur).
7. Material seчilяrkяn яvvяllяr dяrc olunmamыш orijinal yazыlara, redaksiya heyяti цzvlяrinin tяqdimatы,
hяmin sahя цzrя aparыcы mцtяxяssislяrin mцsbяt rяyi olan yazыlara цstцnlцk verilir. Redaksiya heyяti
цzvlяrindяn iki nяfяrin mяnfi rяyi olan yazыlar dяrc olunmur. 
8. Zяruri hallarda mцяllifя mяqalяsinin jurnalda чap olunmasы вя чап олунмаг цчцн гябул едилмяси
haqqыnda arayыш veрilir.
9. Jurnalda mяqalяlяrin чap olunmasы pulsuzdur vя mцяlliflяrя qonorar verilmir.
10. Jurnalыn bir nюmrяsindя eyni mцяllifin bir neчя mяqalяsi чap oluna bilяr.
11. Jurnalda чap olunmuш mяqalяlяrя operativ mцnasibяt bildirmяk istяyяnlяr jurnalыn elektron цn va -
nыn dan istifadя edя bilяrляр (мяktubda яlaqя telefonu gюstяrilmяlidir). Daha яtraflы yazыlar jurnalыn nюvbяti
nюm rяsindя чap oluna bilяr.
12. Ялйазмалар эери гайтарылмыр.
Цnvan: AZ1025, Bakы ш., A.Cяlilov kцч., 22, «Kurikulum» jurnalы redaksiyasы
(Tяhsil Problemlяri Иnstitutunun binasы, 3-cц mяrt., otaq 304)
Telefon/Факс: [phone]
Мob.: [phone] (баш редакторун мцавини)
Е-маил: jкурикулум@маил.ру

---

«Курикулум» журналы
Бакы, 2013, №3 (23)
Чапа имзаланмышдыр 27.08.2013. Каьыз форматы 60х84
1
/
8
. 
Физики чап вяряги 19. Сифариш 13306. Тиражы 11200
Редаксийанын цнваны:
АЗ1025, Бакы шящяри, А.Ъялилов кцчяси, 22
(Тящсил Проблемляри Институтунун бинасы, отаг 304).
Телефонлар: ([phone]; ([phone] (баш редакторун мцавини)
490-83-52 (redaksiya)
Е-маил: jкурикулум@маил.ru
«Шярг-Гярб» Няшриййат Eвинин мятбяясиндя чап олунмушдур.
Бакы, АЗ1123, Бакы, Ашыг Ялясэяр кцчяси, 17.
«Kurikulum» jurnalыna истянилян нюмрядян башлайараг
abunя yazыlмаг олар.
Jurnala abunя yazыlmaq цчцn abunячilяr мятбуат йайымларына вя
йашадыьы яrazidяki poчt шюbяlяrinя mцraciяt eдя билярляр:
«Sяma» mяtbuat yayыmы, tel.: [phone]  
«Гайа» mяtbuat yayыmы, tel.: [phone]
«Каспи» mяtbuat yayыmы, tel.:  [phone]   
Журналын 6 айлыг абуня щаггы 7 манат 50 гяпик, иллик 15 манатдыр. 
Abunя haqqы aшaьыdakы hesaba kючцrцlmяlidir:
Azяrbaycan Beynяlxalq Bankыnыn Nяrimanov filialы
щ/щ AZ41IBAZ40090019449076195206
VЮEN: 2001064661
Bankыn rekvizitlяri: 
Kodu: 805540
VЮEN: 9900001881
m/h AZ03NABZ01350100000000002944
SWЫFT: ЫBAZAZ2X