Hujayra biologiyasi I. A. AbduIov X. U. X albekova


H ujayralami ikkita asosiy guruhi



Yüklə 5,62 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə10/113
tarix28.11.2023
ölçüsü5,62 Mb.
#132921
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   113
Hujayra biologiyasi. Abdulov A.I. Xalbekova X.U.

2. H ujayralami ikkita asosiy guruhi
Elektron mikroskop yaratilgandan keyin biologlar har xil hujay- 
ralarni ichki1 strukturasini o‘rgana olishdi. Bu tadqiqotlarning asosida 
aniqlandiki hujayralar ikkita katta guruhga boMinar ekan bular Pro- 
kariotlar va Eukariotlardir(1.8 rasm).

Gerald Karp. Cell and Molecular Biology. USA, 2013, «Wiley». 78-80 p.
22


^ianabakteriyalar taxminan 2,4 milliard yil ilgari paydo 
boMishgan va biologiyada bu eng qadimgi urugMardan boMsa kerak. 
Prokariot hujayralar bu bakteriyalar, eukariot hujayralar bu eng soda, 
zamburug6 lar, o ‘ sim 1 iklar. Hozir anniq aytib boMmaydi qachon prokariot 
hujayralar birinchi marotaba yer yuzasida paydo bo;lishgan. Lekin 
birinchi marta 2,7 milliard yil oldin tog‘ jinsiarida prokariotlar uchray 
boshlagan va atmosferada 0 2 paydo boMa boshlagan. Eukariotlami 
paydo boMishi ham noaniq.Murakkab k o ‘p hujayrali hayvonlar 
birdaniga 600 million yil oldin paydo boMgan, lekin ayrim maMumotlar 
bo‘yicha sodda eukariot organizmlar Yer yuzasida 1 milliard yil ilgari 
ham uchragan.1.9 rasmdaorganizmlarnigasosiyguruhlarikeltirilgan. 
Bundan bizga maMumki hayotni “tez-tez” paydo boMishi. Prokariot 
va eukariot hujayralarni solishtirib o ‘rganishi bizga shuni ko‘rsatadiki 
ulami orasida farqlar ko‘p lekin albatta umumiy tomonlari ham bor 
(1.8-rasm).
Фигурки 1.9EarthБио геологическая clock.А портрет последних
пяти миллиардов лет истории Земли, показывающий предлагаемое
время появления основных групп организмов. Сложные животные
(беспозвоночные) Шелли и сосудистые растения являются
относительно недавно прибывшие. Время, указанное для
происхождение жизни является спекулятивным. Кроме того,

Gerald Karp. Cell and Molecular Biology. USA, 2013, «Wiley». 8 1 S 4 p.
23


фотосинтезирующие бактерии мож ет возникнуть гораздо
раньше, следовательно, знак вопроса. Геологическое эр указаны
в центре иллюстрации.
Eukariot hujayralar deyarli aniq aytsa b o iad ik i prokariot ajdod- 
lardan kelib chiqishi ulami umumiy kelib chiqishi asosida ularda bir 
genetictil, metobolitik yocllarini umumiy yig‘indisi va strukturaviy 
timinlari ham ko‘p hollarda umumiy. Masalan bu hujayralarning ikki 
tipi bir xil konstruksiyadagi plazmatik membranalar bilan o ‘raigan 
bu membrana tanlab o ‘tkazuvchanlik bilan mos keladi. Hujayaralarn- 
ing ikki guruhi qattiq notirik hujayra devoir bilan o‘ralishi mumkin. 
Prokariot va eukariotlami hujayraviy devorchalari umumiy fuksiyaga 
ega lekin ulami kimyoviy tarkibi keskin farqlanadi.

Yüklə 5,62 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   113




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə