Hüseynqulu sarabski KÖHNƏ baki

A balam, devirom bir kişiyo mosləhot eloyim. sorıra gedok.

• 
  A camm, ovvolco gcdok qıza baxaq. boyondin, sonra oibotto. kişiyo dcyorson. Bolko heç boyənmodin.
  

IIo... lıo... ho... Yaxşı deyirson. Bir az dayan, ha/.ırlaşım gcdok.

Qorəz, Koblo Xeyraıısa Xorasan qanovuzundan tikilmiş çaxçurunu, abı firong parçasından köynoyini geyib, dörd rong ipok düyürdünii başına salıb, ördokboyun qanovu/ çadrasına büriinorok Moşodi Piisto bacı ilə borabor Ağca xanımın lıoyotino girib çağırırlar:

• 
  Ay ev yiyosi, ay ev yiyosi!
  

Ağca xanım sesi eşitcek:

• 
  Ay qız, Gülperi, gör ne sesdir!
  

Qız əJinde samovann qara qapağmı sürtə-sürtə saçı, başı nizamsız özünü bayıra atır və Kəblə Xeyransa xalanı görcək məsələni başa düşür,

Ucaboylu, şümşad biləkli, incəbeUi, məmıorsinoli, minagərdənli, qönçə dodaqlı, mirvaridişli, çatmaqaşlı, alagozlü, alyanaqlı qız utana- raq, qumral saçlarını üzünə töküb, ürkmüş maral kimi evə qaçır,

• 
  Ay ana, həyətə iki arvad gəlib, tanımıram, - deyəıək anasınm başı üstündən, ceyran kimi vaz atıb o biri evə qaçır.
  

Anası:

• 
  Yaxşı, ay qız, az qala monı tapdalamışdm, no olub mogor? - dcyo- rək ÖZÜnÜ bayıra atır. Bir neçə saniyə baxdıqdan sonra:
  
• 
  Keble Xeyransa xamm deyilsen? A!.. Gəlin içeri de, özgəsi deyilsiniz ki! Qız başıbağlı üstümdən elə keçdi ki, məni də çaşdırdı.
  

Xeyransa:

• 
  İstəməz, yaxşıdır, qıza dcyinon bizo su gətirsin, su içib gedirik.
  

Ağca xamm:

• 
  Qardaşımın camyçün, canmçün olmaz. Ay ötüb, il dolanıb, ayən- də düşər şənbəyə Novruz, bir dəfə bizə gəlmisən, boş sudan nə olsun? Sən olasan oğluvun canı bircə eve gel, heç olmazsa bizım bu kasıb dax- mamızda bir-ikı stəkan çay iç.
  
• 
  Ay Ağca xanım, uzun çəkər, işimiz var. Bircə qıza deyınen bizə su gətirsin gəlsin içək.
  
• 
  Ay Xeyransa xanım, iş həmişə var. Dünya malı dünyada qalacaq, Oğluvun canıyçün, qızımın canıyçün qoymaram.
  

~ Gülpəri, tez ol samovara od sal. Heç bilirsən bizə kim gəlib? Inayətin anası Xeyransa xanımdır e...

Qız üst-başım düzəldərək samovara od salır,

Ağca xamm:

• 
  Yaxşı bir deyin görüm ay, gün hayandatı çıxdı ki, sız btzi yada saldımz?
  

-Nə bİlİm? A başuva dönüm, evdə oturmuşdum, Meşedi Püstə bacı gəldi, üzümü bir az danlayandan sonra qəbir üstə gedib, əhlqübura bir fatehə verdik, qayıdanda yolumuz süzün qapıya düşdü, dedik bir az su içək gedək,

• 
  Elə həmişə sən gələsen, qedəmin mübarek olsun.
  

Bu zaman qız saçını, birçəyini kəlağayı altında gizləyib sü&əni bunlartn qabağına salıb, qaynar samovan gətirib süfrəyə qoyur, çay dəm- loyib ləbləb stekanlara çay tökərek, qonaqların qabağına qoyur. Qızın aJa gözlərini, şürnşad barmaqlarını gören Kəblə Xeyransa xanım çox xoşlanır. Ağca xanım Kəblə Xeyransa xanımın qıza bu qedər diqqətlə baxdtğını görüb, məsələni başa düşür.

Xeyransa xanım çay içdikdən sonra, çarşablana-çarşablana Ağca xanımdan soruşur:

• 
  Qızın neçə yaşı var?
  
• 
  Ay Xeyransa bacı, heç yadımda döyül, bu anadan olanda üzüm vaxtı idi, qardaşım yasin çərokəsinin arxasına yazıb.
  
• 
  Ay qız Gülperi, Gülperi! O yasin çerəkəsini bura gətir.
  
• 
  Gərək doyül, yasin çərekəsini tutaq ki, helə gətirdin, bəs bunu kim oxuyacaq. Heç birimiz oxumaq bilmirik.
  
• 
  A, Gülpəri bilir, Quram çıxıbdır, gerək 16-17 yaşı olsun.
  
• 
  Eybi yoxdur, sağlığnan qal, oğluvun, qızıvun toyunu görek, sağ- lığnan qal, balam.
  
• 
  Xoş geldüz, xoş gəldüz, qədəm əziz elədüz.
  

Xudahafızleşib hoyətdən çıxıb gedirlər.

Yolda Məşədi Püste bacı sözə başlardı:

• 
  Hə, Xcyransa bacı, qızı bəyondün?
  
• 
  Meşedi Püste bact, heç dinmə, doşab almışıq, bal çıxıb.
  
• 
  Tez, dayı qızı clçile, eşitdiyimə görə, qız üçün çox yerdən adam gəlib,
  
• 
  Həlo günü bu gün kişi ilə söhbet elerəm, sabahdan oyana qoy- maram. Sənin do xələtin mənım gözüm üstə, toydan farağat olum, gör sene nəler bağışiayacağam.
  

Xeyransa Meşədi Püstə bacıdan aynlıb evə gəldikdə, Hacı Abtahb soruşur;

• 
  Arvad, haradan gəlirsən?
  
• 
  Ay Hacı, bir dayan nəfəsimi dərim, sənə bir xeyir xebər verə- cəyəm.
  
• 
  Xeyir olsun, Xeyransa.
  
• 
  Qəbir üstünden qayıdanda, yolumuz Ağca xanımgilə düşdü.
  
• 
  Ağca xanım? Keblə Ferəcullanın arvadı?
  
• 
  Hə... hə...
  
• 
  Sonra?
  
• 
  A kişi, onların no gözel qızları varaıış? Men aıvadlığımnan o qıza aşiq oldum, gelsonə o qızı oğlumuzçun alaq?..
  
• 
  Ay arvad, o qızın barəsindo mən də eşıtmışəm, deyirlər çox vəci- hədir, Quranı da əzber bilir.
  
• 
  Hə.. hə...
  
• 
  Arvad pis adam doyüllər, əgər meslohət görürsən elçı göndərek.
  
• 
  Axı, bir iş var, dcyirəm bir İnayətnən danışaq. Sən onunla bu baredə sohbət elə, sonra mene deyərsen, egər razı olsa, işi başlayaq. Ho, odu a... özü gəlir, mən gedirəm, sen özün damş.
  

Hacı gedir, Bir qəder sonra anası oğlunu səsləyir:

• 
  Ay tnayət! Ay İnayot!
  
• 
  Nə var, ay ana?
  
• 
  Anan sənə qurban olsun, ay bala, bir bura gol, sennən söhbət eləyocəyəm.
  
• 
  Xeyir olsun.
  
• 
  Kəble Fərəcullanı tanıyırsan?
  
• 
  Neco bəyəm? Tanıyıram.
  
• 
  İndi ikindi çağı qobir üstünden golirdik, yolumuz Kəblə Ferocul- lagilin cvinin qabağından düşdü. Mən eşitmişdim ki, onun göyçek bir qızı var. Meşedi Püsto bacıynan su ıçmək bəhanəsi ilə girdik onlarm heyə- tinə. Baxtımızdan Ağca xanım da evdə idi, Qız bəzeksiz, düzəksiz öz paltannda qəfildən çıxdl bizim qabağımıza... Anan qadovu alsun, qız deyil, ceyrandır, aton razıdır, balam. Sən də razı olsan, clçi göndərərik.
  
• 
  Ana, tutaq ki, men də razı oldum, qızı da məno verdilər, sonra axı sən onu yola vere bilməyəcəksən,
  
• 
  A balam, nöşün yola vermirəm, mənim gözümün ağı-qarası bir oğlum var, gece sohərəcen küroyimi ayaza vcrib sene layla çalmışam, zohmətini çekib səni böyütmişəm, indi səni evləndirərəm, toy eləye- rom, arzularıma çataram, dostum söyünəcək, düşmənim yanacaq, gözü çıxacaq. Mənim gəlinim - qızımdır, Nöş yola vermirəm?
  
• 
  Ana, onu men bilirom, məni İstəyirsən, fikrin do budur ki, toy clo- yəsen, gəlin getirəson, ancaq ondan qorxuram ki, o dediklerin hamısı tersino olsun.
  
• 
  Necə yeni tərsinə olsun, a bala? Başa düşmürəm.
  
• 
  Başa düşmürsən? Bir qulaq as, mən səni başa sahm. Toy eləyib gəlin gətirəndon sonra, dedı-qodu olmayacaqsa, yola verəcəksənsə, get al.
  
• 
  Yaxşı, görersən, men necə gəlin saxlayaram. Hər kos görsön morhoba desin.
  

Axşam Hacı evdə ikən Koblo Xeyransa xanım əline bir ayna götü- riib qulaq falına çıxır. Küçə qapısmı aralayıb:

• 
  Görüm, görüm ki, gəlinİmlə oğlumun püşkleri barışacaq, yaxşı yola gedəcəklər, faltm yaxşı gəlsin, - deyə küçodəki danışıqlara intı- zarla qulaq asır.
  

Küçədo iki noforin söhbəti eşidilir.

• 
  Məşədi İbrahim hayannan gəlirsən?
  
• 
  Ə, salaməleyküm, batam, Kəblo Sofərin atını aldım!
  
• 
  Kəble Səfer o atı satdı?
  
• 
  Hori,
  
• 
  Ncçiyo aldın?
  
• 
  Yüz əlli manata.
  
• 
  Ucuz almısan.
  
• 
  Yaxşı atdı, Allah xeyir versİn.
  

Kəblə Xeyransa bunu eşitcək evə qayıdır:

• 
  Ay Hacı, ay Hacı, indicə qulaq falına çıxmışdım, falım yaxşı geldi.
  
• 
  Arvad, İnayotnən danışdun?
  
• 
  Hə, hə! Razıdır!
  
• 
  Ay Hacı, onıc tutmayasan, narnaz qılmayasan, işin belə düz gəlsün?
  
• 
  Yaxşı a... indi bəs elçiliye kimi göndorok?
  

-A?.. Buduva, qonşumuz baqqal Kəble Novruzqulu: mömin, Atlah bəndəsi, ağzı Quranlı, dualı kişi...

• 
  Hə, hə, yaxşı deyirsən.
  

Sohor Hacı Abtalıb Kəblə Novruzqulunun yamna gedib əhvalatı ona nağıl edir vo onu elçiliye göndərir.

Kəblə Novruzqulu Fərəcullamn yanına gcdir.

• 
  Salaməlcyküm, Kəbleyi.
  
• 
  Əleykəssalam, oleykəssalam, lıafızixoş kəlam. Xoş gördük seni balam. Seni də görmok olarmış... Buyur əyləş, buyur əyləş, əhvali şərif, damaği lətif.
  
• 
  Əh, əcəb carnalın, əcəb camalm, ay Kəbleyi.
  
• 
  Kebleyiyə nisbet qulluğun? Buyur görək.
  
• 
  İnşailah ki, xeyirdir.
  
• 
  Son həmışə xeyirxəbərsən. Buyur, buyur.
  

~ Hacı Abtalıbı tanıyırsan?

• 
  He, tanıyıram, nece bəyom? Onunla alış verişin var? Mötəbər adamdır, qorxma.
  
• 
  Mon qorxmuram, sən qorxma, alış-veriş seninlədir.
  
• 
  Necə boyəm?
  
• 
  Onun oğlu Inayəti görmüson, xoşuna gəlib?
  
• 
  Allah saxlasın atasıyçm, anasıyçm, Nə demek istəyirserı? Bilmi- rəm, cavan uşaqdır da.
  
• 
  Hacı Abtaİıb istoyir səninls qohum-quda olsun.
  
• 
  He, indi başa düşdüm, Kəbleyi! Mən Hacı Abtalıbdan, külfətin- don bir pislik görməmişəm vo eşitməmişem, biqal adamdırlar, əsil- nəcabetlori de pis döyül, ancaq... bir iş var. Indi mon sənə cavab verə bilmarəm, qızm anası var, dayısı var. Bir bu barədə onlarla da danışım, sabah da cümedir. Cüme məscıdində camaat namazına yəqin gələcək- sen, orada sənə cavab deyərəm. Ancaq o ki, qaldı mənə, mən razıyam, balam. Bir qız... bir oğlamndır, gülüm. Özü de ki, məndən çox uzaqda deyil, həmişo əlimde, ovcumda olacaq. Şəxsən mən razıyam.
  

Kəblə Novruzqulu xudahafizləşir.

• 
  Mürəxxəs olaq qulluğundan.
  
• 
  Qul sahibi olasan, Allah sənə Mekko ziyarəti qİsmət eləsin, xoş gəldin.
  

Kəblə Forəculla axşam evdə Ağca xanımdan soruşur:

• 
  Arvad, bu günlərda bize kim gəlmişdi?
  
• 
  Necə beyem, ay kişi? Sözlü adama oxşayırsan, bizə bir ele adam gelmemişdi.
  
• 
  Yenə bir fikirləş.
  
• 
  Hə... hə. he... Btzə Meşedi Püstə bacı ilə Koblə Xeyransa bacı gəlmişdi, Hacı Abtalıbın arvadı da, neco bəyəm, ay kişi, yoxsa bizim qızt istəyirler he?
  
• 
  Hə... bir elə şeydir...
  
• 
  O gün elə onlar gəlendə man başa düşdüm, qıza çox diqqet eli- yirdilər, hələ yaşını da soruşdular, əşşi bir de görüm elçi gəlmişdi?
  
• 
  Bəli, Ağca, qızımızçm elçi gəlmişdi.
  
• 
  Yaxşı, a kişi, kimi göndermişdiler?
  
• 
  Kəblə Novruzqulunu.
  
• 
  Nə dedün? Həri verdün?
  
• 
  Vermədim, elə vcrən kimiyem, ay arvad, sən necə, razısan?
  
• 
  A kişi, mən oğlanı görmemişem, anası canlara dəyen bir adam- dır. Məclislər yaraşığı, olitəsbehli, ağzıdualı mömin atası var. Hələ ata-ananın övladı pis ohnaz, Mənim könlüm var.
  
• 
  İrıdi ki, sənin könlün var, sən razı, mən razı, day nə qələt eleyir qazı!
  
• 
  Onda adam göndər dayısını çağtrtdır, onunla da məsləhət eleyək, O da razı olsa, sabah cavab verək.
  
• 
  A kişı, dayısı gelincən, qıznan men bir söhbət eləyim.
  

Ağca xanım qızm dayısı üçün adam göndərir, özü qızla söhbət elə- yir. Qız razı olur, qızın dayısı gəlir.

Kəblo Balaqədeş:

• 
  Salaməleyküm ay Kəbleyi, bacımnan dava-zad eləməmison ki, na var genə, bu vaxt adam göndərmisüz?
  
• 
  Ay Balaqədeş, yox, yox... Gol əyləş, bilirsən ne var? Bizim qızımızı ıstəyirlər.
  

Nomçilor, ay nəmçilər,

Qapını kosib elçiler.

Anam deyir vermərom,

Ataın deyir dur görək.

• 
  A canım bir damş görək nə olub?
  

Taxçada çoxdur çörək Araqçının dar-darı,

Ağzuva qurban dayı,

Sən də bir damş ban.

• 
  Qedeş!.. Bizim qızı Hacı Abtalıbm oğlu üçün isteyirlər. Bu gün Kəbleyinin yanına elçi gəlmişdi. Sen də qızın dayısısan, bu barədə fıkrin nədir?
  
• 
  Hacı Abtalıb özü qonşu, hamımıza məlum, oğlu da ki, bazarda gözümüzün qabağındadu. Biz onları yaxşı tamyırıq. Ondan ötrü işi uzat- maq lazım deyil, Məsəldir deyərlor: qapuva gəldi sat, qapuva gəldi al. Doğrudan da Inayət məııim xoşuma gelir, yaxşı oğlandır, kimə verə- cəyik ki, ondan artıq olsun? Allah xeyir versin, qoşa qansmlar.
  

Səhərisi Cümə məscidinde camaat namazı başlananda, Kəblə Fəreculla Kəblə Novruzqulu ilə görüşüb ona deyir:

• 
  Allah xeyir versin.
  

Novruzqulu soruşur;

• 
  Kəbleyi, tıə vaxt buyurursunuz şimi içməyə gəlek?
  
• 
  Sabah yox birisi gün cüıuə axşamıdır, cüme günü nccodir?
  
• 
  Lap yaxşı, lap yaxşı, saat xoşdur.
  
• 
  Hə, ncynək, deməli, cümo günü axşam.
  
• 
  Buyura biiərsiz,
  
• 
  Kebleyi, ozge adam olmayacaq, ele öz qohum-qardaşımız olacaq.
  
• 
  Əşi, heç bızdo də ele adam olmayacaq. Elə axşamdan golsöz heç pis olmaz.
  

Günortaya yaxın zöhr namazmm vaxtı olduğu üçün qaladan azan sesi eşidilərdi, bu sesin çağınşına şohərin diikan və bazarlanndan, hüc- rələrdon mömin-müqəddəs, yaşh kişilər ikibir, üçbir öz həmyaşları ilə söhbət edə-edə, təsbch çevirə-çevirə moscidə toplaşar, sıra ıle - sof- lərlə əyləşər, horo Öz canamazını salar, möhür-təsbelıını hazırlayarvə pişnamazı (axundu) gözləyərdilor.

Bir qodərden sonra camaat axundun gəldıyini görüb salavatla onu qarşılayardı. Axund mchraba çatdıqda ayaq üstə dayanar, əmmamosi- nm bir telini açıb arxasma atar və camaat namazına başladıqda, camaat da ona iqtida cdərdi. Hər kəs həmd-sıırəsini düzgün oxuyub-oxu- mazsa ehəmiyyəti yox idi, çünki axund onun yerine düz oxuyacaqdı, camaatın çoxunun savadı olmadığından və məscido gəlməyə məcbur edildiyindən dua bılməzdi vo ibadət vaxtt heç bir şey oxumayıb doda- ğını torpədər, boş-boş eyılib-düzələr və onun namazı düzgün hcsab edilordi. Namaz qurtardıqdan sonra vaiz minbərə çıxıb vəzo başlayır, qalanlar qalır, gcdonlər isə sakitco çıxıb evlərine yollanırlar. O cüın- lədən Kəblo Novruzqulu çox çotinliklə başmaq saxlayanlardan baş- mağını alır. Məsciddə kasıb vo yoxsul adamlardan başmaq saxlayanlar olardı ki, onlar fövqəlado yaddaşa malik olardılar. Onlar dörd yüz, beş yüz adamın başmağmı alıb cərgə ilə düzordilər. Namaz qurtardıqdan sonra bu beş yüz adamın bir defə üzünə baxaraq, hər kəsin başmağını tapıb, ağacla cütləyir ve qabağtna qoyardılar.

Keblə Novruzqulu başmaqlarını geyərək durma-gəldim - birbaş Hacı Abtalıbm yanına gedir.

Qoca kışi atıla-atıla tələsik dar küçələrdən ötərok, Şonu Abdul- lanın evinin tinini dönandə ayağı sürüşüb başmağımn bir tayı tərs kimi, palçığın ən dərin yerinə düşür. Başmağmı çıxarmaq üçün əyildikdə işin torsliyindon bu biri ayağı da sürüşür. Koblə Novruzqulu kəmali- qayda ilə palçığa oturur. Başmağını çıxarmaqla meşğulkən küçeııin o başmdan ürkmüş at araba İle gəlib tini fırlandıqda, arabanın oxu Keb- leyiyə ötəri toxunaraq onu palçığın dərinliyine salır. Kəblə Novruz- qulu palçığm İçindo üzür. Kəbleyi başmaqlarını çıxarıb əlİrıə alaraq qanıqara deyino-dcyino cvo qayıdır. Kəblə Novruzqulu evə çatdıqda küçə qapısmda bir yekə qıfıl gördükdə ovqatı təlx olur. Qışm günü, üst-başı palçıqlı, hava şaxtalı, qanıqara qapı yanmdakı səkidə arvadı gözətiəyir. Nə ısə, qonşu uşaqlarmdan birini arvadın daltnca göndorir. Arvad gəlib Koblcyini bu halda gördükdo dcyinmoyo başlayu:

• 
  Vay-vay-vay. A kişi, bu nə üst-başdır, bu nə əl-ayaqdır, əşi qoşunkeşdidən, davadan gəlirsən, nədir?
  
• 
  Ey, rəhmətliyin qızı, tez ol qapmı aç, uzun danışma.
  

Arvad o yan-bu yanını axtanb, açarı tapır, qapını açaraq hoyoto giririer, Kişi özünü evə salmaq istədikdə arvad:

• 
  A kişi, a kişi, başuva daş, içəri girmo üst-başın murdardır, aləmi murdar clorson.
  
• 
  Ay dinsizin qızı dinsiz, soyuqdan öldüm, bəs nə eleyim?
  
• 
  Dünən öleydin, bu gün iki günün olaydı. Səni görüm saqqalın qana bulaşsın.. Bəri gel, beri gəl, mətbexə gəl.
  

Ər-arvad savaşa-savaşa metbəxe gırirlər. Arvad kişinin alt palta- nnı çıxardıb dəyişir. Tez yorğana bürüyüb təndir üsto oturdur. Qazanda su qoyub qızdırdıqdan sonra Kəbleyini su axanda yuyundurub yattrdır, Kəbleyinin ağız-bumu bir qədər istıleşdikden sonra dumb hazırlaşır və axşamüstü Hacı Abtalıbın yanına xəbəre gedir.

• 
  Hacı, gözün aydın, muştuluğumu ver.
  
• 
  Hə, oğlan golmison, qız?
  
• 
  Ay rəhmətliyin oğlu, əlbəttə, oğlan,
  
• 
  Hə, ne oldu, söhbət elə görüm.
  
• 
  Kişinin sözü yoxdu, heri verdi. Cümə günü axşam da ki, şimi içəcəyik. Mən gedim də.
  
• 
  Ho! Koblcyi, bir az tez gel. Allab imanuvu kamil eləsin, oğlun- çun olsun.
  

Səhər Hacı Abtalıb Üstüörtülü bazara çıxıb, məşhur zorgor Hacı Məmmədİn dükanından üzük alır.

Zərgər Hacı Məmməd öz sənatindo ad qazanmış bir adam ıdi. Qara rəngə boyanmış top qarasaqqalı, başında Buxara dərisindən qələmi papağı, əynində kayanı dördatak tirmo döşlüyii, ağ badamputa qurşağı, xorasanı əbası var idi.

Hacı Abtalıb ondan aldığı bahalı üzüyü cibinde gizlətdi. Oradan çıxıb bəzzaz Molla Zərəoğlu Hacı Ağadadaşm dükanına gəlir.

Hacı Abtalıb:

• 
  Hacı, salaməleyküm.
  
• 
  Əleykəssalam... olcykossalam, həmişə sen geleson, a balam, Bunun ayağınm altına bİr dəmir atın, gün hayannan çıxıb, Hacı bizim dükana təşrif gotirib.
  
• 
  He... he, eceb camalın, özün bilirsen ki, xercə düşənlor sonin dükamna gələr də... oğul evlendirənlor, qız köçürənlər...
  
• 
  İndi dc görüm, sən hanstndansan, köçüronnonsən, ya evlendi- rənnen?
  
• 
  Ay Hacı, bu xeyir səninçün də olsun, evləndirənəm.
  
• 
  Çox mübarək, çox mübarək, Hacı, and olsun Allaha, halalzada adamsan. Bu gün monimçün taza mal gəlib, hele de görüm düyürdü istoyirsən, yekşebe istəyirsən, ya odyal istəyirsən? Bax, bu düyürdü, rəngi qırmızıdır, sarıdır, göydür, bir də çohrayı... O ki, qaldı yekşə- beyə, o ipekdir, Bu da ki, odyal örpəkdir. Örpək bunların ikisindən de yaxşı şeydir. Qiymeti də bahadır. Sonra pirkeşİyə dönərək:
  
• 
  Ado, onlarrn üçündən də gətir, Hacı baxsın!
  

Hacı üçüno de baxdıqdan sonra, edyal örpəyi boyonib alır. Dükan sahibi ilə xudahafızləşİb, Bakıda Böyükbazarda çox məşhur, şamaxılı, özü do şair olan qənnadıçı Ələkbərin dükanına gedir. Ələkbərdən on girvənke noğul, nabat, püstə, badam alır, oradan keçib İtotaran Daşdə- mirin oğlu Naqqal Feyzulladan iki kisə əla xına alıb evə qayıdır.

Keble Xeyransa xanım oğlu üçün toy bazarlığını gördükde, şadlığin- dan gozü yaşarmış halda kişinin qabağına gəlir, fındıqça çalaraq oxuyur:

Gözün aydın olsun, oğul anası İyirmi yaşma çatıb onun balası.

Oğlum olsun yeddi oğul atası Əziz oğlum, toyun mübarək olsun,

Ata-ana çokor oğul cəfasm,

Qocalanda görər onun səfasın,

Əziz oğlum, toyun mübarek olsun.

Mahnıdan sonra: “Çox mübarək... çox mübarok, ölmədik oğlumu- zun toyunu gördük”, - dcyo Kəblo Xcyransa bazarlığı kişinin əiindən alıb sahmanlayır.

Cümə günü axşam Hacı Abtalıb, qohum-qardaşım başma cəm elə- yib, xəlfe xır-xır Hacı Haşımı çağırıb, aynam onun əlinə verir vo xonça ollərində yola düşürlor. Bozilorinin olindo fanar, yoliarı işıqlandıraraq Hacı Forocullagil torəfə gedirlər.

O dövrdə İçərişəhər abad deyikli. Küçələr palçıq, sekilerin qabağı nohur olurdu. Qalan yerlər isə adi torpaqdan ibaret idi. Küçəde fanar- lar çox az olurdu. Ağac başma qoyulmuş ağ neft ile yanan lampalar olurdu. Onları gecə külək əsib söndürərdi. Bezən külokli gecelərde bu lampaların heç biri yanmazdı.

Haci Abtahb gedib fanarlarla yolu yoxladıqdan sonra ycriyordilor. Hacı Abtalıb:

• 
  Ay Kəblə Novruzqulu, qabağımızda deyəsən çala var. Meylini bir az divar dibine ver.
  
• 
  Ə, gözüm görür a... gözüm göriir...
  

Kəblə Gəncum:

• 
  Hacı, deyəsən bu küçe deyil, biz sehv gəlmişik, gerək Əzim Mütətlİbİn qapısının qabağmdan gedəydik. Budur ey, Qazmaq novəsi Ağabalanm cvi.
  

Xolfo cavab vcrir:

• 
  Ə kişi, onların evi Cəlo Süleymanın evi ilə üzbəüzdür.
  

Qonaqlardan biri:

• 
  Balam... Bu Qıçımçıxdı nəvəsi Məmmədqulunun evi deyil?