Həmidli Aqşin Ceyhun oğlu
Yüklə 0,7 Mb. Pdf görüntüsü
|
19
4. Qəbul olunmuş strategiyanın məqsədyönlü və səmərəli tətbiqini təşkil etmək. 5. İşin yekunun qiymətləndirilməsi, qarşıya çıxmış bəzi halların nəzərə alınması və gərəkdirsə, gələcək inkişaf istiqamətlərində düzəliş aparılması.
Prof. T.Ə.Quliyev haqlı olaraq qlobal strategiyada aşağıdakıların əsas götürülməsini lazım bilir (15, s.505):
-şirkət və firmaların resursları, bazarın strateji və
operativ qiymətləndirilməsi;
- rəqabətin variantlı təhlili; - ümumi və konkret meyllərin, mövqelərin müəyyənləşdirilməsi;
- məhsulun seçilməsi, qiymətlərə sistemli yanaşma, əlaqələrin seçilməsi, işlərin təşkili, marketinq strategiyası;
- dünya ölkələrinin rəqabət qabiliyyətinin öyrənilməsi və nəzərə alınması. Müasir şəraitdə biznes strategiyasının hazırlanmasına münasibət dəyişilmişdir. Əgər əvvəllər strategiyaya rəqabət mübarizəsində təşkilata üstünlük verən vasitə kimi baxılırdısa və o təşkilatın məhdud rəhbərlər dairəsinə məlum idisə, indi açıq ifadə olunmuş strategiyaya üstünlük verilir. Strategiya təkcə idarəedicilərin işi deyil, elmi-tətqiqat və layihə-konstruktor işlərində, istehsal və satış sahəsində çalışanların da işidir. Deməli icraçılar həm strategiyanın hazırlanmasında,həm də həyata keçirilməsində iştirak edirlər. Təşkilatın strategiyaları aşağıdakıları sualları müəyyənləşdirir: 1)
2)
Təşkilatın xüsusiyyətlərində hansı məhdudiyyətlər yaranır və strateji seçimin hansı sərhədləri var; 3)
Müştərilər kimlərdir; 4)
Əmək kollektivi necə qurulub; 5)
Menecerlər idarəetməni necə yaradırlar; 6)
Uzunmüddətli perspektivdə öz təşkilatlarını necə görmək istəyirlər(imici,xidməti,istehsalla bağlı fəaliyyəti).
20
Strategiya bir sıra əks mövqeli məsələlərə arxalanaraq tətbiq edilir. Rəhbər bu əks mövqelərdən ən əlverişlilərini tutuşduraraq son məqsədə müvəffəq çatmaq məqsədi ilə ən dəyərlilərini seçir. Faktiki olaraq strategiya idarəetmə planı olub müəssisənin mövqeyinin möhkəmlənməsinə,istehlakçıların tələblərinin səmərəli və vaxtında ödənilməsini təmin etməyə xidmət edir.Rəhbər strategiyanı ona görə işləyib hazırlamalıdır ki,şirkətin biznesinin təşkilini və idarəedilməsini təmin etsin.Bu halda bir çox variantlardan ən əlverişlisini seçmək prinsipini güdür. Beləliklə,alternativ variantlardan ən əlverişlisini seçən rəhbər təşkilatın strategiyasını müəyyənləşdirərək onu bəyan etmiş olur ki,mövcud imkan və variantların daha əlverişlisi məhz seçilmiş istiqamətdir,bu istiqamət də biznesin səmərəli təşkilini təmin etmiş olur.Bu şəkildə strategiyanı müəyyənləşdirməmiş rəhbər son müvəffəqiyyətli nəticəyə gəlmək imkanına malik deyil. Yaxşı işlənib hazırlanmış strategiya və onun sımırıli şəkildə reallaşması ümumi fəaliyyətin müvəffəqiyyəti deməkdir. Bəzi rəhbərlər yaxşı strategiyalar hazırlasalar da,onu yaxşı reallaşdırma imkanına malik deyillər. Əksinə, bir qism rəhbərlər isə başqaları tərəfindən yaxşı işlənmiş strategiyanı reallaşdıra bilir.Təcrübə göstərir ki,bunların hər ikisi son nəticədə yaxşı sonluqla bitmir. Bacarıqlı rəhbər yaxşı strategiya işləyib, onu səmərəli şəkildə reallaşdırır. Beləliklə, səmərəli strategiyanın səmrəli də tətbiqi təkcə biznesdə müvəffəqiyyət qazanmağı göstərmir,o həm də idarəetmənin keyfiyətliliyini göstərir. Lakin hər zaman yüksək səviyyəli strategiya,onun yüksək səviyyəli tətbiq olunması hələ mütləq uğura gətirəcəyinə zəmanət vermir. 1.3. Biznes strategiyasının işlənib hazırlanması və reallaşdırılmasının informasiya təminatı
Müasir dövrdə strateji idarəetmənin təşkili müxtəlif amillərin təsiri ilə mürəkkəbləşir. Bu onunla izah edilir ki, hazırda idarəetmə prosesi texniki, texnoloji, təşkilati, sosioloji, psixoloji və s. amillərlə əlaqədardır. 21
Strateji idarəetmə sisteminin mürəkkəbləşməsi həmçinin elmtutumlu sahələrin inkişafı nəticəsində də baş verir. Daha doğrusu, yeni amillər, qanunauyğunluqlar və göstəricilər meydana gəlir. Firmadaxili münasibətlərin effektiv təşkili və idarə edilməsi sahibkarlıq fəaliyyətinin informasiya təminatı olmadan mümkün deyil. Belə baza axtarış, saxlanması, seçim, məlumatların yenidən qruplaşdırılması və sistemləşdirilməsi, informasiyanın təhlili vasitəsilə yaradılır. Bu informasiya dolğun, düzgün, operativ və həmçinin kompakt olmalıdır, firmadaxili münasibətlərin effektiv təşkilinə, lazımi qərarların qəbuluna təsiretmə imkanına malik olmalıdır. İnformasiyanı həm xarici, həm də daxili mənbələrdən alırlar və onlar müvafiq olaraq xarici və daxili mühitdə yerləşdirilir. Məlumat banklarının, ekspert sistemlərinin, telekommunika- siya şəbəkələrinin məqsədyönlü istifadəsi öz işçilərinin, həmçinin ayrıca götürülmüş bölmələrin və şəbəkələrin məqsədləri və funksiyalarının genişlənməsinə imkan verir. Yeni informasiya və telekommunikasiya texnologiyalarının dəyəri hətta onunla müəyyən edilir ki, idarəetmə sistemində onlardan istifadə müəssisənin kommunikasiyasını və əlaqələrini əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdırmağa imkan verir. Təcrübə göstərir ki, həmin texnologiyalar istehsalda, marketinqdə, idarəetmə sistemində dəyişiklikləri müəyyən etməklə firmanın gələcək inkişaf istiqamətlərini müəyyən edir. Onların tətbiqi müəssisənin təşkilati-strukturunun yaradılmasının ənənəvi prinsiplərinə yenidən baxılmağı tələb edir. İnformasiya texnologiyası özü özlüyündə rəqabət üstünlüklərini vermir, o yalnız firmanın rəqib mövqelərinin yaxşılaşdırılması aləti kimi çıxış edir. Məhz texnologiyalar xarici və daxili mühitin dəyişilməsinə uyğunlaşması ənənəvi strategiyalarına yenidən baxılması ilə yanaşı təşkilati-idarəetmə strukturlarının təkmilləşdirilməsini təmin edə bilər. Əgər müəssisənin strategiyası ardıcıl, funksional istiqamətləndirilmiş irəliləməni nəzərdə tutursa, bu halda informasiya texnologiyaları lazımi nəticəni verə bilməz, yəni, firmalara çox vaxt informasiya texnologiyaları yox, strateji düşüncə çatışmır. Ona görə onun tətbiqi, misal üçün, rəqabətin idarəedilməsində, rəqabətin formulasının aydınlaşdırılmasından Yüklə 0,7 Mb. Dostları ilə paylaş:
|