15
add\m\n\ necw atd\`\ da, hwr ]ey Sovet swdrinin elw bil ovcuna yaz\lm\]d\, wlini a[anda
oxuyurdu. Wgwr Qurban ki]i kiminsw hwywtindwn aya`\n\ kwsirdisw, demwli, bunun swbwbi
vard\. Qurban ki]i kiminsw salam\n\ alm\rd\sa, demwli, bunun da swbwbi vard\. Sovet
swdrinin bircw add\m\ vw ya bircw kwlmwsi dw mwnas\z hesab olunmurdu. Elw buna g=rw dw
Isfwndiyar ki]i onun arxas\nca baxa-baxa qald\. Drezendwn d^]wn wsgwri tamam unutdu.
Evlwrin bozaran qam\] damlar\ aras\nda Qurban ki]inin =z^ kimi al[ac\q vw =z^ kimi
ayaqdan iti Boz at\n\n qaralt\s\ g=r^n^b yox oldu. “Ehtiyatl\ ol, Isfwndiyar ki]i, xataya
salmas\n bizi bu axsaq gwdw!” Bu nw s=z idi, bu nw eyham idi?.. Isfwndiyar ki]i hiss etdi ki,
bu saatca Qurban\ g=rmwsw, soru]ub bu qwribw eyham\n, ]^bhwli s=hbwtin swbwbini
=yrwnmwsw, swhwrw qwdwr g=z^nw yuxu getmwywcwk.
Yax]\ ki, nal swslwri yenidwn e]idildi. Eyni ilw bayaqk\ kimi, Qurban ki]i yenw dw qwfilcw
qaranl\qdan peyda olub, at\n\n ba]\n\ [wkdi.
—A ki]i, genw swnswnmi bu?
Isfwndiyar ki]i yeriyib wlini y^ywnin qanad\na atd\. &rwyi tez-tez s\x\l\b a[\l\b, a`\r-a`\r,
^z^nt^ ilw d=y^n^rd^. Amma qoca hwmin eyham barwdw birba]a s=z a[maq istwmwdi.
—Xeyir ola, nw yaman gw]t elwyirswn, a Qurban?
—Onu izin ver wvvwlcw swndwn xwbwr al\m, Isfwndiyar ki]i. Mwnim gecwlwr gw]t elwmwyim
twzw ]ey deyil, bwndw-bwrwyw baxmasam can\m rahat olmur. Mwnim azar\m [oxdan bwllidi.
Amma bax, dwmir[i Isfwndiyar\n g^nd^z ax]amacan zindan d=ywclwyib, gecwlwr dw [=ll^-
biyabanda gw]t elwmwyini ba]a d^]wmmirwm.
—Mwn ki dedim, a Qurban.
—Nw dedin?
—Drizindwn adam d^]d^, demwdimmi?
—Izin ver inanmay\m, Isfwndiyar ki]i.
—B\y! Wsta`f^rullah! Mwn sa[-saqqalda adama inanm\rsanm\, a Qurban, ba]\na d=n^m!
—Vayenni vremyad\, zamana xarabd\. Isfwndiyar ki]i, i], dwrd-azar [oxal\b, dolanmaq
[wtinlw]ib, lap swn sa[-saqqalda adam\n da, bax\rsan ki, nwsw bir xwlvwt i]i var. Mwn necw
ki, bir yerli h=kumwt, belw ]eylwrin yan\ndan d^z ke[wmmwrwm, Isfwndiyar ki]i.
—Ay o`ul, mwnim nw xwlvwt i]im?!
—Niyw qax-qurud olub qal\bsan burda?
—Ba]\na d=n^m, demwdimmi? Drizindwn adam…
—Adam d^]d^ dw, [\xd\ getdi dw, Isfwndiyar ki]i!.. Swn bilirswnmi, ]whwrlwrdw gecw saat on
ikidwn sonra komendantn\ [asd\?
—Nw, nw?
—Ywni gecw saat on ikidwn sonra e]ikdw qalmaq qada`and\.
Isfwndiyar ki]inin, necw deywrlwr, wli-aya`\ yerdwn ^z^ld^.
16
—A Qurban, ba]\na d=n^m, onun bizw nw dwxli?
—Bizw, wlbwttw, dwxli yoxdu. Kwndistan\n zakonu ayr\d\. Ancaq oras\ da var ki, dava vaxt\
ispalkom da elw bir n=v komendant twki olub, Isfwndiyar ki]i. Genw deyirwm, gecwnin bu
vaxt\ e]ikdw adam g=rwndw yan\ndan d^z ke[wmmirwm. Deywmmwzswnmi g=r^m nwdi
swnin dwrdin?
Isfwndiyar ki]inin fikri ha[alanm\]d\. Nw idi demwk istwdiyi? Niyw yad\ndan [\xd\?
—Dwrd deywndw… Allah swnw dwrd vermwsin, a Qurban, dwrdim [oxdu, o`ul…
Nwhaywt yad\na d^]d^:
—Bayaq o nw s=z^yd^ dedin, ba]\na d=n^m, o nw eyham\yd\? Ehtiyatl\ ol, deyirswn, xataya
salmas\n bizi o axsaq fer]il… Dedin, at\n\ qam[\lad\n getdin, mwn dw ki, =z^n demi]kwn,
qax-qurud olub qald\m burda. Bayaqdan bwri kwndin aras\nda qaralt\na baxa-baxa elw
onun fikrini elwyirwm ki, bu nw eyhamd\ Qurban vurdu? Oxunu at\b, yay\n\ gizlwtmw,
ba]\na d=n^m!..
Qurban ki]i pencwyinin cibindwn iri qutu vw kibrit [\xar\b papiros yand\rd\. Kibritin
alovunda burnunun ^st^nw, qulaqlar\n\n dibinw qwdwr x\rda-x\rda q\r\]larla =rt^lm^],
ar\q, qarayan\q sifwti i]\qland\. Bu bir wlcw, [irkin sifwtw yaban[\ kimi g=r^nwn iri, qay`\l\
g=zlwri par\ldad\.
—Swndwn bir s=z xwbwr al\m… Isfwndiyar ki]i.
—Buyur, buyur, ba]\na d=n^m.
—Mwnim ikidwn-birdwn wsass\z s=z dan\]d\`\m\ e]idibswnmi?
—Yad\ma gwlmir.
—Gwlmirsw, demwli, indi dw wsass\z dan\]m\ram.
Sovet swdri yenw cilovu dartd\, at\n otunu [eynwyib qurtarmas\n\, ywni gwmin cingiltisinin
kwsilmwsini g=zlwdi. Cingilti kwsilib, tamam sakitlik [=kwndw, ywhwrdw burulub d=rd yan\na
baxd\.
—Gecw vaxt\ bizim bu d^zdw adam\n p\[\lt\s\ da bir verstliyw gedir. Bwlkw gedwk evdw
s=hbwt elwywk?
Isfwndiyar ki]i swbirsizlikdwn bo`ulurdu.
—Mwnim ev-e]iyim swnw qurband\. Amma, ba]\na d=n^m, bir de g=r^m ax\ nw whvalatd\,
a Qurban? Bu biyabanda kim e]idwcwk? De g=r^m!
—Qula`\n\ bwri tut… Axsaq fel]irdwn mwnim g=z^m su i[mir, Isfwndiyar ki]i. D^z adam
deyil o gwdw.
—B\y! nw dan\]d\`\nd\, a Qurban?!
—Istwyirswn lap a[\q dan\]\m?
17
—Wlbwttw, wlbwttw!
—Fer]il barwdw qula`\ma s=z dwyib.
—Nw s=z?
—Deyirmi], davadan qabaq axsaql\`\ma g=rw mwnw gwlwn olmad\, allah mwnim allah\md\,
dava sald\ ki, d^nya axsaqnan dolsun. Bundan sonra bayram\md\, deyirmi], q\zlar\n,
gwlinlwrin harda g=y[wyi var, onu alacam!
Isfwndiyar ki]i fikirlw]mwdwn, qwtiyywtlw wlini yellwdi.
—Bekar s=zd^! G=rwswn hans\ dili qurumu] uydurub.
—Demwli, inanm\rsan?
—D^nyas\nda inanmaram! Fer]ilin dilindwn elw s=z [\xmaz!
Qurban ki]i papirosunu s^m^rw-s^m^rw yenw o yan-bu yana baxd\.
—Istwyirswn bir az da a[\q dan\]\m?
Isfwndiyar ki]i ba]\n\ dik qald\r\b g=zlwdi.
—De g=r^m…
—Zamana xarabd\, Isfwndiyar ki]i, bu dava zwhrimar bir para adam\ yaman xarab elwyib.
Swn ham\n\ =z ^rwyinnwn =l[mw.
—Bu a[\q dan\]maq olmad\.
Qurban ki]i nw isw qwt etmi] kimi, swrt hwrwkwtlw papirosu yerw atd\.
—Yax]\, lap a[\q olsun! O axsaq gwdwnin swnin evindw g=z^ var, Isfwndiyar ki]i.
—Mwnim evimdw?
—Swnin gwlinlwrindw…
Isfwndiyar ki]i bayaqdan bwri mwhz bu s=zlwri e]idwcwyini hiss edirdi. Sovet swdrinin vaxt\
ilw olub ke[mi] whvalat\—Hac\n\n el[ilik s=hbwtini hardansa e]itdiyini g^man edir vw indi
mwhz o k=hnw whvalat\ xat\rladaca`\n\ g=zlwyirdi.
—+z^nw bwllidi ki, mwnim swnw x^susi h=rmwtim var, Isfwndiyar ki]i…—Sovet swdri
ywhwrdw yanak\ oturub, fikirli, qay`\l\ swslw, astadan davam edirdi.—Ne[w illwrdi [wkic
vurursan. Bu kwnddw elw bir twkwr ]ini tapmaq olmaz ki, ona swnin wlin dwymwmi] olsun.
Ketmwn vuranlar\m\z\n wlinin ketmwniswn, yer sulayanlar\n wlinin lapatkas\san.
Ustal\`\ndan savay\, qo]a wsgwr atas\san. Ona g=rw dw swnin namusun mwnim namusumdu,
Isfwndiyar ki]i. Mwnim borcumdu ki, swnin gwlinlwriyin namusunu g=z bwbwyim twki
qoruyum!
Dostları ilə paylaş: |