İlham əLİyevin dünya ədəbiyyatının görkəmli
Yüklə 2,87 Mb. Pdf görüntüsü
|
O.HENRİ — mənim yerim orada, vəhşi anlann və ayıldın arasındadır. Amma bu haqda boşboğazlıq etmək üçün gəlməmişəm. Missis Harvi ilə sizdən bir şey almaq istəyirik. -
başladı. - Burada bir yanlışlıq olduğunu güman edirəm. Bəli, şübhəsiz, yanlışlıq var. Mən sizə, özünüz də dediyiniz kimi, son mismarıma qədər hər şeyi satmışam. İndi satmaq üçün bir mismar başı belə yoxumdur. -
dedi ki, pul götürüb onu düzgün yolla, mərd-mərdanə sizdən alım. Qori başını yırğaladı: -
-
Siz narahat olmayın, bizim çoxlu pulumuz var, - dağlı mövzunu dəyişmədən sözünə davam etdi, - qalaq-qalaq. Nə vaxtsa siçovul kimi kasıb yaşasaq da, indi hər gün nahara qonaq da dəvət edə bilərik. Bizi ən yüksək cəmiyyətlərdə qəbul edirlər; əlbəttə, bunlar missis Harvinin sözləridir. Lakin bizə bir şey də lazımdır. Missis Harvi deyir, sizdən malikanəni aldığımız zaman onu mülk kağızına əlavə etmək lazım idi. Amma o, kağızda yoxdur. “Belə olan halda, - missis Harvi dedi, - pul götür və onu düz yolla, mərd- mərdanə al”. -
davam gətirmədi. Harvi enli şlyapasını masanın üstünə tullayıb irəli əyildi və gözlərini qırpmadan düz Qorinin gözlərinin içinə baxdı. -
Köhnə bir ədavət var, - o, aydın şəkildə yavaş-yavaş danışmağa başladı, - sizinlə Koltrenlər arasında. Qori mısmınğını sallayıb zəhmli sifət aldı: dəxli olmayan adamla vendetta barədə danışmaq qisas etiketini ciddi şəkildə pozurdu. “Oradan olan adam” bunu, ən azı, vəkil qədər yaxşı bilirdi. -
Xətrinizə dəyməsin... - o, sözünə davam etdi, - mən işgüzar təklif edirəm. Missis Harvi bu ədavət barədə hər şeyi öyrənib. Demək olar, dağlarda yaşayan bütün əsilzadələrin qan düşməni var. Settllər və Qofbrtlar, Renkinslər və Boydlar, Saylerlər 410 downloaded from KitabYurdu.org SÖZLƏŞMƏ və Qellouelər arasında qan düşmənçiliyi iyirmi ildən yüz ilə qədər davam edir. Axınncı qohumunuz, əminiz hakim Peysli Qori məhkəmə iclasının təxirə salındığını elan edib, hakim kreslosundaca Len Koltren tərəfindən güllələnərək öldürülüb. Mən və missis Harvi aşağı təbəqədən çıxmış adamlanq. Heç kim bizimlə qan düşmənçiliyi aparmaz; yəni bizimlə ağacqurbağası arasında fərq yoxdur. Missis Harvi deyir ki, bütün əsilzadə- lərin qan düşməni olur. Biz əsilzadə olmasaq da, pulumuz var, bu məsələni bacardığımız kimi həll etməliyik. “Belə olan təqdirdə pul götür, - missis Harvi dedi, - mister Qorinin ədavətini düz yolla mərd-mərdanə al”. Dələ ovçusu bir ayağını, az qala, otağın ortasına kimi uzadıb cibindən bir bağlama pul çıxardı və masanın üstünə tulladı. -
üçün bu, yaxşı qiymətdir. Nəsildən təkcə siz qalmısınız, siz də, çox güman ki, öldürmək ustası deyilsiniz. Ona görə də bu məsələ ilə üzülüşün, biz də missis Harvi ilə kübar cəmiyyətə daxil olaq. Pulu götürün. Bükülmüş pullar masanın üstündə qıvrılaraq yavaş-yavaş açılmağa başladı. Harvinin son sözlərindən sonra yaranan səssizlikdə məhkəmə binasından gələn oyun fişkalarının səsi aydın eşidilirdi. Qori şerifin elə indicə çoxlu pul udduğunu anladı - onun həmişə öz qələbəsini alqışlayarkən çıxardığı təmkinli qıy səsini bürkülü hava dalğalan həyətə yayırdı. Qorinin alnında tər damcıları əmələ gəldi. O əyilib masanın altındakı səbətdən şüşəni götürüb stəkanı doldurdu. -
əlaqədar... zarafat etmək istəyirsiniz?.. Deyəsən, ticarət əməliyyatının yeni növü tətbiq edilməyə başlayır. Birinci növ vendetta - iki yüz əlli dollardan üç yüz dollara kimi. Azca xarab olmuş vendettalar - iki yüz... deyəsən, siz iki yüz dediniz, mister Harvi? Qori süni şəkildə güldü. Dağlı təklif olunmuş stəkanı götürdü, gözünü qırpmadan başına çəkdi. Vəkil bu fədakarlığı həsəd və heyranlıq hissi ilə seyr etdi. Özünə də süzdü və əsl içki düşkünü kimi arağın iyindən və dadından çimçəşə-çimçəşə qurtum-qurtum içdi. 411 downloaded from KitabYurdu.org O.HENRİ -
İki yüz, - Harvi təkrar etdi, - bu da pullar. Qori gözlənilmədən qəzəbləndi. Yumruğu ilə masanı döyəc- ləməyə başladı. Kağız pullardan biri sıçrayıb əlinə toxundu. Elə diksindi, elə bil, onu nəsə sancmışdı. -
mənasız, təhqiramiz, ağılsız bir təkliflə gəlmisiniz? -
Mən istəyirdim hər şey təmiz və mərd-mərdanə olsun, - dələ ovçusu dedi; o, guya, pullan götürmək üçün əlini uzatdığı zaman Qori anladı ki, onun qəzəbi məğrurluq və inciklik kimi yox, özünə hirslənməsi kimi izah edilə bilər, çünki o, daha aşağıya, qarşısında açılmış quyuya enməyə qadir olduğunu hiss edirdi. O, bir anın içindəcə təhqir edilmiş centlmendən öz malının təriflni göylərə qaldıran alverçiyə çevrildi. -
Tələsməyin, Harvi, - Qori dedi; o, qıpqırmızı qızarmışdı, dili də topuq çalırdı. - Sizin tək... tək... təklifinizi qəbul edirəm, amma iki yüz dollar biabırçı şəkildə aşağı qiymətdir. Satıcı və alıcı hər ikisi r... razıdırsa, onda s... sövdələşmə sövdələşmədir... Aldığınız malı büküm, mister Harvi? Harvi qalxıb üst-başını çırpdı. -
deməli, bu, indi Koltrenin Harvi ilə ədavətidir. Zəhmət olmasa, bir imzalı sənəd, mister Qori, əbəs yerə vəkil deyilsiniz ki... söv- dələşməni möhkəmləndirmək üçün. Qori bir vərəq və qələm götürdü. Pulları yaş əlində möhkəm- möhkəm sıxmışdı. Başqa hər şey birdən-birə mənasız və asan bir işə çevrildi. -
faizlərin...” Təkcə “ştatın qanunlan ilə müdafiə olunmasına” icazə verilməsi lazım gəlir, - Qori ucadan gülərək dedi. - Verilən hüququ özünüz müdafiə etməli olacaqsınız. Dağlı qeyri-adi sənədi götürüb xüsusi ehtiyatla bükdü və səliqə ilə cibində gizlədi. Qori pəncərənin qarşısında dayanmışdı. -
qan düşmənini sizə göstərəcəyəm. Baxın, o gəlir, küçənin o biri tərəfi ilə.
412 downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 2,87 Mb. Dostları ilə paylaş:
|