Dərslik Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 24. 07. 2014-cü il tarixli 842 nömrəli əmri ilə təsdiq



Yüklə 0,71 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə54/60
tarix02.01.2018
ölçüsü0,71 Mb.
#19553
növüDərs
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   60

Tapåırıq 4. 
a) Yaşadığınız məntəqənin (şəhər, qəsəbə, kənd) məskunlaşma modelini qurun. 
b) Məntəqənin formasına təsir edən amilləri izah edin.
c) Məntəqənin gələcəkdə hansı istiqamətdə genişlənə biləcəyini proqnozlaşdırın. 
125
124
Tapåırıq 1. 
Hər il fevralın 21-i Beynəlxalq Ana Dili Günü kimi qeyd olunur. Dünyada 6,5 mindən 
çox dil vardır. Onların çoxu bir-birinə oxşar olub dil ailələrində birləşir. Ən böyük dil 
ailələrinin yayıldığı regionların təsvir edildiyi xəritədən istifadə edərək suallara cavab 
verin: 
48. PRAKTİK DƏRS. 
                                   
DÜNYA ƏHALİSİNİN DİL TƏRKİBİ 
VƏ ƏHALİNİN MƏSKUNLAŞMASI
1. Avrasiyada yaşayanlar neçə iri dil ailəsində birləşirlər?
2. Afrika əhalisi  hansı dil ailələrinə aiddir?
3. Dünyada ən çox yayılmış dil ailəsi hansıdır?
4. Azərbaycanlılar hansı dil ailəsinə daxildir?
5. Altay  dil  ailəsinə  daxil  olan  xalqların  yaşadığı  ölkələri  “Dünyanın  siyasi  xəri-
təsi”ndən istifadə etməklə müəyyən edin. 
Xətti  model 
Sahilboyu model 
Radial model 
Sxemlərə əsasən modelləri müəyyənləşdirin və cədvəldə yazın.
a
b
c
Tapåırıq 3. 
Hərflərlə  işarələnmiş  məntəqələrin  məskunlaşma 
modellərini müəyyən edin.
Xətti  model 
Sahilboyu model 
Radial model 
Afro-Asiya
Hind-Avropa
Altay
Niger-Kardofon
Ural
Qafqaz
Çin-Tibet
Avstro-Asiya
Azsaylı yerli xalqlar
Tapåırıq 2. 
Əhalinin məskunlaşmasına təsir edən amillər müxtəlif məskunlaşma modelləri yaradır. 
Xətti  model –  çay və 
ya magistral yollar (av-
tomobil, dəmiryol və s.) 
boyunca əhalinin 
məskunlaşdığı formadır.
Sahilboyu model – 
əhali dəniz, körfəz, 
okean sahilində, sahilin 
formasına uyğun 
məskunlaşır.
Radial model əhalinin 
nəqliyyat yollarının 
kəsişdiyi mərkəzlərdə, 
əsasən  dairəvi formada 
məskunlaşma modelidir.


Tapåırıq 4. 
a) Yaşadığınız məntəqənin (şəhər, qəsəbə, kənd) məskunlaşma modelini qurun. 
b) Məntəqənin formasına təsir edən amilləri izah edin.
c) Məntəqənin gələcəkdə hansı istiqamətdə genişlənə biləcəyini proqnozlaşdırın. 
125
124
Tapåırıq 1. 
Hər il fevralın 21-i Beynəlxalq Ana Dili Günü kimi qeyd olunur. Dünyada 6,5 mindən 
çox dil vardır. Onların çoxu bir-birinə oxşar olub dil ailələrində birləşir. Ən böyük dil 
ailələrinin yayıldığı regionların təsvir edildiyi xəritədən istifadə edərək suallara cavab 
verin: 
48. PRAKTİK DƏRS. 
                                   
DÜNYA ƏHALİSİNİN DİL TƏRKİBİ 
VƏ ƏHALİNİN MƏSKUNLAŞMASI
1. Avrasiyada yaşayanlar neçə iri dil ailəsində birləşirlər?
2. Afrika əhalisi  hansı dil ailələrinə aiddir?
3. Dünyada ən çox yayılmış dil ailəsi hansıdır?
4. Azərbaycanlılar hansı dil ailəsinə daxildir?
5. Altay  dil  ailəsinə  daxil  olan  xalqların  yaşadığı  ölkələri  “Dünyanın  siyasi  xəri-
təsi”ndən istifadə etməklə müəyyən edin. 
Xətti  model 
Sahilboyu model 
Radial model 
Sxemlərə əsasən modelləri müəyyənləşdirin və cədvəldə yazın.
a
b
c
Tapåırıq 3. 
Hərflərlə  işarələnmiş  məntəqələrin  məskunlaşma 
modellərini müəyyən edin.
Xətti  model 
Sahilboyu model 
Radial model 
Afro-Asiya
Hind-Avropa
Altay
Niger-Kardofon
Ural
Qafqaz
Çin-Tibet
Avstro-Asiya
Azsaylı yerli xalqlar
Tapåırıq 2. 
Əhalinin məskunlaşmasına təsir edən amillər müxtəlif məskunlaşma modelləri yaradır. 
Xətti  model –  çay və 
ya magistral yollar (av-
tomobil, dəmiryol və s.) 
boyunca əhalinin 
məskunlaşdığı formadır.
Sahilboyu model – 
əhali dəniz, körfəz, 
okean sahilində, sahilin 
formasına uyğun 
məskunlaşır.
Radial model əhalinin 
nəqliyyat yollarının 
kəsişdiyi mərkəzlərdə, 
əsasən  dairəvi formada 
məskunlaşma modelidir.


Dünyanın siyasi xəritəsi
127
126


Dünyanın siyasi xəritəsi
127
126


ÜMUMİLƏŞDİRİCİ TAPŞIRIQLAR
1. Xəritədə-sxemdə ölkələri müəyyən edin və cədvəli tamamlayın.
128
2. Ölkələri aid olduğu tarixi-coğrafi regionlara uyğun olaraq qruplaşdırın: 
3. Azərbaycan  Respublikasının  ərazisi 86,6 min kv.km, əhalisinin sayı isə 9,4 mln.  
nəfər olarsa, əhali sıxlığını hesablayın.
4. Səhv fikirləri doğruya çevirin:
a) Vatikan ərazisinə görə nəhəng ölkədir.
b) ABŞ və Yaponiyada əhalinin sayı bir milyard nəfərdən çoxdur.
c) Səudiyyə Ərəbistanı federativ respublikadır.
d) Tundra və tayqa əhali məskunlaşması üçün əlverişli ərazilərdir.
1
2
3
4
5
6
7
8

10
Dövlətin adı
Paytaxtı
İdarəetmə forması
İnzibati ərazi bögüsü
a) Cənubi Asiya
b) Qərbi Avropa
c) Afrika
d) Latın Amerikası
1. Fransa 
2. Argentina 
3. Pakistan 
4. Sudan 


129–144
İQTİSADİYYAT 
VƏ COĞRAFİYA
49. İqtisadi fəaliyyət
50. Təsərrüfat və iş yerləri
51. İqtisadi əməkdaşlıq
52. Azərbaycan Respublikasının iqtisadiyyatı
53. İqtisadiyyat və ətraf mühit
54. Praktik dərs. “Ekoloji məhkəmə”
· Ümumiləşdirici tapşırıqlar
9
9


Yüklə 0,71 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   60




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə