Q
adının
DAVRANIŞI
dəyişir. Artıq sübut
olunub ki, sükan
arxasında
insan özünü güclü,
idarəedici, qərarverici hiss
edir. Bu da müasir zamanda
xanıma psixoloji güc verə
bilər. Bəli, bu tam normaldır.
Ancaq bir cinsin zamanla
digər cinsdəki xüsusiyyətləri
özündə formalaşdırması
digər cinsə duyduğu ehtiyacı
getdikcə yox edir. Misal üçün,
həyat yoldaşının, atsının və ya
qardaşının yanında olmaması
üzündən güclü durmaq
məcburiyyətində qalan qadın
zamanla kişi cinsinə mənən
ehtiyac duymamasına gətirib
çıxara bilir. Bir kişinin varlığı
mənən qadına verə bildiklərini
qadın özündə formalaşdırdıqca
onun yanında kişiyə yer
qalmır. Vay o gündən ki,
sükan arxasında əyləşən
qadının yanında kişi otursun.
Təbii ki, bütün qadınlar
yox,
ancaq bu situasiyada
kişinin və özünün həyatına
məsul olduğunu anlayan bəzi
qadınların hegemonluq hissi
təəssüf ki, böyüyə bilir. Və tam
başqa bir nüans. Psixoloqlar
sübut ediblər ki,
avtomobilin
idarəsi sürücü olmaq istəyən
kəsdə kişi xüsusiyyətləri və kişi
enerjisi formalaşdırır. Maşını
parametrlərinə görə digər kişi
sürücünün avtomobilindən
güclü olan xanım sizcə özünü
necə hiss edəcək? Hansısa bir
situasiyada, maneəni asanlıqla
aşan «crossrover» sahibəsi eyni
maneəni keçə bilməyən «VAZ
21 07” markalı avtomobilin
sahibinə sizcə necə baxacaq?
Əlbəttə, bu, qadına öz gücünü
hiss etdirəcək. Təəssüf ki, bir
çox hallarda xanımlar bunu
mənəvi güc yox, məhz fiziki
güc kimi də qiymətləndirə
bilirlər.
Q
adınların bir çoxunda
başqa bir xüsusiyyət
də korlanır. Yol
polisinin xanım sürücülərə
qarşı səbirli, dözümlü və nəcib
davranması heç kəsə sirr deyil.
Bax, elə bu məqamlarda da
yol polisi tərəfindən güzəştli
davranışa öyrəşən qadın
sürücü qayda pozuntularına
davam edir. Çünki onda cəza
almayacağına dair arxayınlıq
yaranır. Bu isə məsuliyyətsizlik
vərdişi formalaşdırır. Ancaq
hər
kəsə bəllidir ki, qadınlar
kişi
cinsinə nisbətən daha
məsuliyyətlidirlər. Əksini
düşünməyin belə. Çünki
körpənin doğumaqədərki
9 aylıq bir dönəmdəki
məsuliyyət məhz qadının
DNK-sına həkk edilib. Ancaq
yollardakı cəzasız qaydapozma
vərdişi qadında bəzən
məsuliyyət hissini azaldır.
Q
adınların bir çoxunda
başqa bir xüsusiyyət də
korlanır. Yol polisinin
xanım sürücülərə qarşı səbirli,
dözümlü və nəcib davranması
heç kəsə sirr deyil. Bax, elə
bu məqamlarda da yol polisi
tərəfindən güzəştli davranışa
öyrəşən qadın sürücü qayda
pozuntularına davam edir.
almayacağına dair arxayınlıq
yaranır. Bu isə məsuliyyətsizlik
vərdişi formalaşdırır. Ancaq
hər kəsə bəllidir ki, qadınlar
kişi cinsinə nisbətən daha
məsuliyyətlidirlər. Əksini
düşünməyin belə.
Avto
Stop
108
Çünki körpənin doğumaqədərki 9
aylıq bir dönəmdəki məsuliyyət məhz
qadının DNK-sına həkk edilib. Ancaq
yollardakı cəzasız qaydapozma vərdişi
qadında bəzən məsuliyyət hissini azaldır.
Q
adına
MÜNASİBƏT
dəyişir.
Düzdü, qadına sürücü olduğu
üçün münasibəti dəyişən
kişilər azlıq təşkil etsə də yenə də yox
deyil. Kişilər avtomobildən kənar bir
həyat bölümündə qadına nəzakətlə
«buyurun,xanım, Keçin, zəhmət olmasa,
lütfən»- deyə, müraciət etdikləri halda
sükan arxasında hər şey dəyişir. Qadına
tam bir sürücü nəfər kimi baxan kişi, ona
bəzən kobud davrana,
onu təhqir edə,
onunla yarışa bilir. Avtoyuma, texniki
servisi məntəqələrində qadın sürücülərə
də kişilərlə işlətdikləri “peşəkar”
leksikonla danışa, davrana bilirlər:
“maşınıı qabağa ver, saxla, qaza bas,
tormoz ver! və s. ”
B
undan başqa bəziləri qadın
sürücülərin avtomobili naşı idarə
etməsinə aqressiv də yanaşırlar.
Baxmayaraq ki, avtomobildən kənar
yerlərdə xanımlara qarşı tam nəzakətli
ola bilərlər. Avtomobili mahir idarə edən
xanımın bacarığını dəyərləndirəndə isə
onda məhz kişi xüsusiyyətini vurğulayır,
«kişi kimi qadın» deyib öyürlər.
S
on olaraq, etiraf edək ki, əslində
bir çox xanımlar öz istəkləri ilə
deyil,
məhz məcburiyyət üzündən
sükan arxasına keçirlər. Müəyyən
problemlərin tez həlli üçün, daha
dinamik həyat şəklinə uyğunlaşmaqdan
ötrü sürücü olmağı seçirlər. Və nəticədə
özləri də bilmədən müəyyən qurbanlar
verirlər. Sizcə necə edək? Xanımlığımızı
qoruyaq, yoxsa zamanla ayaqlaşaq?..
Avto
Stop
109
Müəllif:
Səma Abiyeva
MOPEDLİ
QIZ
Bu dəfəki müsahibimiz
«Avtomonitor 2» radio
realiti şousunun qalibi Səlmi
Cənnətovadır.
S
əlmi xanım,
Avtomonitora qatılmaq
həvəsiniz nə ilə bağlı
idi? Hədiyyə sizi çox cəlb
etmişdi, ya yaxınlarınıza
özünüzü ideal sürücü kim
sübut etmək iddianız vardı?
Əslində, hər ikisi. Çünki
hədiyyələrin
üçünü də
qazanmaq istəyirdim.
Məncə elə sürücü olaraq
da bacarıqlıyam. İlk
«Avtomonitor»
yarışmasının
bitməsini gözləyirdim ki, 2-ci
yarışma başlasın, mən də ora
qatılım.
A
vtomonitor» radio
realiti şousunda sizə
ən çətin gələn tapşırıq
hansı idi?
Mən ehtimal edirdim ki,
yalnız sürət həddini keçərək
cərimə balı qazanacam.
Amma sürəti aşmadım.
Qəribə olsa da. İlk həftə
çox çətin oldu, amma sonra
yavaş-yavaş öyrəşdim.
Avtomonitordan sonra
sürücülük vərdişinizdə
müsbət nələrsə yarandımı?
Əlbəttə, mən yarışdan öncə
sürətə fikir vermirdim.
İndi isə daha diqqətliyəm,
avtomobili aşağı sürətlə
idarə
edirəm və həmin vaxt
fikirləşirəm ki, yüksək sürətin
heç nəyə xeyri yoxdu.
A
vtomobil idarə
edirsiniz. Amma həm
də skuterin sükanı sizi
cəlb edib. Bu iki nəqliyyat
vasitəsini idarə edərkən
hansı fərqlər duyursunuz?
Maşınla hərəkət etmək
daha rahat və təhlükəsiz
ola bilər, amma skuter
sürmək tamam ayrı bir
şeydir. Skuterdə mən tıxaca
düşmürəm, istədiyim yerə
istədiyim vaxtda çatıram.
Parketmə problemim də
yoxdur. Əksinə, nəqliyyat
vasitəm balaca olduğu
üçün hamı ona yer verir.
(gülümsəyir)
A
vtomobili yoxsa
skuteri idarə edən
xanıma
kişi cinsinin
münasibəti daha qısqancdır?
Skuter sürəndə kişilər
tərəfindən ən çox eşitdiyim
söz “Halaldı!” ifadəsidir.
Maşın sürəndə isə təəssüf
ki, bunu eşitməmişəm. (gülür
red.) Qəribədir ki, kişilər
maşın sürən xanımlara
qarşı daha aqressivdilər,
nəinki skuter sürən xanıma.
Nə yalan deyim, bu məni
sevindirir.
A
vtomobiliniz ola-
ola skuter də idarə
edirsiniz? Skuter
avtomobilin yaşatmadığı
hansı hissləri tamamlayır?
Avto
Stop
110