Барак Обама

 
273 
-
 
YaxĢı, iyirmi birinci əsrdə nə edirlər? 
-
 
Sadəcə «salam» deyirlər. Bəzən əllərini yelləyirlər. Bunlar bəsdir. 
-
 
Aydındır. Ümid edirəm ki, sizi pərt etmədim.  
Maliya gülümsündü. 
-
 
Hər  Ģey  qaydasındadır.  Sən  bilmirdin,  çünki  yaĢlı  adamlarla  əllə 
görüĢməyə adət etmisən. 
-
 
Bu düzdür. Bəs bacın hardadır? 
-
 
Yuxarıda. 
Mən  yuxarı  qalxdım  və  gördüm  ki,  SaĢa  qısa  tumandadır  və  çəhrayı 
parçaya  bürünmüĢdür.  O,  məni  qucaqladı  və  sonra  dedi  ki,  Ģortikini  tapa 
bilmir. Mən Ģkafa baxdım və yeĢikdə görünən yerdə olan Ģortiki tapdım. 
SaĢa  qaĢqabağını  tökdü,  əlimdən  Ģortiki  alıb  geyindi.  Bir  neçə 
dəqiqədən sonra dizimin üstünə çıxıb dedi: 
- Bu Ģortikdə mən özümü rahat hiss etmirəm. 
Biz  SaĢanın  Ģkafına  qayıtdıq,  yeĢiyi  çəkib  göy  rəngli  yeni  Ģortiklər 
tapdıq.  
-
 
Bunlar necədir? – deyə soruĢdum. 
SaĢa  yenə  qaĢqabağını  tökdü.  Belə  dayananda  o,  öz  anasının  üç  fut 
uzunluğundakı  bir  bənzəri  idi.  Maliya  və  Sem  gəldilər  ki,  problemin  necə 
həll olunduğunu görsünlər. 
-
 
SaĢaya nə bu, nə digər Ģortiklər xoĢ gəlmir, - deyə  Maliya bildirdi. 
Mən SaĢaya tərəf dönüb, niyə belə olduğu ilə maraqlandım. 
-
 
Çəhrayı və göy bir yerdə getmir, - deyə nəhayət o, fikrini bildirdi. 
Maliya  və  Sem  gülüĢdülər.  Mən  sifətimə  ciddi    görünüĢ  vermək 
istədim, axı belə Ģəraitdə MiĢel  özünü belə aparırdı və SaĢaya dedim ki, qoy 
Ģortiki geyinsin. O,  mənə qulaq asdı, ancaq baĢa  düĢdüm ki, sadəcə olaraq 
mənə lütfkarlıq göstərdi. 
Qızlarıma  gəldikdə  onların  heç  biri  mənim  ciddiliyimə  o  qədər  məhəl 
qoymurlar.  Bu  günki  çoxları  kimi  mən  atasız  böyümüĢəm.  Valideynlərim 
mənim  iki  yaĢım  olanda  ayrılmıĢdılar,  öz  həyatımın  çox  hissəsində  atamın 
göndərdiyi məktublardan və anamın və nənəmlə babamın onun barəsindəki 
danıĢıqlarından  tanıyırdım.  Mənim  həyatımda,  əlbəttə,  kiĢilər  olmuĢdu  - 
atalığım bizimlə dörd il bir yerdə yaĢamıĢdı, qalan vaxtlarda babam nənəmlə 
birlikdə  məni  tərbiyə  etmiĢdilər  –  hər  ikisi  yaxĢı  adamlar  idi  və  mənə 
məhəbbət dolu münasibət göstərirdilər.  
Lakin  mənim  onlarla  münasibətlərim  zəruri  olaraq  tam  deyildi. 
Atalığıma  gəldikdə  bu,  nisbətən  qısa  müddətli  ünsiyyətlə  və  onun 
təbiətindəki bağlılıqla əlaqədar idi. Babama nə qədər yaxın olsam da, o, çox 
qoca  idi  və  öz  problemlərinin  yükündən  əziyyət  çəkirdi,  ona  görə  də  mənə 
lazımi diqqət göstərə bilmirdi. 

---

 
274 
Mənim həyatıma tarazlıq verən qadınlar – inadkar praktikliyi ilə ailəni 
üzməkdə saxlayan nənəm və məhəbbəti və ruhunun təmizliyi ilə mənim və 
bacımın  dünyasını  mərkəzləĢdirən  anam  idi.  Onların  hesabına  mən  vacib 
olan  nədəsə  çatıĢmayan  bir  Ģey  hiss  etməmiĢəm.  Bu  günə  qədər  mənə 
bələdçilik edən dəyərləri onlardan özümə hopdurmuĢam. 
Lakin  yaĢa  dolduqca  mən  anlamağa  baĢladım  ki,  evdə  bizi  kiĢilərsiz 
böyütmək  anam  və  nənəm  üçün  nə  qədər  çətin  imiĢ.  Mən  qərara  aldım  ki, 
atamın  öz  uĢaqlarına  məsuliyyətsiz  münasibəti,  atalığımın  uzaqlığı  və 
babamın  səhvləri  mənim  üçün  əyani  dərs  olacaqdır  və  mənim  uĢaqlarımın 
arxalana biləcəkləri atası olacaqdır.  
Ən  ümumi  mənada  mən  buna  nail  olmağa  müvəffəq  oldum.  Nikahım 
toxunmamıĢ  qalır,  ailəm  bunun  üçün  ehtiyata  malikdir.  Mən  valideyn 
yığıncaqlarına  və  rəqs  məĢğələlərinə  gedir  və  qızlarım  mənim 
məhəbbətimdən  qızınırlar.  Ancaq  həyatımın  bütün  sahələrindən  öz 
bacarığım barədə hər Ģeydən  çox Ģübhə etdiyim ər və ata olmaqdır. 
Mən  baĢa  düĢürəm  ki,  bunda  mən  tək  deyiləm.  Hansısa  bir  səviyyədə 
mən  sadəcə  olaraq  ziddiyətli  hisslərə  məruz  qalıram  və  sabit  olmayan 
iqtisadiyyat  və  dəyiĢilən  sosial  normalar  Ģəraitində  digər  atalar  da  bundan 
kənarda qalmırlar. Daha az əl çatan olduqca, 1950-ci illər atasının obrazı – 
doqquzdan beĢə qədər iĢləyən və ailəsini dolandıran, hər axĢam hazırlanmıĢ 
Ģam  yeməyi  süfrəsi  arxasında  oturan,  gənclərdən  ibarət  komandanı  məĢq 
etdirən və əlində çəkic tutmağı bacaran ata mədəniyyətə, ana – ev sahibəsi 
obrazından az təsir göstərmir. Çox sayda kiĢilər üçün bu gün ailədə yeganə 
çörək  qazanan  olmağı  bacarmamaq  narazılıq  və  hətta  xəcalət  mənbəyinə 
çevrilir.  Heç  də  iqtisadi  determinizm  tərəfdarı  olmaq  lazım  deyildir,  hesab 
edəsən  ki,  iĢsizliyin  yüksək  səviyyəsi  və  aĢağı  əmək  haqqı  uĢaqların 
tərbiyəsinə valideynin cəlb olunmasının yoxa çıxmasına və afroamerikanlar 
arasında nikahların aĢağı səviyyəyə düĢməsinə Ģərait yaradır. 
ĠĢləyən kiĢilər üçün, iĢləyən qadınlardan heç də az dərəcədə olmamaqla 
iĢə götürülmə Ģərtləri dəyiĢmiĢdir. Atalarının yüksək maaĢ alan professional 
olması  və  ya  konveyerə  xidmət  etməsindən  asılı  olmayaraq,  onlardan 
əvvəldə  olduğundan  daha  çox  vaxt  ərzində  iĢləməyi  gözləyirlər.  UĢaqları 
gözləyəndə  ki,  ataları  onlarla  vaxtilə  öz  atalarının  etdiyi  kimi  daha  fəal 
məĢğul olacaqdır, bu vaxt ataların iĢ cədvəli daha gərgin bir Ģəkil alır. 
Lakin  hətta  valideynin  fəal  ideal  obrazı  reallığa  oxĢamır,  həm  də  
mənim  ailəyə  verə  biləcəyimi  heç  də  həmiĢə  vermədiyim  kimi  bir  
düĢüncədən  məni  xilas  etmir.  Keçən  ilki  Ata  Günündə  məni  Çikaqonun 
Sautsayddakı  Salem  baptist  kilsəsinə  çıxıĢ  etməyə  dəvət  etdilər.  Mənim 
hazır  mətnim  yox  idi,  ona  görə  də  «YaĢlı  kiĢi  olmaq  üçün  nə  lazımdır» 
mövzusunu  götürdüm.  Mən  dedim  ki,  ümumiyyətlə  kiĢilər,  xüsusən  qara 

---