www.vivo-book.com
73
qədər rüsvayçılıq olsa da, bədənin qıc olub keyiməsi
(fikrində o, bunu calambre adlandırdı) ondan betərdir, adam
tək-tənha, köməksiz olduğu halda isə bu – xalis əclaflıqdır”.
“Oğlan burada olsaydı, – qoca yenə düşündü, – sol
qolumu dirsəkdən aşağı ovuşdurub əlimin keyini açardı.
Amma eybi yoxdur, öz-özünə də açılar”.
Bu vaxt sağ əlində tutduğu ipin qismən boşaldığını
duydu. Dənizə nəzər saldıqda tilov ipiylə su səthinin əmələ
gətirdiyi meyl bucağının dəyişdiyini gördü. Qoca bədənini
arxaya verdi, sol əlini baldırına döyəclədi, kəndir tədricən
yuxarı, suyun üstünə qalxırdı.
– Balıq üzə çıxır. Əlim, di özünə gəl! Di açıl!
Yalvarıram sənə...
Tilov ipi aramla yuxarı qalxırdı. Nəhayət, qayığın düz
yaxınlığındaca okeanın hamar səthi qabardı, balıq üzə
çıxmağa başladı, di gəl ki, heç cür çıxıb qurtarmaq bilmirdi.
Bu nəsə möcüzəyə oxşar bir şey idi: balığın yanlarından su
fəvvarətək vurur, beli günəş şüalarının altında par-par
parıldayırdı. Balığın başı və quyruğu tünd bənövşəyi rəngdə
idi, böyürlərinin uzun, enli zolaqları günün altında zərif
www.vivo-book.com
74
yasəməni rəngə çalırdı. Burnunun üstündə beysbol ağacına
oxşayan uzun qılıncı vardı. Qılıncın ucu xəncər tiyəsi kimi
itiydi. Balıq tamamilə suyun üzünə qalxdı, sonra da dalğıc
kimi səssiz-səmirsiz, yavaş-yavaş dənizə baş vurdu. Onun
ülgüctək iti, oraqvari yepyekə quyruğu gözdən itən kimi
tilov ipi sürətlə açılmağa başladı.
– Bu balıq mənim qayığımdan düz iki fut uzundur ki! –
qoca dedi.
Tilov ipi sürətlə, lakin eyni ahənglə dənizə batırdı.
Qoca onu ikiəlli dartırdı. Yaxşı bilirdi ki, müqavimət
göstərib balığın sürətini azaltmasa, o bütün ehtiyat
kəndirlərini çəkib aparacaq, axırda da qırıb qaçacaq.
“Çox nəhəng balıqdır, – qoca fikirləşdi, – zərb-dəstimi
əvvəldən ona göstərməliyəm. Məndən güclü olduğunu
qətiyyən duymamalıdır; nəbadə o bunu hiss edə. İndi mən
onun yerinə olsaydım, var qüvvəmi toparlayıb, baş götürüb
hara gəldi gedərdim – ikimizdən birimiz uduzanadək
gedərdim. Allaha çox şükür ki, balıqlar biz insanlar kimi
dərrakəli deyil; amma çox cəld, həm də nəcib varlıqdır”.
www.vivo-book.com
75
Qoca iri balıqları çox görmüşdü, lap min girvənkədən
ağırlarına da rast gəlmişdi, hətta bir dəfə (əlbəttə, təklikdə
yox) iki zırpısını da tutmuşdu. İndi isə təkbaşına, özü də
sahildən xeyli uzaqda, açıq dənizin tən ortasında nəhəng
balıqla üzbəüz, təkbətək qalmışdı. Bu durum nəinki onun əl-
qolunu bağlamışdı, hətta bütün varlığını sarsıtmışdı; bu
yandan da, tərslikdən, sol əli keyləşmiş, qartal caynağıtək
büzüşüb qalmışdı.
“Mənə elə gəlir ki, sol əlim açılacaq, əlbəttə, açılıb sağ
əlimə kömək etməlidir. Biri vardı, biri yoxdu, üç qardaş
vardı... Onların biri dənizdəki nəhəng balıqdır, ikisi də
mənim əllərimdir – sağ əlimlə sol əlim. Yox, mütləq
açılacaq. Belə vaxtda onun keyiməsi biabırçılıq olardı”.
Balıq sürətini azaldıb, yenə əvvəlki mütiliklə üzürdü.
“Görəsən o niyə birdən-birə suyun üzünə çıxdı? – qoca
özündən soruşdu. – Yəqin, necə nəhəng olduğunu mənə
göstərmək istəyirdi. Çox yaxşı, hesab elə ki, gördüm,
niyyətini də başa düşdüm. İndi növbə mənimdir, gərək mən
də necəliyimi ona göstərəm. Görəsən, balıq mənim qıc olan
əlimi görsəydi, neylərdi? Kaş o mənim barəmdə əslində
www.vivo-book.com
76
olduğumdan daha yaxşı düşünəydi, əvəzində mən də onun
arzuladığı kimi olmağa çalışardım. Düzünə qalsa, elə mən
özüm də belə bir nəhəng balıq olmaq istərdim: bir şərtlə ki,
məndəki iradə, ayıqlıq, zəka da özümdə qalaydı, balıqdakı
güc də məndə olaydı”.
O, qayığın kənarında oturub ağrıya və bütün
əziyyətlərə dözə-dözə taxtaya söykəndi; balıq əvvəlki kimi
qabağa üzür, qayıq tutqun rəngə çalan suları yara-yara
aramla onun ardınca gedirdi. Şərqdən qalxan xəfif külək
dənizi ləpələndirirdi.
Günorta vaxtı qocanın qıc olmuş əli tamam açıldı.
– Balıq, onu bilirsənmi ki, əsməyə başlayan bu külək
sənə qara xəbərlər gətirir? – qoca soruşdu.
O, çiynindəki kisənin üstündən keçən ipi kürəyinə tərəf
meylləndirdi. Özünü qismən yaxşı hiss etsə də, dözülməz
ağrı və əziyyət əvvəlki kimi qalmaqdaydı.
– Mən dindar deyiləm, amma bu balığı tuta bilsəm, on
dəfə “Həzrət İsa”, bir elə də “müqəddəs Məryəm” duasını
oxuyaram; üstəlik, Kobren madonnası kilsəsinə gedib ibadət
edərəm.
www.vivo-book.com
77
Qoca bilaixtiyar duaya başladı. Yorğunluğun
ucbatından hərdənbir sözlər onun yadından çıxırdı; bunu
duyduqca duanı daha yeyin oxuyurdu ki, söz sözü çəkib
gətirsin, yaddan heç nə çıxmasın. Oxuya-oxuya onu da
yəqin etdi ki, “müqəddəs Məryəm” duasını təkrarlamaq heç
demə “Həzrət İsa” duasından daha asanmış.
– Ey Tanrının bakirə anası, ey məsum Həzrəti-Məryəm,
Allahın özü səninlədir. Qadınların ən uğurlusu, ən
bəxtəvərisən, mübarək bətnindən biz bəndələrə xilaskar
Həzrəti-İsanı sən əta etmisən. Amin! Ey Tanrının bakirə
anası müqəddəs Həzrəti-Məryəm, biz günahkar bəndələrin
bağışlanması üçün indi də, biz öləndən sonra da dua elə!
Amin! Ey müqəddəs Tanrı anası, bu balıq çox gözəl olsa da,
dua elə ki, canını tapşırsın!
Qoca duanı oxuyub qurtarandan sonra özündə xeyli
yüngüllük duydu, lakin çəkdiyi daimi ağrı və əziyyət
qətiyyən azalmadı, əksinə, daha da artdı. Qayığın
burnundakı taxtaya söykənmiş halda, sol əlinin barmaqlarını
oynatmağa başladı.
Xəfif yel əssə də, hava isti idi. Qoca dedi:
Dostları ilə paylaş: |