www.vivo-book.com
103
kəndiri bir düym də yığa bilməmisən. Bəs bir azdan balıq
dövrə vurmağa başlayanda neyləyəcəksən?
O, tilov ipini sol əli ilə tutub çiyninin köməyi ilə
saxladı, əyilib sağ əliylə dənizdən bir ovuc su götürüb üzünə
vurdu. Qorxurdu ki, sifətinə bulaşmış yumşaq ətin iyi
ürəyini bulandırar, başını gicəlləndirib onu gücdən salar.
Üzünü yuyandan sonra əlini şor suda bir qədər də saxlamaq
niyyətilə qolunu qayığın kənarından dənizə salladı,
ağarmaqda olan göy üzünə baxdı. Qayığın sürətiylə yanaşı,
istiqaməti də müəyyən etdi: “Balıq indi üzü gündoğana üzür,
bu da onu göstərir ki, get-gedə yorulur, heydən düşdükcə
suyun axınıyla getməyə üz qoyur. Tezliklə dövrə vurmağa
başlayacaq. Mənim əsl işim də bax elə onda başlayacaq”.
Sağ əlini bir az şor suda saxlayandan sonra çölə
çıxartdı və ona diqqətlə baxıb:
– Qorxulu bir şey yoxdur, – dedi. – Kişi olan kəs ağrıya
da, əziyyətə də dözməlidir.
Təzə yaralara toxunmamaq üçün kəndirdən çox
ehtiyatla yapışıb özünü birtəhər qayığın o biri tərəfinə verdi
ki, sol əlini dənizə sallayıb şor suda bir az da saxlasın.
www.vivo-book.com
104
– Yaralı olsa da, babat işləyir, amma sən, – deyə sol
əlinə müraciət etdi, – arabir az qalırdın məni peşman edəsən.
“Niyə mən bir cüt yaxşı əllə doğulmamışam, niyə
əllərimin ikisi də eyni sərrastlıqda deyil? – qoca fikirləşdi. –
Görünür, öz günahımdır. Yaxşı işləməyə sol əlimi də gərək
əvvəldən vərdiş etdirəydim. Yəqin mən bunu eləməmişəm.
Allah özü şahiddir ki, hərgah istəsəydi, öyrənməyə bəs
deyincə imkanı olub! Amma, insafən, gecəyarısı pis
işləmirdi, arada cəmisi bircə dəfə qıc oldu. Qıc olmaqdansa,
qaytanın onu biryolluq kəsib tullaması yaxşıdır”.
Qoca gördü ki, acından başı gicəllənir, skumbriyanın
ətindən bir az çeynəməlidir. Amma fikrindən daşınıb öz-
özünə dedi: “Yox, yeyə bilmərəm. Başgicəllənmə
ürəkbulanmadan yaxşıdır. Sifətim ət parçasını xəşilə
döndərəndə bilmişdim ki, onu daha ağzıma vura bilmərəm.
Yeyən deyiləm, amma xarab olanacan saxlayacam. Onsuz
da qüvvə yığmaq gecdir, yedim-yemədim, fərq etməz.
Axmaq qoca! – bu yerdə özünü söyməyə bilmədi, – axı ay
axmaq qoca, qanadlı balığın o birisini ki, götürüb yeyə
bilərsən”.
www.vivo-book.com
105
Bayaqdan təmizləyib hazır qoyduğu qanadlı balığı sol
əliylə yerdən qaldırıb ağzına atdı, sümüklü-sümüklü
çeynəyərək quyruğunacan sümürdü.
Sonra öz-özünə dedi: “Çox yaxşı balıqdır. Adamı
əməlli-başlı doydurur. Mənə lazım olan hər şey onda var.
Mən əlimdən gələni elədim, qoy indi dənizdəki nəhəng balıq
nə qədər istəyir dövrə vursun. Qoy o da əlindən gələni
eləsin. Ya ona verər Allah, ya mənə”.
Qoca dənizə çıxandan bəri günəş üçüncü dəfə doğurdu;
balıq da elə bil, günəşin çıxmasına bənd idi – dərhal dövrə
vurmağa başladı.
Qoca ha çalışdısa da, kəndirin dəniz səthi ilə əmələ
gətirdiyi meyl bucağını təyin edə bilmədi. Hazırda bu
mümkün deyildi, həm də hələ tez idi. Gərginliyin bir az
səngidiyini hiss edəndə sağ əliylə ipi yığmağa başladı.
Kəndir təzədən əvvəlki tarım vəziyyətə gəlib, az qaldı qırıla.
Lakin gərginlik qəfildən azaldı və kəndir xeyli boşaldı. İşi
belə görəndə qoca azca əyildi, çiyinləri də, kəlləsi də ağır
yükdən qismən xilas oldu; qaytanı tələsmədən, aramla
çəkməyə başladı. O gah sağ, gah da sol əlini ata-ata
www.vivo-book.com
106
işləyirdi. Əl-qol atdıqca yorğun ayaqları və çiyinləri əllərinə
kömək edirdi.
– Çevrəni çox aralıdan götürüb, amma odur ey, başlayır
dövrə vurmağa.
Birdən qocanın yığa-yığa dəstələdiyi kəndirin gerisi
gəlmədi. O, ipi dartanda su damcıları ətrafa səpələnib gün
işığının altında par-par parıldadı. Cavab qaytarırmış kimi
balıq da kəndiri özünə tərəf dartdı; qoca dizləri üstə çöküb
ipi yavaş-yavaş suya buraxdı.
– Bilirəm, – dedi, – indi iri dövrə vuracaq, mən də
bacardığım qədər gərək onu yüyənləyim, hər dövrəni
vurduqca yüyənini dartıb dairəni kiçildim. Ola bilsin, bir
saata onu görə bildim. İndi mən onu inandırmalıyam ki,
mənimlə bacara bilməz, buna gücü çatmaz; sonra da vurub
öldürməliyəm.
Lakin iki saat keçsə də, balıq hələ də qayığın ətrafında
eləcə aramla fırlanmağında idi. Qoca qan-tər içində əlləşirdi,
yorulub taqətdən düşmüşdü. Düzdür, bu müddət ərzində
dairə də xeyli kiçilmişdi, kəndirin dəniz səthindəki meyl
www.vivo-book.com
107
bucağından açıq-aydın görünürdü ki, balıq yavaş-yavaş üzə
çıxır.
Artıq bir saat olardı ki, qocanın gözlərinə qaranlıq
çökür, tər axdıqca elə bil alnındakı yaraların üstünə duz
səpirdilər. Gözlərinin önündə hərdən-hərdən görünüb-yoxa
çıxan qara ləkələr onu çox da qorxutmurdu; kəndiri
çıxartmaqçün sərf etdiyi gücü və gərginliyi nəzərə alanda
burada təəccüblü bir şey yox idi. Amma iki dəfə tam
sustaldığını hiss etdi və bundan bərk təşvişə düşdü.
– Olmaya, bu balığın əlində aciz qalıb öləcəm? Özü də
işin düz gətirdiyi bir vaxtda, – qoca özündən soruşdu. –
Özün kömək ol, ilahi! Əhd edirəm ki, yüz dəfə “Həzrəti
İsa”, bir o qədər də “müqəddəs Məryəm” duası oxuyaram.
Amma indi yox, bu saat yox.
“Elə hesab elə ki, oxumuşam, – xəyalən tanrısına
müraciət etdi, – sonra mütləq oxuyacam”.
Bu vaxt ikiəlli yapışdığı kəndir qəfil dartılmağa başladı
və qoca güclü təkan hiss etdi. Zərbə də, təkan da çox şiddətli
oldu.
Dostları ilə paylaş: |