Giriş. Elektron qurğularının təsnifatı. Elektronika



Yüklə 1,09 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə5/43
tarix30.12.2023
ölçüsü1,09 Mb.
#167950
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   43
Giri . Elektron qur ular n n t snifat . Elektronika

akseptor aşqarlar 
deyilir. Akseptor qarışığı olan kristal
-tipli yarımkeçiricidir və onun keçiriciliyi
deşiklərin hərəkəti ilə bağlıdır. Aşqarlı yarımkeçiricidə iki növ yükdaşiyıcı olur: əsas və qeyri-əsas. 
-tipli yarımkeçiricidə deşiklər əsas, elektronlar qeyri-əsas yükdaşıyıcılardır; 
-tipli yarımkeçiridə
elektronlar əsas, deşiklər qeyri-əsas yükdaşıyıcılardır.
ELEKTRON – DEŞIK KEÇIDİ 
Bir tərəfi n – tipli, digər tərəfi p – tipli keçiriciliyə malik olan iki qonşu yarımkeçirici
sahənin təmas (kontakt) sərhəddinə elektron-deşik və ya p-n keçidi deyilir.
və 
təbəqələrindəki aşqarların konsentrasiyasından asılı olaraq keçidlər simmetrik və qeyri-simmetrik
olurlar. Qeyri-simmetrik keçidlər daha çox yayılmışdır. Çünki belə keçidlərə malik
yarımkeçiricilərdə yükdaşıyıcıların konsetrasiyası bir-birindən 100-1000 dəfə fərqlənir. 
-sahəsində
müqavimət
-sahəsinə nisbətən kiçik olur.
keçidində baş verən fiziki prosesə baxaq
Təmasdan qabaq
-sahəsində elektronların konsentrasiyası
-sahəsindəkindən çoxdur, p-sahəsində 
isə əksinə, deşiklərin konsentrasiyası n-sahəsindəkindən çoxdur. Hər iki təbəqənin təmasından dərhal
sonra kosentrasiya qradiyentinin təsiri altında
-sahəsindən n-sahəsinə deşiklərin, 
-sahəsindən
-
sahəsinə elektronların diffuziyası baş verir və diffuziya cərəyanı axar. Rastlaşan deşiklər və 
elektronlarin rekombinasiyası nəticəsində sahələri ayıran sərhəd yaxınlığında 
-sahəsində müsbət
ionlar qatı, 
-sahəsində mənfi ionlar qatı əmələ gəlir.
Sərhəd yaxınlığındakı sahələrdə müxtəlif
işarəli yükdaşıyıcıların toplanması nəticəsində elektrik sahəsi yaranır və bu sahə
keçidi adlanır. 
Keçiddə yaranan elekttik sahəsi elektronların və deşiklərin diffuziyasına mane olur. 
keçidinin
eni nə qədər böyük olarsa, yaranan elektrik sahəsinin intensivliyi bir o qədər çox olar. İki sahəni
ayıran sərhəddin yaxınlığında hərəkətli yükdaşıyıcılardan təcrid olunmuş nazik qat əmələ gəlir. 
Həmin qatın müqaviməti çox böyük olur və oradan əsas yükdaşıyıcıların keçməsi çətinləşir. Bu
qata
bağlayıcı qat
deyilir. Bağlayıcı qatın daxili elektrik sahəsi (
keçidinin)
və 
sahələrinin əsas yükdaşıyıcıları üçün tormozlayıcı, qeyri-əsas yükdaşıyıcılar üçün sürətləndiricidir. 
Yaranan bağlayıcı qatda qeyri- əsas yükdaşıyıcılar keçid vasitəsilə keçərək diffuziya cərəyanının
əksinə yönəlmiş dreyf cərəyanı əmələ gətiritlər.


Yüklə 1,09 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   43




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə