www.vivo-book.com
83
pəzəvənglə cəngə girib kimin qolunun daha güclü olduğunu
aydınlaşdırmaq istəmişdilər.
Hə, onlar masa arxasında üz-üzə əyləşmişdilər,
dirsəklərini də tabaşirlə cızılmış dairənin içərisində masaya
dirəyib pəncə-pəncəyə vermişdilər. Düz bir gün bir gecə
beləcə
qarşı-qarşıya
oturub
qollarını
tərpətmədən
qüvvələrini sınamış, güc gəlib biri o birinin qolunu əyməyə
cəhd etmişdi. Həmin vaxt meyxanada olanların əksəriyyəti
mərcə girmişdi. Adamlar ağ neft çırağı ilə işıqlandırılan
otaqda var-gəl edirdilər. Qoca isə gözlərini zəncinin əlindən,
sifətindən, dirsəklərindən bir an belə ayırmırdı. Səkkiz saat
keçəndən sonra münsiflər yoruldular: yatıb dincələ bilsinlər
deyə, hər dörd saatdan bir onları dəyişdirmək qərara alındı.
Hər ikisinin dırnaqlarının altından qan sızırdı, lakin heç biri
gözünü o birindən çəkmirdi. Mərcləşənlər tez-tez bayıra
çıxıb təzədən otağa qayıdır, divar uzunu düzülmüş kətillərdə
oturub yarışın necə qurtaracağını maraqla, səbirsizliklə
gözləyirdilər. Yadındadı ki, açıq-abı rəngli taxta divarlara
adamların kölgələri düşür, külək tavandan asılmış çırağı
www.vivo-book.com
84
xəfif-xəfif tərpətdikcə zəncinin yekəpər kölgəsi də divarda
oynayırdı.
Bütün gecə üstünlük gah bu tərəfə keçdi, gah o tərəfə.
Zənciyə rom içirdir, siqaretini odlayırdılar; rom içəndən
sonra zənci var qüvvəsini cəmləyib qocanın – əlbəttə, onda
hələ qoca deyildi və onu Santyaqo El Çampeon
6
deyə
çağırırdılar – qolunu üç düym əydi. Qoca qolunu dikəldib
yenə düz saxlamışdı və elə həmin anda fəhmlə müəyyən
etmişdi ki, xalis pəhləvan və bütün tərsanədə yaxşı adam
kimi tanınan bu zəncinin qolunu qatlayıb yerə vuracaq,
yarışı da udacaq. Dan yeri ağararkən tamaşaçılar
münsiflərdən tələb etməyə başladılar ki, qoy onlar oyunun
heç-heçə qurtardığını elan etsinlər. Hakim neyləyəcəyini
bilməyib çiyinlərini çəkəndə qoca bütün qüvvəsini cəmləyib
həmləyə keçmişdi: zəncinin qolunu yavaş-yavaş əyməyə
başlamış və nəhayət, qatlayıb masaya yapışdırmışdı.
6
Santyaqo El Çampeon– çempion Santyaqo (ispanca)
www.vivo-book.com
85
Yarış düz bir sutka – bazar gününün səhərindən bazar
ertəsinin səhərinəcən davam etmişdi. Mərcləşənlərin də
çoxu oyunu heç-heçə saymağı hakimdən ona görə tələb
edirdilər ki, hamısı Havanaya işə getməli, kömür şirkətinin
gəmilərinə kömür, ya başqa gəmilərə şəkər yükləməliydilər.
Yoxsa, əlbəttə, hamı onun tərəfdarıydı ki, oyun axıracan
davam etdirilsin, yarıda saxlanmasın. Qoca da rəqibini hələ
camaatın işə getmək vaxtı çatmamışdan qabaq məğlub
etmişdi.
Bu əhvalatdan sonra qocanı uzun müddət “Çempion”
ləqəbiylə çağırdılar. Baharda zənciylə bir də yarışası oldu.
Amma bu dəfə mərc gələnlərin sayı az idi, pul da az
yığılmışdı. Bu dəfə də oyunu qoca udmuşdu; çünki o hələ
birinci yarışdan inanmışdı ki, rəqibindən güclüdür, həm də
zəncinin gözünün odunu almışdı. Sonralar bir neçə dəfə də
yarışa çıxdı, lakin bu işdən çox tezliklə əl çəkdi. Arxayın
oldu ki, istədiyi vaxt kimə desən qalib gələ bilər. Bu oyun
qocanın sağ əli üçün çox zərərli olduğundan bir neçə dəfə də
yarışa sol əli ilə girmişdi. Di gəl ki, andıra qalmış sol əli ona
tabe olmur, indiki kimi namərdlik edib həmişə onu aldadır,
www.vivo-book.com
86
pis vəziyyətdə qoyurdu. Buna görə sol əlinə çox da etibar
etmirdi.
Qoca düşündü: “Günəş sol əlimi yaxşı sağaltdı, daha
qıc olmaz. Amma gecə çox soyuq olsa, qorxuram yenə
keyiyə. Gecə hamilədir, görək sabah nə doğacaq”.
Mayamiyə gedən təyyarə qocanın başının üstündən
ötüb dənizə kölgə salanda qanadlı balıqlar bərk ürküb
qorxudan dəstə ilə havaya sıçradılar. Qoca bu mənzərəni
gördükdə düşündü: “Gör suda nə qədər qanadlı balıq var; bu
aralarda, sözsüz ki, skumbriya da kalan olmalıdır”.
O, kürəyini kəndirə bərk-bərk sıxıb yoxladı ki, bəlkə
balığı azca da olsa, yuxarıya qaldıra bildi, ancaq bundan heç
nə çıxmadı; qaytan sim təki əsim-əsim əsdi, az qaldı qırılsın,
ətrafa da su damcıları səpələndi.
Qayıq asta-asta irəli üzürdü. Təyyarə gözdən itənə
qədər qoca onun arxasınca baxdı və fikirləşdi: “Yəqin
təyyarədə hər şey qəribədir. Bilmək istərdim ki, o cür
yüksəklikdən baxanda dəniz nə təhər görünür? Bir az
alçaqdan uçsaydılar, şübhəsiz, tutduğum balığı görə
bilərdilər. Çox istərdim ki, iki yüz dəniz sajeni
www.vivo-book.com
87
hündürlükdən asta-asta uçub ovladığım balığa yuxarıdan
baxım. Çanaqlı bağa ovuna gedəndə gəminin dorağacına
dırmaşıb doyunca baxardım, suyun altında nə qədər şeylər
görərdim. Skumbriyalar tünd-yaşıl rəngə çalırdı, hətta
pərlərinin bənövşəyi zolağı və xalları belə görünürdü; özləri
də dəstə ilə, topa-topa bir yerdə üzürdülər. Qəribədir, nəyə
görə çox dərində yaşayan və çox sürətlə üzən balıqların
bəzəkləri də, naxışları da, hətta xalları da bənövşəyi rəngə
çalır? Rəngi qızılı olduğu halda, skumbriya suyun altında
niyə yaşıl rəndə görsənir? Bərk acıb şikara çıxanda da
onların böyürlərində, eynən marlin balığınınkı kimi,
bənövşəyi zolaqlar peyda olur. Niyə görəsən? Qəzəbdən, ya
da çox sürətlə üzməkdən belə ola bilərlərmi?”
Şər qovuşana yaxın qocanın qayığı böyük Sarqas
yosunları adasının yanından ötərkən ləpələrin təmasından
sarımtıl yosunlar suda yellənə-yellənə xəfifcə yırğalanırdı.
Elə bil əzəmətli okean öz məşuqəsini ağuşuna alıb qızılı
ipək yorğan altında onu oxşayıb əzizləyirdi. Elə bu vaxt
qocanın balaca qarmağına bir skumbriya keçdi. O, balığı
havaya sıçrayanda görmüşdü. İndi skumbriya günəşin
Dostları ilə paylaş: |