İlham əLİyevin dünya ədəbiyyatının görkəmli
Yüklə 2,87 Mb. Pdf görüntüsü
|
SÖZLƏŞMƏ yırdı, amma onunla nə vaxtsa iş görənlərin hamısı onun “ağlını itirdiyini” söyləyirdi. Onun yeganə fəaliyyəti dələ ovundan ibarət idi, lakin rəngarənglik üçün arabir qaçaqmalçılıqla da məşğul olurdu. Bir dəfə vergiyığanlar onu yuvasından dartıb çıxardılar; o, teryertək 1 səsini çıxarmadan var qüvvəsi ilə müqavimət göstərdi, nəticədə iki il müddətinə həbsxanaya düşdü. Azadlığa buraxıldıqdan sonra qəzəbləndirilmiş safear 2 təki yenidən yuvasına çəkildi. Şıltaq tale quşu həyəcanla onu axtaran bir çoxunun yanından ötüb Payk və onun sədaqətli arvadını öz təbəssümü ilə mükafatlandırmaq üçün uçub Qara Cekin kəlləsinə qondu. Bir dəfə qısa şalvarlı və eynəkli, başdan-ayağa mənasız kəş- fiyyatçılardan ibarət dəstə dağlara, Harvinin komasının qonşuluğuna gəldi. Payk ov tüfəngini qarmaqdan götürüb uzaqdan gəlmələrə atəş açdı - axı onlar vergiyığanlar da ola bilərdi. Xoşbəxtlikdən, hədəfi vura bilmədi və tale agentləri yaxınlaşaraq qanun və ədalətlə əlaqələrinin olmadığını bildirdilər. Nəticədə Harvi cütlüyünə otuz akrlıq təmizlənmiş torpaqlan üçün nağd olaraq xeyli xışıltılı yaşıl dollar təklif etdilər; belə bir ağılsızlığı əsaslandırmaq üçünsə bu torpaq sahəsinin altında slyuda olduğu haqda cəfəng bir fikir söylədilər. Harvi ilə arvadı sahib olduqları bu qədər dollan hesablayarkən çaşdılar, Qara Cekdəki həyatın bütün narahatlığı ər-arvada aydın oldu. Payk təzə başmaqlardan, evin küncünə qoya biləcəyi tütün yeşiyindən, tüfəng üçün təzə çaxmaqdan danışmağa başladı; o, Martellanı dağın yamacındakı bir yerə aparıb ona izah etdi ki, burada balaca bir top yerləşdirmək mümkündür - top, şübhəsiz, onların vəsaiti ilə alına bilərdi - beləliklə də, ondan atəş açmaqla komaya sarı uzanan yeganə cığın müdafiə edər, vergiyığanlardan və zəhlətökən yad adamlardan birdəfəlik azad olardılar. Amma Adəm öz Həvvasını yaddan çıxarırdı. Onun üçün tütün, top və təzə çaxmaq var-dövlətin əsl təcəssümü idi, amma qaranlıq komada onun bəsit tələblərindən çox-çox yüksəkdə
407
downloaded from KitabYurdu.org O.HENRİ duran bir şöhrətpərəstlik mürgüləyirdi. Missis Harvinin qəlbində hələ də Qara Cekdəki iyirmi doqquz illik həyatının məhv edə bilmədiyi əbədi qadınlıqdan bir zərrə də olsa, yaşayırdı. O, gündüzlər xəstə ağadardan düşən qabıq səsini, gecələrsə canavar ulartısını dinləməyə o qədər vərdiş etmişdi ki... Yəqin içindəki şöhrət düşkünlüyünü qovub çıxaran elə bu idi. O, kök, qüssəli, sanşın və danxdıncı qadına çevrilmişdi. Amma pul meydana çıxan kimi ürəyində öz cinsinə məxsus imtiyazlardan istifadə etmək arzusu yenidən alovlandı: çay masasının arxasında oturmaq, lazım olmayan əşyalar almaq, həyatın çirkin həqiqətlərini şərtilik və lazımsız mərasimlərlə bəzəmək. Elə buna görə də Paykın təklif etdiyi möhkəmləndirmə sistemini soyuq tərzdə rədd edib bildirdi ki, onlar indi yeni aləmə qədəm qoymalı və yüksək cəmiyyət arasında dolaşmalıdırlar. Onlar, nəhayət, bu xüsusda qərar verdilər və planın icrasına başladılar. Missis Harvinin böyük şəhərlərə üstünlük verməsi ilə Paykın qədim səhralara meyli arasında ortaq məxrəcə gəlmək istədikdə Lorel kəndi meydana çıxdı. Lorel, missis Harvinin şöhrətpərəst tələblərinə cavab verən kübar məclisləri vəd edirdi, eyni zamanda da Paykın arzuladığı bəzi rahatlıqlardan məhrum deyildi - bu kəndin dağlara yaxın olması dəbdəbəli cəmiyyətlə dil tapa bilmədiyi halda tez geri çəkilmək imkanı verirdi. Onlann Lorelə gəlişi Yansi Qorinin öz evini pula çeviımək arzusu ilə üst-üstə düşdüyündən bədxərc adamın titrək əlinə dörd min dollar sayıldı və Qoriyə məxsus qədim mülk alındı. Qori nəslinin şərəfsiz nümayəndəsi düşkünləşmiş, qovulmuş və artıq onu saymayan dostlan tərəfindən rədd edilmiş vəziyyətdə öz səfeh kontorunda atılıb-qalanda yad adamlar artıq onun ata-baba evində yaşayırdılar. Günəşin qızdırdığı küçəni toz dumanı bürümüşdü və onun içi ilə nəsə hərəkət edirdi. Zəif külək tozu dağıdanda tənbəl boz atın dartıb gətirdiyi parlaq boya ilə rənglənmiş təzə şaraban göründü. Ekipaj vəkilin kontoruna yaxınlaşıb küçənin ortasında firlandı və balaca arxın kənannda, qapı ilə düz üzbəüz dayandı. Qabaq oturacaqda əynində qara mahud kostyum olan hün-
downloaded from KitabYurdu.org SÖZLƏŞMƏ dür, arıq kişi oturmuşdu; əlinə sarı rəngli dəri əlcək geyinmişdi. Arxa oturacaqda isə iyun istisinə qalib gəlmiş qadın əyləşmişdi. “Şanjan” rəngli, əslində isə göy qurşağının bütün rənglərini özündə əks etdirən dar ipək paltar dolu bədənini qucaqlamışdı. O, əlində bəzəkli yelpik düz oturaraq baxışlarını küçənin qurtaracağına zilləmişdi. Martella Harvinin qəlbi yeni həyatın sevinci ilə isinsə də, Qara Cek onun zahiri görkəminə silinməz iz salmışdı; qadinin sifətinə boş, mənasız ifadə bəxş etmiş, kəskin qayalarından və qaradinməz dərələrindən ona da pay vermişdi. O, ətrafında nə olursa olsun, elə bilirdi ki, həmişə xəstə ağaclardan qopub tökülən qabıq səslərini eşidir. Daim Qara Cekin ən sakit gecələrdə belə qulaqlarında cingildəyən qorxunc sükutunu dinləyirdi. Harri təmtəraqlı ekipajın yaxınlaşıb onun qapısı ağzında dayanmasını laqeydliklə müşahidə edirdi; lakin arıq arabaçı cilovu qırmanca sarıyıb yöndəmsiz hərəkətlə kontora girəndə onu qarşılamaq üçün yırğalana- yırğalana yerindən qalxmalı oldu: o artıq başqa şəklə düşmüş, sivilizasiya ilə təzəcə əlaqə yaratmağa başlayan Payk Harvini tanıdı. Dağlı kişi vəkilin təklif etdiyi kətildə oturdu. Harvinin sağlam düşüncəsi və möhkəm yaddaşı ilə bağlı şübhəyə düşənlər sübut kimi onun zahiri görkəmini nümunə göstərə bilərlər. Sifəti hədsiz uzun və tutqun zəfəran rəngində idi; heykəldəki kimi hərəkətsiz görünürdü. Açıq-mavi rəngli kirpiksiz yumru gözləri bu müdhiş sifəti bir az da qorxunc edirdi. Qori əbəs yerə onun gəlişinin səbəbini aydınlaşdırmağa çalışırdı. -
Loreldə hər şey qaydasındadır, mister Harvi? - o soruşdu. -
Hər şey qaydasındadır, ser, missis Harvi ilə mülkdən çox razıyıq. Sizin malikanə missis Harvinin xoşuna gəlir, elə qonşular da. Həmişə adamlarla ünsiyyət üçün darıxdığını söyləyirdi, burada isə kifayət qədər danışa biləcəyi adam var. Rocerslər, Xepqudalar, Prettalar və Troysalar - hamısı missis Harvinin görüşünə gəlib; elə o da, demək olar, hamısının evində qonaq olub. Onu ən yaxşı evlərə dəvət edirlər. Doğrusu, mister Qori, deyə bilmərəm ki, belə şeylər ürəyimcədir... Mənə ancaq o lazımdır, - Payk Harvinin san əlcəkli iri əli dağlara doğru uzandı, 409 downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 2,87 Mb. Dostları ilə paylaş:
|