İmamların siması tarix guşəsində
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
İmamların siması tarix guşəsində ..................................................................................................................... 92 ixtiyarımızda yetmiş min döyüşçü var, indi öz mövqeyini müəyyən et!” mam Sadiq (ə) yenə də əvvəlki cavabını verdi. 1 Ə bu Bəkr Həzrəmi nəql edir ki, bir gün Əban ibn Təğliblə birlikdə mam Sadiqin (ə) yanına getmişdik. O vaxt artıq Xorasanda qara bayraqlar (Abbasilərin bayraqları) dalğalanırdı. mam Sadiqə (ə) dedik: “Vəziyyətin gedişatı barədə nə fikirləşirsiniz?” O buyurdu: “Öz evinizdə oturun, elə ki gördünüz biz kiminsə başına toplaşmışıq, silah götürüb bizə tərəf gəlin.” mam Sadiq (ə) başqa bir bəyanında öz səhabələrinə buyurmuşdur: “Danışığınıza fikir verin və evinizdən eşiyə çıxmayın, çünki sizə məxsus olan şey (əsl slam hökuməti) bu tezliklə sizə nəsib olmayacaq...” 2 Nə üçün mam Sadiq (ə) Abbasilər qiyamının başçılarının təklifini qəbul etmədi? mam Sadiqin (ə) həyatında diqqəti cəlb edən məsələlərdən biri də, o Həzrətin Abbasilər qiyamının başçılarının ona beyət etmək təklifini qəbul etməməsidir. Əgər bu məsələyə ötəri və səthi baxsaq, ola bilər belə fikirləşək ki, bu qiyamda məzhəbi fikirlərin daha çox təsiri olmuşdur. Çünki qiyamçıların bütün şüarları slami şüarlar və bayraqları üzərinə yazılmış sözlərin hamısı Quran ayələri idi. Onlar özlərini elə qələmə verirdilər ki, guya Əhli-beytin (əleyhimussəlam) xeyrinə iş görür və məqsədləri Peyğəmbər (s) ailəsinin Bəni–Üməyyə və Bəni–Mərvan tərəfindən axıdılmış nahaq qanının intiqamını almaqdır. Onlar öz qiyamını Əhli-beyt (əleyhimussəlam) ilə əlaqələndirmək istəyirdilər. Düzdür, əvvəl camaatı ona tərəf dəvət etdikləri xəlifənin adını bildirməsələr də, ancaq şüarları belə idi: “Biz Məhəmməd (s) ailəsindən seçilmiş bir şəxsə beyət etmək üçün qiyam etmişik.” Bütün bunların zahirindən belə başa düşülür ki, Abbasilər qiyamı slam ehtivalı, əzəmətli bir qiyam olmuşdur. Ancaq hadisənin gedişatında bir az diqqət etsək onların bu mövqedən çıxış etmələrinin əsl səbəbini öyrənərik. mam Sadiq (ə) bilirdi ki, qiyam başçılarının qüdrətə yetişməkdən savayı bir 1 Bəharul-ənvar, c. 47, səh. 133 2 Bəharul-ənvar, c. 52, səh. 139 ............................................................................................................. İmamların siması tarix guşəsində 93 hədəfləri yoxdur. Əgər Əhli-beytin tərəfdarı olma şüarını söyləyirlərsə bu da sırf Əhli-beyti sevən kütlənin dəstəyini cəlb etmək üçündür. Tarixi rəvayətlər sübut edir ki, Xorasan qoşunu Kufəyə gəldikdən sonra Ə bu Sələmeyi Xəllal siyasi işləri öz əlinə alıb ətrafındakı siyasi və nizami təşkilatları genişləndirməyə başladı. O istəyirdi ki, Əlinin (ə) nəslindən bir nəfər xəlifə seçilməklə dövlətin əsas qüdrətini özü ələ alıb son qərarı özü çıxartsın, xəlifənin ancaq adı olub zahirdə görünsün. 1 mam Sadiq (ə) bilirdi ki, Əbu Müslim və Əbu-Sələmə Əhli-beytdən olan tanınmış bir nəfəri rəhbər təyin etməklə öz məqsədlərinə çatmaq fikrindədirlər. mam (ə) bilirdi ki, onlar onu mam kimi tanımır. Əgər onu mam kimi tanısaydılar, onda eyniməzmunlu məktubu Peyğəmbər (s) ailəsindən olan üç nəfərə niyə yazırdılar? mam Sadiq (ə) son dərəcə qətiyyətlə bilirdi ki, qiyamın əsas təşkilatçıları Abbasilərdir, onların da hakimiyyətə gəlməkdən başqa bir məqsədləri yoxdur. Əbu Müslim və Əbu Sələmə kimilər isə yalnız bir vasitədirlər. mam Sadiq (ə) bilirdi ki, Abbasilər daha onlara lazım olmayan və yaxud da, onlara mane olan şəxsləri tezliklə aradan götürəcəklər. Elə belə də oldu. Əbu Müslim, Əbu Sələmə, Süleyman ibn Kəsir və başqaları tezliklə aradan götürüldülər. mam (ə) qətiyyətlə bilirdi ki, Əbu Müslim və Əbu Sələmə kimiləri aldadılmışlardır və onlar heç də slam və Əhli-beyt yolunda deyillər. Buna görə də, onlarla həmkarlıq etməyə və gördüyü işlərə şəri bəraət verməyə razı olmurdu. Çünki qiyam başçıları onun məktəbinin şagirdləri deyildilər. Onlar intiqam, hakimiyyətə gəlmək və eləcə də pis işlər uğrunda çox ifrata varmış və elə işlər görmüşdülər ki, özünü müsəlman bilən şəxs onların gördüyü bu işləri əsla təsdiqləyə bilməzdi. Necə ki, tarix Əbu Müslimin vəhşətli qətillərinin və cinayətlərindən xəbər verir ki, bu da Hoccac ibn Yusifin cinayətlərini zehinlərdə dirildir. mam Sadiqin (ə) səhabələrindən biri ilə etdiyi söhbət də yuxarıda deyilənləri təsdiq edir. Südeyr Seyrofi deyir ki, mam Sadiqin (ə) yanına gedib dedim: “Nə üçün (sakit) oturmusunuz?” mam Sadiq (ə) buyurdu: «Südeyr, məgər nə olmuşdur ki? Dedim: Dost, şiə və tərəfdarlarının çoxluğu barədə deyirəm. 1 Təbiətud-dəvətil-əbbasiyyə, səh. 226 İmamların siması tarix guşəsində ..................................................................................................................... 94 — Səncə onlar neçə nəfər olar? — Yüz min nəfər. — Yüz min nəfər? — Bəli, bəlkə də iki yüz min. — ki yüz min? — Bəli, bəlkə də dünyanın yarısı.» Bu söhbətdən sonra mam Sadiq (ə) Südeyrlə birlikdə Yənbə adlı bir yerə gələrək orada bir sürü keçi balası görüb buyurdu: “Südeyr, əgər bizim dost və tərəfdarlarımızın sayı bu keçi balaları qədər olsaydı, biz sakit oturmazdıq.” 1 Bu hədisdən belə nəticəyə gəlirik ki, mam Sadiqin (ə) fikri qətiyyən belə olmuşdur ki, təkcə hakimiyyətə gəlmək kifayət etmir, nə qədər ki, hökumət camaatın müxtəlif kütlələri tərəfindən himayə olunmur, köhnə rejimi aradan götürüb yeni - əsl slami təməli qurmaq qeyri-mümkündür. Xalq kütləsi elə olmalıdır ki, hökumətin məqsəd və fikirlərini başa düşməli, hökumətin fikri ilə həmfikir olmalı, onun irəliləməsi sahəsində addım atmalı, camaat üçün hökumətin tutduğu mövqeləri açıqlamalı və çətinliklərlə üzləşdikdə dözümlü olub səbr etməlidir. mam Sadiqin (ə) söhbətindən belə başa düşürük ki, əgər o Həzrətin ixtiyarında düşmənə silahlı mübarizə yolu ilə qalib gəldikdən sonra slami məqsədlərini həyata keçirə biləcək dost və tərəfdarları olsaydı, yəqin ki, silahlı mübarizəyə başlayardı. Ancaq zamanın şərait və vəziyyəti mama bu fürsəti vermirdi. Çünki bu iş elə bir iş idi ki, əgər yüz faiz məğlub da olmasaydı, yenə onun nəticəsi zəmanət olunmamışdı. Başqa sözlə desək, mövcud olan belə şəraitlə hərəkat məğlubiyyətə uğramasaydı da, onun qələbə ilə nəticələnəcəyi də qəti deyildi. 2 1 Usul-Kafi c. 2, səh. 242 2 mamlarımızın həyatının təhlili kitabı, səh. 183-185 Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|